Creatief taalgebruik in pornografische webadvertenties

Bart
Soenens

 

'Saving Ryan's Privates': Creatief taalgebruik in pornografische webadvertenties

Creatief taalgebruik als strategische keuze

Iedereen kent wel de dubbelzinnige titels van pornofilms, zoals: 'Who's nailin' Paylin?', 'How I fucked Kyle's mom?' 'Saving Ryan's Privates' of 'Forrest Hump'. Vaak zijn de titels bekender dan de filmpjes zelf. Heel vreemd eigenlijk... Waarom zou men zoveel moeite steken in het bedenken van een dergelijke titel? Veel eenvoudiger en doeltreffender zou toch gewoon een beschrijving van de inhoud zijn: bv. 'hot blonde girl gets fucked'.

In mijn eindwerk onderzocht ik waarom zoveel pornofilms spitsvondige titels meekrijgen. Ik ging uit van de stelling dat het gebruik van creatief taalgebruik in de titels van pornofilms als doel heeft mensen aan te zetten om de films te bekijken. Gebruik maken van dergelijk taalgebruik moet daarom beschouwd worden als een bewuste en strategische keuze.

Voor de analyse werden de websites youporn.com en brazzers.com gebruikt. Youporn is vergelijkbaar met youtube, maar dan met een andere inhoud: men kan er duizenden filmpjes bekijken zonder dat men ervoor hoeft te betalen. Als men wil, kan men zelf ook filmpjes uploaden. Bij de brazzers-site is dit niet echter het geval: hier moet men betalen als men een bepaald filmpje wil bekijken. Brazzers.com mag dan ook beschouwd worden als een 'commerciële' website.

Mijn scriptie bestaat uit twee grote delen: in het eerste deel werd onderzocht welke stijlfiguren (metaforen, metonymie, rijm,...) er in de titels van pornofilmpjes terug te vinden zijn. Hiervoor selecteerde ik in totaal 720 filmpjes (220 van youporn.com en 2 x 250 van brazzers.com). In het tweede deel werden de verzamelde data onderzocht en werd gepoogd een verklaring te vinden voor de resultaten van de analyse.

Stijlfiguren

In het eerste deel werden de aangetroffen stijlfiguren, naar het voorbeeld van de onderzoekers McQuarrie & Mick, in twee grote groepen verdeeld: schema's (rijm of anaforen bv.) en tropen (metonymie, metaforen, woordspelingen, enz.). Volgens de auteurs zijn tropen complexer en worden ze hoger gewaardeerd dan schema's. Men vindt het leuk om over tropen na te denken en als we de oplossing (de clou) gevonden hebben, belonen onze hersenen ons. We krijgen een goed gevoel, we voelen ons trots dat we de metafoor of woordspeling gesnapt hebben.

De meeste stijlfiguren werden kort toegelicht. Metaforen en metonymieën vormden hier echter een uitzondering op. Aan deze stijlfiguren liggen complexe denkprocessen ten gronde. Ze laten zien hoe de mens denkt over de wereld en over zichzelf. Ze worden daarom ook wel cognitieve fenomenen genoemd. Metaforen en metonymieën worden gezien als de meest complexe stijlfiguren.

Youporn vs. Brazzers

In het tweede deel van mijn scriptie werden de verzamelde data van de sites youporn.com en brazzers.com vergeleken.

In eerste instantie werden de sites met elkaar vergeleken. Het bleek dat op brazzers.com (29,2% en 43,4%) veel meer stijlfiguren terug te vinden waren dan op youporn.com (20%). Een mogelijke verklaring voor dit verschil is het commerciële aspect van brazzers.com: men wil dat hun films opvallen in de massa van (amateuristische) pornofilms (zoals men er veel terugvindt op youporn). Men wil zo zeggen: hier krijg je waar voor je geld, je zal een origineel en professioneel product te zien krijgen. Door de filmpjes een dergelijke titel te geven, vallen op als men ze vergelijkt met ordinaire titels zoals 'the best squirt'.

Hoogste rating vs. meest bekeken

In tweede instantie onderzocht ik de brazzers-website zelf. Op deze site heeft men de mogelijkheid om de meest bekeken filmpjes op te vragen of om de filmpjes met de hoogste rating (betalende gebruikers van de site kunnen de filmpjes punten geven) te bekijken. Op die manier krijgt men twee verschillende klassementen. Ik vergeleek de twee categorieën en het bleek dat er veel meer stijlfiguren terug te vinden waren in de 'highest rating'-categorie (29,2% t.o.v. 43,4%).

Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat de twee categorieën gevormd worden door een verschillend doelpubliek. De 'highest rating'-groep bestaat uit mensen die over een 'account' beschikken, anders zouden ze geen punten kunnen toekennen aan de films. Men zou ervan kunnen uitgaan dat deze bezoekers vaak pornografische websites bezoeken of er vaak mee geconfronteerd worden, omdat ze bereid zijn om voor de filmpjes te betalen. Ze willen geld neertellen voor meer kwaliteit.

De 'most viewed'-groep wordt daarentegen gevormd door alle mensen die de website bezocht hebben en er gratis previews (in slechte kwaliteit) bekeken hebben. De mensen uit deze groep zijn dan mensen die maar sporadisch van de website gebruik maken (anders zouden ze een account kopen) of minder vaak pornofilms bekijken (het zijn geen 'meerwaardezoekers' die op zoek gaan naar kwaliteit).

Door de grotere aanwezigheid van stijlfiguren in de highest rating-groep kan men besluiten dat bezoekers, die vaak met pornofilms in contact komen creatief taalgebruik meer waarderen dan mensen die maar sporadisch pornofilms bekijken.

Persiflages en woordspelingen: de rol van humor

Een bijkomende vaststelling is dat bij de beide brazzers-groepen ('most viewed' en 'highest rating') zeer veel persiflages en woordspelingen terug te vinden zijn. Metaforen en metonymieën treft men daarentegen nauwelijks aan. Volgens het onderzoek van McQuarrie & Mick worden metaforen en metonymieën echter meer gewaardeerd, omdat ze complexer zijn en meer denkvermogen vergen (bij het oplossen ervan, krijgt men een grotere cognitieve beloning).

Een mogelijk verklaring voor deze tegenstelling is het aspect humor: bij persiflages en woordspelingen is de humor directer en eenvoudiger dan bij metaforen of metonymieën waar de humor veel subtieler en vaak minder duidelijk is. Door hun eenvoud en directheid springen woordspelingen en persiflages sneller in het oog. Dit kan de reden zijn waarom ze succesvoller zijn.

Conclusie

Creatief taalgebruik in de titels van pornofilms is een strategie om mensen te overtuigen om de films te bekijken. Dit lijkt het geval te zijn bij mensen die vaak in contact komen met pornofilms: zij waarderen het gebruik van creatief taalgebruik meer dan mensen die er maar sporadisch mee in contact komen.

Uit het feit dat men zoveel persiflages en woordspelingen aantreft, kan men concluderen dat creatief taalgebruik in porno een belangrijke rol speelt in het overtuigen van bezoekers van de website, maar dat humor misschien nog veel belangrijker is.

Bibliografie

Bowdle, B. & D. Gentner. “The Career of Metaphor”. Psychological Review (2005): 193-213 (http://groups.psych.northwestern.edu/gentner/papers/BowdleGentner05.pdf). (toegang 8 juli 2011).

Brown, L. (Ed.). 1993. The New Shorter Oxford English Dictionary. On Historical Principles. Volume 1 (A-M). Oxford: Clarendon Press.

Den Boon, T. 2001. Stijlfiguren. Den Haag: Sdu Uitgevers

Fauconnier, G. & M. Turner. 2002. The way we think. Conceptual Blending and the Mind’s Hidden Complexities. New York: Basic Books.

Gentner, D. & B. Bowdle. “Metaphor as Structure-Mapping”. The Cambridge Handbook of Metaphor and Thought (2008): 109-128 (http://groups.psych.northwestern.edu/gentner/papers/Gentner&Bowdle_2008…). (toegang 8 juli 2011).

Grady, E. J., Oakley, T. & Coulson, S. Blending and Metaphor (http://markturner.org/blendaphor.html). (toegang 14 mei 2011).

Hart, C. Critical Discourse Analysis and Metaphor: Toward a Theoretical Framework (http://herts.academia.edu/ChristopherHart/Papers/8809/Critical_Discours…). (toegang 10 juli 2011).

Hoeken, H., Swanepoel, P., Saal, E., Jansen, C. 2009. “Using Message Form to Stimulate Conversations: The Case of Tropes”. Communication Theory 19. 49-65.

Lakoff, G. & M. Johnson. 1980. Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press.

Lehman, P. (Ed.). 2006. Pornography. Film and culture. New Brunswick: Rutgers University Press.

Martin, A. R. 2007. The Psychology of Humor. An Integrative Approach. Massachusetts: Elsevier Academic Press.

Panther, K.-U. & G. Radden (ed.). 1999. Metonymy in Language and Thought. Amsterdam-Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.

Selikow, T.-A. “We have our own special language.” Language, sexuality and HIV/AIDS. A case study of youth in an urban township in South Africa. (http://www.ncbi.nlm.gov/pmc/articles/PMC2141618/?tool=pubmed) (toegang: 27 mei 2011).

Tanaka, K. 1994. Advertising Language. A pragmatic approach to advertisements in Britain and Japan. London-New York: Routledge.

Van Enschot, R. Retoriek in reclame. Waardering voor schema’s en tropen in tekst en beeld. (http://repository.ubn.ru.nl/bitstream/2066/43175/1/43175.pdf). (toegang 8 mei 2011)

 

Download scriptie (593.79 KB)
Universiteit of Hogeschool
KU Leuven
Thesis jaar
2012