Scriptiebank overzicht

Deze scriptie onderzoekt de juridische basis en structurele werking van de drugsopvolgingskamer (DOK) te Leuven, een relatief recent initiatief binnen het Belgische strafrechtsysteem dat herstelgerichte rechtspraak wil realiseren voor meerderjarige beklaagden met een ernstige verslavingsproblematiek. De DOK biedt een alternatief voor de klassieke strafvervolging waarbij gedragsverandering, maatschappelijke re-integratie en multidisciplinaire begeleiding centraal staan. De centrale onderzoeksvraag luidt: in welke mate is de huidige juridische basis van de DOK te Leuven voldoende, en is een expliciete wettelijke verankering wenselijk om de werking op een uniforme en transparante manier te garanderen?

De aanleiding voor dit onderzoek ligt in de vaststelling dat druggerelateerde criminaliteit vaak samenhangt met onderliggende problematieken zoals verslaving, sociale uitsluiting en psychische kwetsbaarheid. Klassieke bestraffingsmechanismen blijken in deze context vaak ontoereikend om recidive te voorkomen. De DOK tracht deze lacune te vullen door beklaagden de kans te bieden om, onder gerechtelijke opvolging en in samenwerking met justitieassistenten en zorgverleners, te werken aan hun herstel alvorens een definitieve veroordeling volgt.

Om de onderzoeksvraag te beantwoorden werd een kwalitatieve, multidisciplinaire methode toegepast. Het onderzoek combineert een diepgaande juridische analyse van relevante wetgeving en beleidsdocumenten met field research. Dat field research bestond uit observaties van zittingen van de Leuvense DOK en semigestructureerde interviews met rechters en parketmagistraten die betrokken zijn bij de werking van de DOK. Daarnaast werd een vergelijkende analyse gemaakt met de Gentse drugsbehandelingskamer, die al sinds 2008 operationeel is.

De onderzoeksresultaten tonen aan dat de DOK te Leuven momenteel opereert binnen een hybride juridisch kader. De wettelijke basis ligt hoofdzakelijk in artikel 190sexies van het Wetboek van Strafvordering, dat hersteltrajecten mogelijk maakt binnen het strafprocesrecht. Deze bepaling wordt in Leuven aangevuld met lokale samenwerkingsprotocollen tussen het parket, de rechtbank en hulpverleningsinstanties. Hierdoor blijft de concrete invulling grotendeels afhankelijk van lokale actoren, met als gevolg een aanzienlijke variabiliteit in aanpak, doelgroepselectie en opvolgingsstructuur tussen verschillende gerechtelijke arrondissementen.

Deze situatie creëert juridische knelpunten op het vlak van rechtszekerheid, transparantie en gelijke behandeling. De afwezigheid van een uniforme wettelijke regeling maakt de toepassing van de DOK afhankelijk van toevallige geografische factoren en de betrokkenheid van individuele actoren. De vergelijking met het model in Gent toont aan dat structurele elementen zoals vaste actoren, regelmatige zittingen en een geïntegreerde multidisciplinaire samenwerking essentieel zijn voor een effectieve werking. In Leuven belemmert het ontbreken van deze elementen de impact van het model.

Op basis van deze analyse concludeert de scriptie dat een expliciete wettelijke verankering van de DOK noodzakelijk is. Deze verankering zou moeten voorzien in duidelijke minimumnormen inzake organisatie, rechten en plichten van beklaagden, rolverdeling tussen actoren en samenwerking met de zorgsector.Tegelijkertijd moet er voldoende ruimte blijven voor lokale autonomie en contextspecifieke toepassing. Een hybride wettelijk model, ingebed in het Wetboek van Strafvordering, biedt hiervoor de meeste garanties. Enkel binnen een dergelijk rechtsstatelijk en transparant kader kan de DOK uitgroeien tot een duurzaam en gelijkwaardig alternatief binnen het Belgische strafrecht.

Charleroi is een onuitputtelijke bron van grote, te grote en onaangepaste gebouwen.‘Oversize’ pakt de unieke kansen en uitdagingen aan gerepresenteerd door de transformatie en het hergebruik van deze ruimtes.

If Given Half a Chance, is een alternatieve landschap strategie voor de herinrichting van postindustriële landschapen, gebaseerd op een case study van Charleroi. Het doel van het ontwerp is de hereniging van dit vervreemde gebied met de mensen in de omgeving, door het benadrukken van inherente kwaliteiten. Het doel is om de perceptie van mensen te veranderen doormiddel van kleinschalige interventies.

Wat als het goud op is? Een visie voor het landschap en de bewoners van de West Rand, Johannesburg.door Griet Juwet & Marjolien LyssensHoe zou jouw streek eruit zien als er een eeuw geleden goud was ontdekt in de ondergrond? Voor de bewoners van de West Rand, een regio ten westen van Johannesburg, is dit geen hypothetische vraag, maar dagelijkse realiteit. De goudkoorts laat heuvels met mijnafval achter, zuur water heeft de lokale ecosystemen en rivieren vervuild, en jaren van exploitatie en segregatie veroorzaakten vele sociale problemen.

Dienstbetoon: een in België voorbijgestreefd fenomeen?
 
“Er was een tijd dat nagenoeg alles in dit land gearrangeerd werd. En dat is niet eens zó lang geleden. Op een nummerplaat moest je weken en weken wachten als je tenminste niet iemand kende die via via iemand kon aanspreken om je aanvraag bovenop het stapeltje te leggen. Telefoonaansluiting? Zelfde verhaal. Het had allemaal te maken met het dienstbetoon van de politici, van het locale niveau tot op de banken van de regering.”
 
Deze passage zet meteen de trend.

De impact van corruptie op ontwikkeling

Siemens, China, Wolfowitz, Shell, Chirac, Halliburton, Charleroi, Berlusconi, Olmert, Oekraïne, Europese Commissie, Bangladesh, Regie der Gebouwen, Congo, Total, Rusland, Myanmar, … De recente berichtgeving rond mogelijke corruptieschandalen laat er geen twijfel over bestaan: corruptie is brandend actueel. Deze gepubliceerde zaken stellen echter een fractie voor van alle corruptie. De Wereldbank schat dat jaarlijks wereldwijd 1000 miljard aan steekpenningen wordt betaald.