Scriptiebank overzicht

Dit onderzoek belicht de huidige disconnectie tussen de beroemde nationale identiteit van Belgische chocolade en zijn koloniale verleden. Het onderzoekt hoe chocolade, aanvankelijk een koloniaal consumptieartikel, geëvolueerd is tot een symbool van de Belgische cultuur en identiteit. Door de representatie van Belgische chocolade op de Wereldtentoonstellingen van Brussel (1897, 1910, 1935 en 1958) te analyseren, belicht het onderzoek de complexe processen van toe-eigening en betekenisgeving die chocolade hebben verankerd als een integraal onderdeel van de Belgische cultuur. Door gebruik te maken van kritische discoursanalyse en visuele analyse van documentatiemateriaal van deze tentoonstellingen, onderzoekt de studie zowel het officiële discours als de beeldtaal van Belgische chocolade. De historische analyse van de Wereldtentoonstellingen onthult een bewuste inspanning om chocolade te positioneren als een nationaal symbool door middel van nationalistische representatie. Het geconstrueerde nationale verhaal vermeed vaak de koloniale oorsprong van chocolade, wat wijst op een selectieve herinnering dat de Belgische verwezenlijkingen in de verf zet en de koloniale uitbuiting die aan de basis ligt van de cacao-industrie negeert. De manier waarop Belgische chocolade in de loop der jaren werd voorgesteld, heeft een cruciale rol gespeeld in de beeldvorming ervan. Aanvankelijk werd het geassocieerd met koloniale inspanningen, maar geleidelijk verschoof de aandacht naar de Belgische productie, waarbij de nadruk werd gelegd op vakmanschap, kwaliteit, technologische innovatie en traditie. Hoewel de koloniale oorsprong van cacao bijdroeg aan de exotische aantrekkingskracht van chocolade, werd dit aspect na verloop van tijd minder benadrukt. Bijgevolg werd chocolade steeds meer een symbool van de Belgische identiteit en cultuur, los van zijn koloniale context. De resultaten onderstrepen de rol van culturele en nationale representatie in het proces van vererfgoeding. De transformatie van Belgische chocolade van een koloniaal consumptieproduct tot een nationaal symbool illustreert hoe culturele identiteit in de loop van de tijd wordt geconstrueerd en onderhandeld, waarbij bepaalde verhalen naar voren worden geschoven en andere worden gemarginaliseerd.

De masterscriptie legt een volledig nieuwe focus op koloniale reisverslagen over Congo. Door deze werken niet louter als historische bronnen te bekijken, maar als koloniale wapens van propaganda, worden ze het eigenlijke studieobject van de thesis. Uitgaande van het belang van de koloniale jacht in de narratieven, werden zes belangrijke reizigers/jagers geselecteerd, die zowel tijdens de Congo-Vrijstaat als Belgisch Congo verslagen over hun ervaringen hebben opgesteld. Op basis hiervan werd een uitgebreide analyse opgezet, waarbij een verscheidenheid aan literaire en visuele strategieën werd onthuld en gedeconstrueerd, die de koloniale aanwezigheid in Congo en het imperialisme in het algemeen verdedigen.

Deze thesis onderzoekt de complexiteit van de schade die Afrikaanse naties en hun volkeren is berokkend onder Europese koloniale regimes en het streven naar herstel voor dit historische onrecht en de voortdurende gevolgen ervan. Het doel is om te evalueren in hoeverre Europese initiatieven voor herstelmaatregelen een staatspraktijk zijn volgens de definitie van het internationaal recht. Drie essentiële vragen vormen de rode draad van dit onderzoek: 'Wat is koloniale schade? Welke vormen van herstel kunnen deze schade aanpakken? En welke initiatieven hebben Europese staten genomen? De bevindingen onthullen een gefragmenteerde respons die wordt ondersteund door morele erkenning, maar inconsistente actie. Hoewel er een groeiende erkenning is van de morele plicht om de koloniale erfenis aan te pakken, belemmert een gebrek aan consistentie de vorming van een echte staatspraktijk. Desalniettemin laat de voortschrijdende ethiek rond herstelmaatregelen een betekenisvolle verschuiving zien in de houding van Europese staten.

Een vergelijkende analyse over de organisatorische evolutie van de geestelijke gezondheidszorg in Belgisch Centraal-Afrika tijdens het interbellum en onder de implementatie van het Tienjarenplan.

Educatief Pakket “Women in peacebuilding: participation in change” voor het secundair onderwijs. Samengevat is het hoofddoel om leerlingen te empoweren aan de hand van informatie en vaardigheden, zodat de noodzaak van vrouwen in vredesopbouw wordt uitgelicht.

RACIAL IMPOSTER SYNDROME – Mijn zoektocht naar etniciteit, diversiteit, dualiteit & uiteindelijk de vraag …Waar is de gemeenschap voor mij? Mijn bachelor proef legt de focus op dualiteit. En de unieke identiteitsontwikkeling die multi-etnische jongvolwassenen ervaren in onze huidige maatschappij. Binnen de uitwerking van deze awareness campagne & online community platform tracht ik bewustzijn te creeëren rondom de identiteitsontwikkeling en zoektocht van deze jongvolwassenen en hun omgeving.

Omdat West-Europese musea grote collecties Afrikaanse kunst bezitten is het belangrijk om stil te staan bij de manier waarop deze tentoongesteld worden. Deze thesis verkent verschillende museumopstellingen om een zo respectvol mogelijke wijze van het tentoonstellen van Afrikaanse kunst te bekomen.

De meeste volwassen nieuwkomers in Vlaanderen moeten verplicht een cursus Maatschappelijke Oriëntatie volgen in het kader van hun inburgeringstraject. Deze scriptie onderzoekt wat de rol is van geschiedenis, erfgoed en herinneringseducatie in deze lessenreeks en in welke mate dit mee vormgeeft aan een burgerschap.

Een auto-etnografische verkenning van hoe mijn grootouders' generatie in mijn Belgische familie koloniale herinneringen onderhandelen met behulp van foto's.

In mijn masterproef heb ik me verdiept in het koloniaal natuurbeleid dat in Belgisch Congo werd gevoerd. Specifiek kijk ik naar de motieven voor en de werking van het bosbeschermingsbeleid dat in de jaren 1930 in het Nationaal Albert Park (Virunga Nationaal Park) werd gevoerd. Speciale aandacht gaat naar de sociale - en waar mogelijk ecologische - implicaties van dit beleid.

Analyse van het discours in de Belgische pers tussen 1885 en 1914 over de aanwezigheid van Congolese 'petits boys' in België.

1950 was een belangrijk jaartal in de geschiedenis van de lepraverzorging in de voormalige Belgische kolonie Congo. Rond die tijd werd de sulfonenbehandeling in 's lands leprozerieën gemeengoed. Voor het eerst was de westerse geneeskunde in staat lepra volledig te genezen. Deze masterproef onderzoek de impact van deze behandeling op de Belgisch-Congolese lepraverzorging. In het bijzonder wordt stilgestaan bij de religieuze, medische en sociale omgang met de Congolese patiënten.

De scriptie gaat in op de evolutie van de Belgische knecht van Sinterklaas. De Belgische Zwarte Piet kwam anders tot stand dan de Nederlandse. Bovendien geeft de scriptie inzichten in de weergave en toenemende racialisering van Zwarte Piet.

Een onderzoek naar de inhoudelijke en didactische keuzes die geschiedenisleerkrachten maken rond de lessen over de Belgische koloniale geschiedenis in GO!-scholen in Brussel en de Vlaamse Rand.

Onderzoek naar de status van Kongo-Vrijstaat in het negentiende-eeuwse internationaal recht. De thesis beschrijft ook hoe de kolonisatie op juridische wijze werd gerealiseerd.

Metissen in Belgisch-Congo. Een onderzoek van hun behandeling en categorisatie in de koloniale samenleving aan de hand van archiefmateriaal.

Een nieuw iconoclasme doet zijn intrede. Als zelfverklaarde mijlpalen in de geschiedenis en de
publieke ruimte worden symbolen van een geromantiseerde en eurocentrische visie op het
koloniaal verleden steeds meer onderhevig aan aantasting, bevraging en verwijdering. Als het
ware houden deze controversiële objecten een spiegel voor de ogen van de dagelijkse slenteraar.
In dit onderzoek is er gepoogd antwoord te krijgen op de hedendaagse relevantie van koloniale
monumenten in de openbare ruimte. Als centraal voorbeeld voor deze intentionele
memorerende monumenten worden de beeltenissen van Leopold II onder de loep genomen.
Hoewel deze objecten het tegenovergestelde van dekolonisatie symboliseren vormt deze
verhandeling geen betoog voor de aantasting of verwijdering van dergelijke monumenten.
Integendeel, het beheer en behoud van dergelijke monumenten in functie van
demonumentalisering en remythologisering geniet de voorkeur. Door herdefiniëring wordt
getracht een gemeenschappelijk koloniaal erfgoed en verleden na te streven.
De controversiële objecten omvatten, als voorbeelden van traditionele canonieke kunst, actuele
problematiek en hedendaagse relevantie. Als communicatiemiddel en metonymie van protest
stelt het koloniaal monument zichzelf aan de kaak. Dusdanig capteert het, als geval van
hedendaagse kunst, twee tegengestelde waarheden. Het object zelf als monument en pure vorm
van kolonialisme en het subject als strijd om de zuivere waarheid tussen de onderdrukker en de
onderdrukte. In dit onderzoek wordt getracht na te gaan of deze tegenstrijdige uitingen elkaar
in het object kunnen opheffen. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen twee
verschijningen die de standbeelden van Leopold II aannemen. Met name dat van een
intentioneel memorerend monument en dat van een koloniaal monument als readymade. Deze
nemen respectievelijk een amplische en een ciselante of beitelende fase aan.
De toestand van de mens verpersoonlijkt zich in het koloniaal monument als ongehoorzame
readymade. Het ziet zichzelf vervat in de terugkerende object-subject dialectiek die het beleeft.
De conclusie is dat de classificatie en criteria van een readymade ondersteuning biedt voor de
uitlijning van de maatschappelijke en politieke dilemma’s die de objecten meedragen. De inzet
is nog steeds de macht over tijd en ruimte. Het biedt een alternatieve werkwijze voor de
spektakeldemocratie waarin politiekers voor figuranten spelen en politieke correctheid als
illusie voor gelijkheid wordt gehanteerd. Als tweede verschijning nemen kunstenaars in dit
schouwtoneel de rol van burger-betoger op. Doormiddel van additivisme wordt er gemedieerd
tussen de verschillende actoren. Dit moet voldoen aan het erfgoedbeleid maar mag niet meer
als crimineel worden aanzien.

Een beschrijving van de belichaming van een identiteit. De belichaming in de vorm van haardracht met daarbij de invloed van genetica en omgeving.

Racistische incidenten bij voetbalsupporters komen nog vaak voor. Normaal moet een club een boete krijgen van de voetbalbond als de supporters zich misdragen, want de club is verantwoordelijk voor de daden van de supporters, maar dat gebeurt niet veel. Daarom moeten clubs supporters zelf straffen en aan sensibilisering doen om racisme uit de voetbalstadions te bannen.

Deze masterproef onderzoekt hoe België zichzelf definieerde als humanitaire actor na de dekolonisatie van Congo. Het gaat eveneens na in hoeverre het Belgische humanitarisme van 1960 tot 1975 te begrijpen valt als een verlengstuk dan wel als een breuk ten aanzien van de koloniale praktijk.

Mark Twain schreef in 1905 het pamflet King Leopold’s Soliloquy als protest tegen het gruwelijke Congobeleid van koning Leopold II. Het werk verscheen in Nederlandse vertaling pas tientallen jaren later, in 1961, bij de communistische Nederlandse uitgeverij Pegasus. Deze uitzonderlijke vorm van plotse, vertraagde vertaling vertelt veel meer over de mogelijke geheimen die onze samenlevingen kunnen dragen dan op het eerste gezicht misschien lijkt.

Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika sloot in het jaar 2013 voor een langdurige renovatie van haar infrastructuur en inhoud. Deze renovatie bleek een lang en moeizaam parcours te worden, waarbij rekening moest worden gehouden met tal van maatschappelijke uitdagingen. Een museum uit de twintigste eeuw laat zich niet zomaar de binnenloodsen in de volgende.

Deze scriptie is een onderzoek naar zelfreflexiviteit in film, met name naar de ontwikkeling van de antropologische cinema. Dit wordt geplaatst in een visueel-antropologisch kader. Hieruit is een etnografische filmtheorie gedistilleerd, die wordt toegepast op vijf Belgische films over de Democratische Republiek Congo.

Dit onderzoek gaat via performance en beeldtheorieën na wat mogelijke alternatieven zijn voor het Belgische koloniale erfgoed. De drie hoofdstukken onderzoeken de drie alternatieven die in het huidige debat naar voren komen: activisme rondom het standbeeld, een contextueel infobord, en een plek in het museum.

Dit onderzoek peilt naar de ervaring en herinnering van kinderen die zijn opgegroeid in de voormalige Belgische kolonie. Hun visie was tot voor kort onderbelicht.

Vergelijkende, diachrone analyse van Vlaamse kinder- en jeugdliteratuur over Congo gepubliceerd tussen 1949 en 2016, vertrekkend vanuit de figuur van "de witte vrouw"

Mijn scriptie voerde onderzoek naar historische commissies in de Belgische politiek, specifiek de onderzoekscommissie naar de moord op Julien Lahaut en die voor de moord op Patrice Lumumba. Ik vergelijk deze twee commissies en plaats deze in het historische landschap, met oog voor de problematiek die verbonden is aan het samengaan van geschiedenis en politiek.

Deze scriptie onderzoekt of het mijnbouwbedrijf Union Minière du Haut-Katanga (UMHK) een politieke strategie hanteerde in de laatste jaren voorafgaand aan de Congolese onafhankelijkheid.

MO* Magazine is het enige magazine in Vlaanderen dat bijna enkel nieuws over het Globale Zuiden verspreidt. Ik onderzoek welk beeld zij van Afrika tonen en of dit beeld een alternatief is voor de vaak gehoorde kritieken op de mainstream media, die Afrika vooral voorstellen als een 'Duister Continent'.

Sinds 1960 gaat de helft van de Belgische bilaterale ontwikkelingssamenwerking naar onze ex-kolonie Congo en ex-mandaatgebieden Rwanda en Burundi. Een halve eeuw na de dekolonisatie zitten de koloniale banden nog steeds verankerd in ons ontwikkelingsbeleid. Blijft die steun onvoorwaardelijk?