Scriptiebank overzicht

Koolstofdioxide als bron voor een nieuwe generatie brandstoffen. Een primair onderzoek in het gebruik van strontium titanaat nanokatalysatoren als mogelijkse oplossing voor ons energie- en klimaatprobleem.

Om het ruimtegebruik in Vlaanderen te beperken naar de toekomst toe, wil de Vlaamse Regering de betonstop doorvoeren. Deze masterproef onderzocht de impact hiervan op de rivierafvoer (meer bepaald de rivieroverstromingen en droogte) via hydrologische modellering. Het bekomen landgebruik in Vlaanderen diende hiervoor als input.

Milieugeschiedenis kan bijdragen tot een betere framing van (gewelddadige) radicalisering in West-Europa. Het argument is dat grieven en frustraties die als mogelijke oorzaken van radicalisering worden beschouwd, kunnen worden versterkt door een gebrek aan overeenstemming tussen hoe een (huidige) samenleving hiermee omgaat en hoe een individu of groep percipieert dat ze in een andere historische of ecologische context zouden zijn benaderd. Deze 'andere context' kan de samenleving van een persoon zijn voordat hij naar een andere samenleving migreerde, of voordat ouders of grootouders migreerden; voor een persoon die nooit migreerde maar geconfronteerd werd met een veranderende fysieke en sociale omgeving kan het de perceptie zijn van een geïdealiseerd verleden.

Deze thesis verkent de gebruiken van Moringa, een subtropische boomsoort, in Nicaragua. Het bekijkt de productiemethodes van de boom, de bladeren en afgeleide producten - poeder en concentraat -, maar ook de socio-economische factoren en de nutritionele waarde van deze producten.

De klimaatverandering is niet meer te ontkennen. Onze zomermaanden worden gekenmerkt door langere periodes van droogte gevolgd door neerslagperiodes met verhoogde neerslagintensiteiten. De concrete impact hiervan op overstromingen in de stad Antwerpen werd in deze thesis onderzocht. Aangetoond is dat meer en grotere overstromingen tegen het jaar 2100 te verwachten zijn.

Er werd een online app ontwikkeld voor de selectie van inheemse struik- en boomsoorten voor het herstel van tropische droogbossen in Noord-Peru en Zuid-Ecuador. De selectie gebeurt op basis van de lokale omgevingsstressfactoren op de plaats van herstel en de gewenste producten en/of diensten.

De Australische tropische savannes zijn een uniek en dynamisch ecosysteem dat gedijt op de nauwe samenleving tussen het overheersende graslandschap en de verspreide boomgroepen. In de afgelopen 15 jaren hebben wetenschappers vastgesteld dat de boompopulatie in deze savannes is toegenomen. De vraag stelt zich welke impact dit fenomeen heeft op de stabiliteit en toekomst van dit ecosysteem. Op basis van satellietbeelden en tijdreeks analyses wordt getracht deze stabiliteit in te schatten.

De voorbije decennia is er een toename in densiteit en biomassa van lianen waargenomen in tropische bossen in de Neotropen. Dit heeft een impact op onder andere boom mortaliteit, groei en diversiteit en zal ook de koolstofbalans en dynamiek worden beïnvloeden. Daarom deze studie van veranderingen in het voorkomen en in de functionele identiteit van lianen langsheen een hoogtegradiënt in Ecuador. Zo kunnen wijzigingen in de vegetatie worden gelinkt met veranderende biotische en abiotische factoren langsheen de gradiënt.

In deze scriptie werd een ecofysiologisch tarwemodel gebouwd dat de waterbalans in de plant onder droge condities simuleert. Ter illustratie van de kracht van het model, werd een tarwe plant onderworpen aan droogtestress en vergeleken met een controle plant. De gesimuleerde variabelen werden vergeleken met het resultaat van een proteoom analyse om te zien of deze gegevens in de toekomst in het model geïntegreerd kunnen worden.

De vruchtbaarheid van bodems tussen ecosystemen op aarde vergelijken is een serieuze uitdaging. Als eerste stap om dit in de toekomst mogelijk te maken, heb ik in mijn thesis een bestaande formule voor bodemvruchtbaarheid geëvalueerd en verbeterd op basis van gegevens uit Zweedse naaldbossen.

Het thema rond borstvoeding en seksualiteit daagt uit tot het kritisch nadenken omtrent de correlatie tussen het lichamelijke en psychische aspect van de mens. In deze scriptie wordt de psychisch kant en de fysieke kant van borstvoeding besproken gelinkt aan seksualiteit.

De ontwikkeling van een licht gevoelige osmotische druk op basis van titanium dioxide nanopartikels voor energie-efficiente ontzilting van zeewater, industriële separatie technologie en het opwekken van 'blauwe' hernieuwbare energie.

Een nieuwe chemie – van maïs naar waardevolle grondstoffenBio-ethanol zorgt voor veevoederBiobrandstoffen zijn steeds meer in opmars, onder meer door de opgelegde normen omtrent hernieuwbare brandstoffen vanuit de EU. Enkele voorbeelden hiervan zijn biodiesel en bio-ethanol. Deze laatste kan geproduceerd worden uit een wijd gamma aan grondstoffen. In deze grondstoffen moeten koolhydraten aanwezig zijn om bio-ethanol te kunnen produceren. Net daardoor is maïs een veelgebruikt startproduct in het productieproces van bio-ethanol.

Herstel van het Colombiaans tropisch droogbos“Bossen vormen niet alleen een cruciaal deel van de oplossing voor het klimaatprobleem – ze leveren ook voordelen op voor alle leden van de samenleving.”      – Ban Ki-moon, Secretaris-Generaal VN (VN Klimaattop New York, 2014)Veel mensen hebben wel al eens een natuurdocumentaire over het Amazone tropisch regenwoud gezien en zouden geneigd zijn om hieraan te denken wanneer er over de wereldproblematiek rond bossen gedebatteerd wordt. Maar is dit wel het enige bedreigde tropische woud?

Bomen drinken met handen en voetenKunnen bomen drinken met hun bladeren? Het is algemeen geweten dat bomen vocht opnemen met behulp van de wortels. Uit recent onderzoek is echter gebleken dat dit niet de enige manier zou zijn waarop bomen kunnen drinken.Bossen bestrijken ongeveer een derde van al het beschikbare landoppervlak in de wereld. Deze gebieden produceren zuurstof en bieden een woonplaats voor vele mensen, dieren en planten. Daarnaast bieden deze bossen talrijke voordelen als zuiver water, voedsel en traditionele medicijnen.

‘Twittering Trees’: bomen die vertellen hoe het met hen gaat Jonas von der CroneUniversiteit Gent, Laboratorium voor Plantecologie  Met hoogtechnologische plantsensoren is het mogelijk om bomen te laten twitteren over hoe het met hen gaat. Tijdens dit onderzoek werd het belang van deze technologie aangetoond tijdens het groeiseizoen van 2014. Ongeveer 385 miljoen jaar geleden ontstonden de eerste prehistorische bomen op onze aarde. Vandaag is 30% van het totale landoppervlak of 4.03 miljard hectare bedekt met bos, wat meer dan 1300 maal de oppervlakte van België is.

Geen rijst en bonen, geen leven!Vraag jij je wel eens af hoe het kan dat er genoeg voedsel is om de wereldbevolking te voeden, maar toch 842 miljoen mensen honger lijden? Wij staan er vaak niet meer bij stil want voldoende voedsel is nu eenmaal evident voor ons. Voedselzekerheid is helaas voor velen geen alledaagse realiteit!In het kader van de Bachelor na Bachelor opleiding Internationale Samenwerking Noord-Zuid (KHLeuven) trok ik zes maanden naar Somoto, een stadje in het noorden van Nicaragua.

Effect van droogte op de stamgroei: onderzocht tot op het bot Bossen – de oplossing voor klimaats-verandering of de dupe ervan?Het afgelopen jaar sloegen meer mensen op de vlucht voor natuurrampen dan voor oorlog en geweld. Klimaatexperten voorspellen extremere weersomstandigheden als gevolg van de klimaatsverandering. Voorbeelden hiervan zijn tyfoons, stormen en steeds langere droogteperiodes die vooral het zuidelijk halfrond treffen. Bosecosystemen hebben een onmiskenbare bufferende en regulerende functie in dit verhaal.

Heeft klimaatsverandering effect op het waterverbruik van Afrikaanse bomen?Vraag jij je soms ook af hoe de klimaatsopwarming een invloed uitoefent op de groene long van onze Aarde? Grote bosgebieden zoals het Amazoneregenwoud en het Tropisch regenwoud in Congo hebben een effect op het klimaat maar worden er ook zelf door beïnvloed. Het fenomeen van stijgende CO2 concentratie is bewezen en heeft o.a. tot gevolg dan een boom efficiënter zal omgaan met zijn water. Een belangrijk gevolg is dus dat de boom productiever zal zijn naar de toekomst toe. Maar zijn hier ook nadelen aan verbonden?

“Den boer op”: Mayaboeren in prehistorisch BelizeIn 1925 schreef filosoof Bertrand Russell: “Het klopt dat de middeleeuwen wreed, ridderlijk en vroom waren. Maar als we een tijdsperiode écht willen begrijpen mogen we ze niet ten goede of ten kwade contrasteren met onze eigen periode, maar moeten we ze proberen te begrijpen zoals ze was voor de mensen die erin leefden.

Eén miljard mensen. Volgens de meest extreme schattingen zou een zevende van de huidige wereldbevolking tegen 2050 een ‘klimaatvluchteling’ zijn. Het evenwicht van de natuur is verstoord. Dit laat zich voelen door hogere temperaturen, extreme weersomstandigheden, onvoorspelbare seizoenen, een stijgende zeespiegel, droogte, verwoestijning… Het lijstje is eindeloos en zal vele mensen ertoe dwingen hun woningen te verlaten. De schatting van één miljard is, toegegeven, extreem. Bepaalde wetenschappers hebben het over ‘slechts’ 250 miljoen personen.

Bomen kopje-onder en met de voeten in de zeeNet zoals de echte Robinson Crusoe onder ons weet dat dorst lessen met zeewater alles behalve slim is, vermijden ook bomen dit zodat ze niet gaan uitdrogen. Net zoals wij moeten slapen om rust en herstel een kans te geven, groeien en herstellen bomen tijdens de nacht. En net zoals wij, moeten bomen ook ademen en iedereen weet dat ademen onder water niet echt goed lukt. Maar wat als ik je zou vertellen dat er een boom bestaat die zich van al het voorgaande helemaal niets aantrekt?

Manipulatie van wortelgroei: de sleutel tot landbouw op vervuilde grondIn 2011 overschreed de wereldpopulatie 7 miljard en met de huidige groeisnelheid van ongeveer 1,10% per jaar zal 8 miljard overschreden worden in 2025. Deze groeiende populatie brengt een stijging in industrie en vervuiling met zich mee. De vraag naar plantproductie voor voedsel, veevoeder en biomassa (bv. voor biobrandstof productie) neemt toe. Het aantal bruikbare landbouwgronden daalt echter doordat vele gronden vervuild worden.

Bacteriën in de lucht: schadelijk interessant!Krachtige samenvatting:De mens is er zich vaak niet van bewust dat de lucht een leefwereld is voor diverse organismen. Zo zijn bacteriën in de lucht vaak overvloedig aanwezig en kunnen binnen één kubieke meter lucht honderdduizenden microben teruggevonden worden. De interactie menselijke gezondheid versus bacteriën in de lucht kan zowel positief als negatief zijn. Over de ecologie, de diversiteit, de verspreiding en de interacties van bacteriën in de lucht is nog maar weinig geweten.

Boomkikkers zoeken toevlucht in epifytenDe tropische regenwouden van Zuidoost-Azië herbergen een grote diversiteit aan planten en dieren. Die wordt helaas bedreigd door vooral de hout- en landbouwindustrie. Epifyten zouden wel eens een toevluchtsoord kunnen zijn voor heel wat woudbewoners, en met name boomkikkers.Epifyten zijn planten die zich vasthechten aan de stam of takken van bomen. In tropische regenwouden is de nestvaren wellicht de meest voorkomende epifyt. Die vangt water en plantenmateriaal op in een kelk, gevormd door zijn lange, smalle bladeren.

Ethiopië ligt in de ‘hoorn van Afrika’ (figuur 1). Het is een land met vele extremen in klimaat en landvorm. In het meest noordelijke provincie Tigray werd er onderzoek uitgevoerd naar de productie van water dat over de grond stroomt tijdens een regenbui. Afhankelijk van het bodemtype (van zware klei tot zandleem) en het landgebruik (bv. landbouw of graasland) zal er een andere hoeveelheid regen in de bodem infiltreren.

Mangrovemoordenaar op heterdaad betraptMangroves, een bostype dat voor de doorsnee persoon slechts vaag bekend is als achtergronddecor van het tv-programma ‘Expeditie Robinson’ wordt door natuurliefhebbers vaak bestempeld als één van de mooiste, meest biodiverse en ecologisch belangrijkste natuuromgevingen op aarde.

Opwarming aarde beschermt populier tegen bodemverontreiniging De opwarming van de aarde blijkt niet enkel negatieve effecten te hebben.

Als je stem je in de steek laatWe kennen wellicht allemaal het vervelend gevoel in onze benen na een lange fiets- of wandeltocht. Je benen willen niet meer mee, ze zijn moe. Bij onze stem kan zich net hetzelfde probleem voordoen. Na een voordracht, een dag lesgeven of een avondje stappen kan onze stem vermoeid zijn door het vele praten. Op zo’n moment weet je dat je best niets meer zegt, want dit kost teveel energie en moeite. Maar dat is uiteraard gemakkelijker gezegd dan gedaan.Stem en stemstoornissenHet geluid van onze stem ontstaat door het bewegen van de stembanden in het strottenhoofd.

De natuur in de literatuurEen kijkje in de boeken van Romain Gary, schrijver van de eerste ecologische romanNatuur en literatuur lijken voor velen een ver-van-ons-bed-show. Toch probeert de media onze aandacht op de natuur en de daarbij horende problemen te vestigen: global warming, de groeiende afvalhoop, orkanen en smog. De film, de krant en muziek weten inderdaad niet alleen het ecologisch bewustzijn te vergroten, maar ook een mentaliteitsverandering teweeg te brengen.