“Kan ik blijven?” Praktisch document helpt scholen bij inschrijvingen onder ontbindende voorwaarde

“Kan ik blijven?”

Praktisch document helpt scholen bij inschrijvingen onder ontbindende voorwaarde

Wat gebeurt er als een leerling uit het buitengewoon onderwijs de sprong maakt naar het gewoon secundair?  Voor sommige leerlingen gaat dat zonder problemen, maar voor anderen wordt het spannend.  Leerlingen met een OV4-verslag of een IAC (een individueel aangepast traject) worden ingeschreven onder ontbindende voorwaarde (IOOV).  Dit geeft hen de kans om binnen het gewoon onderwijs een opleiding te volgen, zolang de nodige ondersteuning haalbaar is.  Tijdens deze proefperiode van 60 kalenderdagen onderzoekt de school welke aanpassingen nodig zijn en of deze haalbaar zijn.  Vervolgens wordt beslist of de leerling definitief kan worden ingeschreven of dat de inschrijving ontbonden wordt.

Maar, hoe weet je als school of je zo’n inschrijving uiteindelijk kan verderzetten of net moet ontbinden?  En hoe motiveer je dat op een correcte manier?  En … wat betekent zo’n beslissing voor de leerling?  Kan hij nu blijven of niet?

Van verwarring naar duidelijkheid

Om op al die vragen een antwoord  te bieden, ontwikkelde ik een duidelijk en bruikbaar motivatiedocument voor IOOV-dossiers.  Het doel: scholen ondersteunen bij het nemen én onderbouwen van deze moeilijke beslissingen.

Tijdens mijn onderzoek bleek dat er onder collega’s heel wat verwarring bestond over wat een IOOV precies inhoudt.  Zo dachten sommige leerkrachten dat élke leerling uit het buitengewoon onderwijs automatisch onder IOOV valt.  Anderen gingen er foutief van uit dat lage cijfers voldoende zijn om een inschrijving te ontbinden. 

Om die misverstanden weg te werken, stelde ik eveneens een praktische handleiding op voor collega’s en ondersteuners, met duidelijke uitleg over de regelgeving, herkenbare praktijkvoorbeelden en een overzicht van veelgestelde vragen.

Handelingsgericht en menselijk

Mijn praktijkonderzoek vertrok vanuit het handelingsgericht werken (HGW) waarbij de specifieke onderwijsbehoeften van de leerling centraal stonden.  Wat heeft de leerling nodig om goed te kunnen functioneren op school.  Wat kan de school redelijkerwijs aanbieden?

Wat begon als één document om de noden van één leerling goed in kaart te brengen, groeide gaandeweg uit tot een veel groter pakket.  Mijn project resulteerde in drie concrete instrumenten:  een handleiding voor collega’s en ondersteuners,  een voorbeeld van een motivatieverslag, gebaseerd op HGW en een bundel met praktische gesprekstips en hulpmiddelen.

Samen vormen ze een pakket dat scholen kan helpen om die moeilijke beslissingen zorgvuldiger te nemen.  Niet alleen volgens de regels, maar vooral in het belang van de leerling. 

Met dit onderzoek wilde ik vooral één ding bereiken: duidelijkheid scheppen en handvaten geven aan scholen.  Zodat beslissingen rond een inschrijving onder ontbindende voorwaarde niet langer vaag of onzeker zijn, maar gedragen, en doordacht zijn én in het belang van de leerling.  

Een eerlijke kans voor elke leerling

Het Maritiem Instituut Mercator in Oostende, waar ik werk als leerlingbegeleider, kent een bijzondere context: het is de enige school in België die de richting zeevisserij aanbiedt.  Als een leerling hier niet kan blijven, bestaat er dus geen alternatief.  Net daarom is een duidelijke procedure, waarin elke leerling een eerlijke kans krijgt, essentieel. 

Dit schooljaar werden al zes leerlingen ingeschreven onder ontbindende voorwaarden.  De school werkt intussen met de nieuwe motivatiedocumenten, die helpen om beslissingen duidelijk te onderbouwen en transparant te communiceren.  Het CLB reageerde alvast positief op de aanpak en overweegt om het materiaal ook in andere scholen binnen de scholengroep te gebruiken.