Scriptiebank overzicht

Invasieve soorten zijn al de organismen die zich buiten hun natuurlijke soortverspreiding bevinden en een negatieve invloed hebben op zowel de biodiversiteit als de mens zelf. Zulke negatieve invloeden zijn bijvoorbeeld de introductie van nieuwe ziekten, competitie aangaan met natuurlijk voorkomende soorten, schade aan landbouw, etc. Het identificeren van factoren die niet-inheemse soorten toestaan om zelfvoorzienende populaties te ontwikkelen buiten hun natuurlijk distributiegebied is één van de hoofddoelen van invasieve biologie.

Schaliegas en Europa, een moeilijk huwelijkEén van de grootste uitdagingen in het huidige Europa, is ongetwijfeld het juk van de Russische energie-afhankelijkheid van zich af te schudden. Schaliegas is hiervoor een mogelijke oplossing, die de afgelopen maanden steeds meer in de aandacht is gekomen. De kans dat u er al van gehoord hebt, is dan ook heel wat groter dan pakweg een half jaar geleden. Maar wat is schaliegas? Het is natuurlijk gas dat zich, de naam zegt het zelf, in schaliegesteente bevindt en ontgonnen wordt via een complexe technologie, fracking genaamd.

Verontrustende bevindingen betreffende twee grote Ethiopische Riftvallei MerenDe Ethiopische Riftvallei meren Chamo en Abaya zijn zeer grote en economisch belangrijke meren met een hoge biodiversiteit ten opzichte van andere Ethiopische Rift meren. Abaya kan bij de grote meren van de wereld (>500km2) gerekend worden, en beide meren zijn economisch belangrijk qua visvangst en toerisme. Het bekken dat ze samen en met hun rivieren vormen bezit het hoogst aantal vissoorten van alle Ethiopische Riftvallei bekkens.

 Op zoek naar leefbare stadsruimteHoe zal de stad er in de toekomst uitzien? Hoe kunnen wij ervoor zorgen dat de stad leefbaar blijft? Wat doen we nu met grote stukken stadsruimte die vrijkomen? Met onze masterproef hebben we op deze vragen een antwoord willen bieden aan de hand van het gebied Spoor Oost te Antwerpen.

Stadslandbouw in Gent. Motor voor duurzame stedelijke ontwikkeling?Daktuinen, volkstuintjes, stads- en zelfoogstboerderijen, gemeenschapstuinen, groentepakketten … Stadslandbouw is meer en meer aanwezig in het stadsbeeld en ook in de media is het thema niet weg te slaan. Onvermijdelijk stelt zich de vraag wat een stad en haar bestuur kan aanvangen met dit fenomeen. Hoe kan stadslandbouw ingezet worden in een groter verhaal en welke ruimtelijke potenties zijn eraan verbonden voor een duurzame stadsontwikkeling? In Vlaanderen ligt een kwart van het landbouwareaal in stedelijk gebied.

Alcohol en auto’s: een gevaarlijk efficiënte mixUiteraard blijft rijden onder invloed onaanvaardbaar, maar als het van de vakgroep vervoerstechniek aan de Gentse universiteit afhangt dan worden alcohol en personenauto’s in de toekomst onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Lichte alcoholen zijn namelijk een veelbelovend en duurzaam alternatief voor de huidige benzine. Wanneer u morgen benzine in uw wagen tankt dan zit daar reeds tot 5% ethanol bij. In Brazilië wordt alcohol zo al sinds de jaren ’70 gebruikt als alternatief voor de fossiele brandstoffen.

Hedendaagse vistechnieken vertellen ons meer over het leven 9000 jaar geleden.Sinds haar ontdekking in 1985 heeft Çatalhöyük, een neolithische nederzetting in het huidige Turkije, ons al veel bijgeleerd over hoe de mens 9000 jaar geleden de overgang maakte van jagers-verzamelaars naar landbouwers. Door haar uitzonderlijk goede bewaring zijn we al veel nieuwe zaken te weten gekomen over deze eerste landbouwers. En hoewel er in deze 9000 jaar ontzettend veel veranderd is, zijn sommige zaken verrassend genoeg hetzelfde gebleven.

(Welvaart)crisis in het globale noorden, dus compenseren in het globale zuiden?Wereldwijd ondervinden derde wereldlanden de gevolgen van de voedsel-, energie- en economische crisis in het ‘globale noorden’. Om tegemoet te komen aan de noden en tekorten van een groeiende bevolking gaan de ‘eerste en tweede wereld’ landen op zoek naar (landbouw)gronden in het globale zuiden. En hoewel deze gronden meestal als ‘ongebruikt’ bestempeld worden door de overheden, zijn ze vaak van groot belang voor de lokale mensen.

De visuele impact van windturbinesWindturbines zijn vaak van heinde en ver zichtbaar. Door de recente stijging van de energieprijzen en de vraag naar alternatieve energiebronnen in de strijd tegen de klimaatsveranderingen komt het gebruik van windenergie in Vlaanderen in een stroomversnelling. Volgens beleidsdocumenten is het noodzakelijk om windturbines ‘zorgvuldig in te passen in het landschap’. Meestal weet men echter niet hoe dit geïnterpreteerd moet worden.

Manipulatie van wortelgroei: de sleutel tot landbouw op vervuilde grondIn 2011 overschreed de wereldpopulatie 7 miljard en met de huidige groeisnelheid van ongeveer 1,10% per jaar zal 8 miljard overschreden worden in 2025. Deze groeiende populatie brengt een stijging in industrie en vervuiling met zich mee. De vraag naar plantproductie voor voedsel, veevoeder en biomassa (bv. voor biobrandstof productie) neemt toe. Het aantal bruikbare landbouwgronden daalt echter doordat vele gronden vervuild worden.

Boomkikkers zoeken toevlucht in epifytenDe tropische regenwouden van Zuidoost-Azië herbergen een grote diversiteit aan planten en dieren. Die wordt helaas bedreigd door vooral de hout- en landbouwindustrie. Epifyten zouden wel eens een toevluchtsoord kunnen zijn voor heel wat woudbewoners, en met name boomkikkers.Epifyten zijn planten die zich vasthechten aan de stam of takken van bomen. In tropische regenwouden is de nestvaren wellicht de meest voorkomende epifyt. Die vangt water en plantenmateriaal op in een kelk, gevormd door zijn lange, smalle bladeren.

Nematoden zijn er in veel maten en gewichten. M. graminicola, die bestudeerd werd in deze masterthesis, ziet er onder de microscoop uit als een doorzichtig wormpje, maar is met het blote oog amper waar te nemen. Deze nematode is een parasiet: hij vestigt zich in planten en leeft van de voedingsstoffen die hij in zijn gastheer vindt. Is de gastheer een landbouwgewas, dan is dit synoniem voor minder opbrengst. Daarbij komt nog dat de nematode zijn gastheer verwondt. Een plant waarin nematoden huizen is een zieke plant.

  Transport van zaden via het verkeer: een groter probleem dan gedacht  We zijn niet alleen als we ons reizend over deze aardbol verplaatsen. Vastgehecht aan autobanden en schoenzolen volgen plantenzaden ons overal waar we gaan. Zo schudden we zonder het te weten wereldwijd de natuur grondig door elkaar. – Antwerpen, juni 2013Zo toonde een studie van de Universiteit Antwerpen aan hoe verschillende plantensoorten zich dankzij ons transportsysteem in de bergen kunnen verplaatsen.

A Common Tragedy: De Politieke Ecologie van de Visserij in Mweru-Luapula, Zambia21 september 2012: Zambiaans president Michael Sata roept voor het parlement op tot dringende maatregelen om de visvangst in de nationale meren en rivieren te behoeden van een ecologische ramp. “Het veelvuldig aanwenden van illegale vismethoden en het niet naleven van het jaarlijkse visverbod putten de gemeenschappelijke visvoorraden uit”.

Ethiopië ligt in de ‘hoorn van Afrika’ (figuur 1). Het is een land met vele extremen in klimaat en landvorm. In het meest noordelijke provincie Tigray werd er onderzoek uitgevoerd naar de productie van water dat over de grond stroomt tijdens een regenbui. Afhankelijk van het bodemtype (van zware klei tot zandleem) en het landgebruik (bv. landbouw of graasland) zal er een andere hoeveelheid regen in de bodem infiltreren.

Mangrovemoordenaar op heterdaad betraptMangroves, een bostype dat voor de doorsnee persoon slechts vaag bekend is als achtergronddecor van het tv-programma ‘Expeditie Robinson’ wordt door natuurliefhebbers vaak bestempeld als één van de mooiste, meest biodiverse en ecologisch belangrijkste natuuromgevingen op aarde.

INTERMEDIAIREN BRENGEN EUROPA DICHTERBIJWist u dat 70% van alle wetgeving in ons land afkomstig is van de Europese Unie? Kan u vertellen welke instelling verantwoordelijk is voor het ontwikkelen van nieuwe wetten? Weet u bij welke Europese instelling u terecht kan wanneer u in het buitenland wil werken? U bent niet de enige die het hoort donderen in Keulen bij het lezen van deze vragen, want voor zowat elke burger is de EU een abstract gegeven dat ver van ons verwijderd is. Hoewel de EU vandaag meer dan ooit deel uitmaakt van ons dagelijks leven, weten we dat niet altijd.

OOSTENDSE ONDERZOEKERS ZOEKEN EN VINDEN MICROPLASTICS IN DE NOORDZEEZee van plastic op ons bordOOSTENDE - Sinds kort is het Europees Interreg-project MICRO van start gegaan, waarbij de Vlaamse onderzoeksinstelling Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO) projectleider is.

 Een wetenschappelijk verhaal over populaire mensen: lokale praktijken in een bosbeheer project in Agama, Ethiopië. For it is the nature of people to love, then destroy, then love again what they value most.(Neale Donald Walsh)De scene: van ontbossing tot gemeenschappelijk bosbeheer “But we are born here and relate to the forest. Yesterday we lived, today we live, and tomorrow we pass the forest to other generation. So we struggle, we survive. And from any direction, somebody comes to destroy this forest, we together lose our life.

Elanden redden kostbare natuur nietNatuurbeheer staat voor belangrijke taken. Verstedelijking gaat voort, steeds meer land wordt in cultuur gebracht en het areaal aan natuur krimpt in. Bovendien hebben menselijke verstoringen zo’n grote gevolgen dat ecosystemen dikwijls niet uit zichzelf kunnen herstellen.Moerasgebieden herbergen vaak een hoge biodiversiteit en bevatten specifieke leefgebieden voor bepaalde soorten. Daarnaast zorgen moerassen voor belangrijke ecosysteemfuncties zoals waterregulatie, -zuivering en -opslag.

 Nevele, van complexiteit tot eenheid. Het schepencollege van de gemeente Nevele, had de indruk dat de lokale economie in de zes dorpskernen in een neergaande spiraal was beland. Om deze impressie te bevestigen deed schepen Ilbert Vervaecke van Lokale Economie beroep op de studenten van de Arteveldehogeschool. Dit met het doel een beleidsplan op te stellen om de handel te stimuleren. Dit bestond onder andere uit een kwantitatief en een kwalitatief onderzoek.Voor het eerste luik van het project, nl.

De adder. Bedreigd, niet bedreigend..In Vlaanderen komen drie soorten slangen voor: de ringslang, de gladde slang en de adder. De laatstgenoemde is de enige gifslang in Vlaanderen en is te herkennen aan zijn rode ogen met een verticale pupil en een duidelijke zigzag-tekening op een vaalgrijze tot bruinrode basiskleur. Hoewel veel mensen een inherente angst hebben voor slangen,In ons dichtbevolkte land gaat het immers niet goed met deze, nog veel te vaak ongeliefde, soorten.

Whiskytoerisme is big businessDe laatste jaren is whisky steeds vaker onderwerp van gesprek geworden. Steeds meer mensen krijgen interesse voor dit product en dat is ook terug te zien in de toenemende aandacht in verschillende media, onder andere via krantenreportages en de recent verschenen film The Angels’ Share. Wereldwijd wordt er elk jaar meer whisky gedronken waardoor we kunnen spreken van een mondiaal fenomeen, maar tegelijkertijd is whisky nog altijd een product dat sterk verbonden is met Schotland. Ook toerisme in landelijke delen van Schotland wordt hier deels door gevormd.

Gentse universiteitsstudenten zeggen ja, maar… tegen ggo’sAl van bij het begin kreeg de commercialisering van de moderne plantenbiotechnologie veel tegenkanting, vooral in Europa.  Er was en er is de angst voor controleverlies,  de onzekerheid over de veiligheid, een gebrek aan vertrouwen in de controleorganen. Maar ook de uitgekiende  anti-ggo-campagnes leidden bij de burger tot een negatieve perceptie rond ggo’s. En ook al mist ze elke wetenschappelijke grond, toch houden ook de politieke overheden er sterk rekening mee.

 Prei(s) Jezelf Gelukkig !Prei is een typisch Vlaamse groente waar de Vlamingen trots op mogen zijn. Nu meer dan ooit, want uit recent onderzoek is gebleken dat prei heel wat bioactieve componenten bevat.De studie werd uitgevoerd aan het Instituut voor Landbouw- en Visserij Onderzoek (ILVO) te Melle door onderzoekers Nathalie Bernaert (doctoraatsstudente UGent) en Lien Goetghebeur (masterstudente Hogent). Zij stelden vast dat prei heel wat stoffen bevat. De groep componenten omvat o.a. zwavelverbindingen, polyfenolen en antioxidanten.

Big Brother voor de mysterieuze nachtzwaluwDe nachtzwaluw behoort tot de meest geheimzinnige en meest bedreigde diersoorten in Vlaanderen. Een beschermingsplan maken voor een vogelsoort die bovendien nauwelijks waarneembaar is, ligt dus niet voor de hand. Gelukkig schiet de technologie ons ter hulp.Een mysterieuze vogelsoortDe nachtzwaluw is een nachtactieve vogelsoort die we hoofdzakelijk terugvinden in de  (voormalige-) heidegebieden van de Kempen. Hier voedt zij zich voornamelijk met nachtvlinders.

De slaapziekte ontwaaktStelt u zich eens voor dat uw gehele financiële vermogen bestond uit twee Zeboe koeien en een kalf. Dat zij er voor zorgden dat u uw zes kinderen kon voeden, dat zij onmisbaar waren bij het ploegen en bewerken van uw land en dat zij bovendien de basis vormden voor uw aanzien binnen het dorp.Wat zou u doen als u wist dat uw dieren dagelijks, tijdens het grazen, risico liepen om geïnfecteerd te worden met slaapziekte?

Israël - Palestina, Goede Muren maken Goede BurenNa een onrustige nacht werd ik wakker in mijn logeerkamer. Ik keek door het raam en het eerste dat mijn vermoeide ogen zagen, was een camera die mij levenloos aanstaarde. Opeens was alles daar terug, het checkpoint, het lange wachten, de taxirit naar hier… En dan het huis, eigenlijk een doodgewoon Arabisch huis, gebouwd met die typische grote witte natuurstenen. Maar zo doodgewoon was het huis in feite niet.

 Europa's illegale suikersubsidiesHeeft u zich ooit al afgevraagd waarom pompelmoezen in onze supermarkten helemaal uit Florida komen? Waarom kon je enkele jaren geleden amper rietsuiker vinden in de winkels en smaakte onze caipirinha nooit zo goed als in Brazilië? Ligt het aan de stijgende populariteit van Brazilië dat er nu plots zelfs vijf soorten Braziliaanse rietsuiker verkrijgbaar zijn of zijn er ook andere factoren in het spel? Een blik op het handelsbeleid kan ook wat verklaren. Feit is dat Brazilië een rechtszaak won tegen illegale subsidies aan de Europese suikersector.

 Europa's illegale suikersubsidiesHeeft u zich ooit al afgevraagd waarom pompelmoezen in onze supermarkten helemaal uit Florida komen? Waarom kon je enkele jaren geleden amper rietsuiker vinden in de winkels en smaakte onze caipirinha nooit zo goed als in Brazilië? Ligt het aan de stijgende populariteit van Brazilië dat er nu plots zelfs vijf soorten Braziliaanse rietsuiker verkrijgbaar zijn of zijn er ook andere factoren in het spel? Een blik op het handelsbeleid kan ook wat verklaren. Feit is dat Brazilië een rechtszaak won tegen illegale subsidies aan de Europese suikersector.