Scriptiebank overzicht

Landschappen zijn als kubussen: er zit meer in dan je denkt!Sluit uw ogen en beeldt u in dat u in een landschap staat…  Welk landschap kwam in uw gedachten? Wat kon u zien?  Bevond u zich in een landelijk landschap of eerder in een industrielandschap? Of misschien wel in een stedelijk landschap?

HOE 21STE-EEUWS IS ONS VLAAMS (TAAL)ONDERWIJS?“Although the vision is global, the path to 21st century education requires a local journey.” (Cisco)De “21st century skills” zijn een lijst sleutelcompetenties die leerlingen van de 21ste eeuw onder de knie zouden moeten hebben wanneer ze het secundair onderwijs doorlopen hebben. In mijn masterscriptie heb ik onderzoek gedaan naar de situatie in Vlaanderen. Hoe goed scoort ons Vlaams onderwijs op deze competenties?

Vlaamse jongeren op de glijbaan van het taalcontinuümDe tijd dat vrijwel iedereen een charmant dialect beheerste, is voorbij. De tijd dat iedereen ’s avonds steevast voor de televisie kroop om Algemeen Beschaafd Nederlands te leren spreken met Joos Florquin, Annie Van Avermaet en Fons Fraeters, eveneens.

Leerling zoekt studierichtingJe zit in het tweede jaar van het secundair onderwijs en moet binnenkort beslissen wat je wil studeren in het derde en daarop volgende jaren. Zo vele opties om uit te kiezen, maar welke is de beste keuze? Is er wel een beste? Wat als je fout kiest? Met de hervorming van het secundair onderwijs, die het oprichten van domeinscholen promoot, wordt het direct juist kiezen zelfs nog belangrijker.

Leerlingen met ASS in de muzieklesMuziekles aan leerlingen met autisme, kan dat? Vele mensen hebben een typisch beeld over autisme of autismespectrumstoornissen (ASS). Is het voor leerlingen met autisme te moeilijk om in groep te musiceren? Zijn zij te gevoelig voor het lawaai en de chaos in muziekles? Is het wel verantwoord om hen xylofoonstokken in handen te geven? Misschien zullen zij elkaar daarmee slaan in plaats van muziek te maken! Zij willen alles steeds op dezelfde manier en in dezelfde volgorde doen… Hoe kun je dan veranderingen doorvoeren en nieuwe dingen aanleren?

Kan het project afstandstolken Vlaamse Doven helpen het glazen plafond te doorbreken?“Ik kan vaak niet deelnemen aan vergaderingen of vormingen op het werk, omdat ik te weinig tolkuren ter beschikking heb.”“Eindelijk kan ik bellen in Vlaamse Gebarentaal! Voor korte gesprekken op het werk is het vaak moeilijk om een tolk in te schakelen. Afstandstolken is dan de perfecte oplossing.”Eline Devoldere (KU Leuven) onderzocht voor haar bachelorpaper de arbeidssituatie van Vlaamse Doven en het inzetten van tolken Vlaamse Gebarentaal op de werkvloer. Ook het gebruik van het nieuwe project afstandstolke

Zonder afbreuk te doen aan het belang van technisch lezen, kunnen we niet blind zijn voor het belang van begrijpend lezen. In de media bestaat de neiging om het belang van het technisch lezen, het louter decoderen van tekst, te overschatten. Toch kan goed leesonderwijs zich allerminst beperken tot het aanleren van de technische aspecten van het leren lezen. Het doel van goed leesonderwijs is overigens het ontwikkelen van gemotiveerde en begrijpende lezers.Echter boetten de lesuren leesvaardigheid in het secundair onderwijs de laatste decennia beduidend in.

(R)evolutie in evaluatieUit onderzoek blijkt dat 80% van de leerlingen uit zowel ASO, TSO, BSO en KSO worden geëvalueerd d.m.v. punten. Wanneer je aan je ouders en grootouders vraagt op welke manier zij werden geëvalueerd, is de kans reëel dat zij op dezelfde manier werden geëvalueerd als de manier die wij vandaag de dag nog steeds hanteren.

Storyboarding en leren presenterenIn een onderwijscontext is de presentatie de communicatievorm bij uitstek om informatie over te dragen. Hierdoor is het relevant dat het onderwijs aandacht besteedt aan het aanbrengen van presentatievaardigheden bij leerlingen. Presentatievaardigheden draaien om meer dan spreken alleen. Ook de structuur van de presentatie en de eventuele visuele ondersteuning zijn van groot belang. Nu rijst de vraag hoe we leerlingen dit alles kunnen aanleren.

Zie mail

“Hoe verkeerd vind jij vandalisme/diefstal/inbraak?”Iedereen heeft zo zijn of haar opvatting over welk gedrag al dan niet aanvaardbaar is. Zelf zijn we er vaak van overtuigd dat ons oordeel over de verkeerdheid van bepaalde vormen van criminaliteit de enige juiste is. Uit onderzoek blijkt echter dat mensen verschillen in hun mening over wat ‘goed’ of ‘slecht’ gedrag is (Herzog & Einat, 2012; Kwan, Chiu, Ip & Kwan, 2002; Warr, 1989).

“Ik gedraag me thuis als een moeder en op school als een leerling”Jonge moeders; bijna iedereen heeft er een beeld bij. Tv-programma’s over meisjes die jong zwanger zijn geraakt zoomen in op de vaak turbulente wereld van jong moederschap. De komst van een kind verandert inderdaad veel. Jonge moeders staan voor moeilijke keuzes die een grote impact kunnen hebben op de rest van hun leven. Eén van die beslissingen is het al dan niet naar school blijven gaan tijdens en na de zwangerschap. Ouders, partner en vrienden, maar ook leraren op school kunnen hen hierbij ondersteunen.

Niet alleen leerkrachten bepalen bedrag schoolfactuurDe discussie rond kinderarmoede en de schoolkosten laaide de voorbije jaren herhaaldelijk op. In het basisonderwijs voerde men reeds de maximumfactuur in. Het secundair onderwijs daarentegen blijft achter. In afwachting van beweging op bestuurlijk niveau, werd stilgestaan bij de rol van de leerkracht in de schoolkosten; welke factoren beïnvloeden het kostenbewustzijn en kostenbewust handelen van leerkrachten in het secundair onderwijs?

Studenten vandaag: Hoe zit het met een geïndividualiseerd traject en studiesucces?Onderzoek toont aan dat het Europees gemiddelde van de studenten die hun studie afronden binnen het aantal jaren dat wettelijk is vastgelegd slechts 38% bedraagt. In eigen land legde ook Vicerector, Didier Pollefeyt, van de Katholieke Universiteit Leuven eerder al de vinger op de wonde in de krant De Standaard. Flexibilisering gaat te ver. Hij viseert hiermee de studenten die zes tot zeven jaar nodig hebben om een bachelordiploma te behalen.

Wat het secundair onderwijs niet kan, kan het tweedekansonderwijs wel.Steeds meer jongeren die vroegtijdig het secundair onderwijs verlaten, vinden hun weg naar het tweedekansonderwijs om alsnog een diploma te halen. De centra voor volwassenenonderwijs die tweedekansonderwijs aanbieden, zien al enkele jaren dat het aantal cursisten onder de 25 jaar alsmaar toeneemt.

Zelfevaluatie is niet meer weg te denken uit het onderwijs waarin kwaliteitszorg steeds belangrijker wordt. Scholen en leraren worden uitgedaagd om zelf zorg te dragen voor de kwaliteit van hun functioneren. Werkplekleren is een onderdeel van het curriculum binnen het studiegebied Handel waarbij scholen beschikken over een grote autonomie bij het inrichten ervan.

België: een doolhof van taalbarrières“De grenzen van mijn taal zijn de grenzen van mijn wereld” – WittgensteinWerd u in ons land ooit al geconfronteerd met iemand die een vreemde taal spreekt? Of met een persoon die een andere religie aanhangt? Wellicht wel. België wordt gekenmerkt door een smeltkroes van culturen. Dit vormt vaak zowel een uitdaging voor autochtone Belgen als voor personen met een migratieachtergrond. Deze laatste groep moet een plaats proberen te verwerven in de Belgische samenleving. Het sleutelwoord hierbij is ‘taal’.

Het koe graast in de wei, maar geeft hij ook melk? - Het Nederlands in beweging. Kleine woordjes in het Nederlands.Gaan uw (talige) tenen ook krullen bij het lezen van de vraag in de hogerstaande titel? Dan merkte u waarschijnlijk meteen de verkeerde lidwoordkeuze op bij het substantief ‘koe’. De fictieve schrijver had immers ‘de’ moeten kiezen en niet ‘het’. En wat met het tweede deel van de vraag, merkt u daar ook iets vreemd op? Het persoonlijke voornaamwoord ‘hij’ verwijst naar ‘koe’, maar een koe is een vrouwelijk dier.

FEEDBACK: STOORZENDER VOOR AUTONOMIE OF TOPPUNT VAN VERBONDENHEID?Recent onderzoek toont aan dat leerkrachten hun motivatie vooral halen uit feedback die ze krijgen van collega's en leerlingen. Leerkrachten zeggen ook bevestigende en verbeterende feedback van hun directie te missen en daar knelt het schoentje in Antwerpse scholen, zo blijkt. Als masterstudent Opleidings- en onderwijswetenschappen onderzocht Sarah van Hoof het effect van feedback op motivatie bij leerkrachten. Ze deed dit naar aanleiding van de resultaten van het TALIS-onderzoek van 2013.

Er is reeds heel wat onderzoek gedaan naar de impact van een ouderlijke echtscheiding op de schoolresultaten van kinderen. Enerzijds is het merendeel van die studies niet-Vlaams, en anderzijds worden vaker niet-gesofisticeerde onderzoeksmethodes gebruikt.

Hoe Bednet inzetten bij kunsteducatie?Bednet zorgt ervoor dat langdurig zieke kinderen en jongeren de lessen op school kunnen bijwonen via een internetverbinding tussen de leerling thuis of in het ziekenhuis en zijn klas op school. In de dagelijkse onderwijspraktijk stijgt het aantal Bednetprojecten jaar na jaar.In april 2014 heeft het Vlaams Parlement het decreet om synchroon internetonderwijs deel uit te laten maken van het Vlaamse onderwijslandschap naast TOAH, goedgekeurd. Op 27 januari 2015 kreeg Bednet de prijs van het Europees Burgerschap 2014.

Deze masterproef onderzoekt of er een verschil is in de resultaten van een schrijftaak, wanneer studenten vooraf een schrijfproces of een schrijfproduct observeerden. Het observerend leren zou een oplossing kunnen bieden voor de schrijfvaardigheid, die erg complex en daardoor moeilijk aan te leren is.

Dit kunnen we doen om Frans opnieuw aantrekkelijk te maken voor jongeren“Frans is saai en moeilijk”, “De leerkracht volgt gewoon het boek”, “We leren alleen maar theorie”, gelijkaardige uitspraken zullen vele jongeren, ouders en ook leerkrachten wellicht bekend in de oren klinken. Twee studenten aan de HoGent onderzochten dan ook of deze demotivatie geen waanbeeld betrof van enkelingen. De realiteit overtreft echter nog de verwachtingen.

Differentiëren: na de theorie tijd voor de praktijk!Binnen een klas zijn er heel wat niveauverschillen. Dat is wel algemeen bekend. Maar wat wordt hier eigenlijk aan gedaan? Hoe probeert men hierop in te spelen? Hoe pakt men die individuele verschillen tussen leerlingen aan? Het antwoord op die vragen moeten veel leerkrachten schuldig blijven.De oplossing is nochtans vrij eenvoudig samen te vatten onder de term differentiatie. Na enkele gesprekken met mensen uit het werkveld en het volgen van een paar bijscholingen, ontdekte ik al snel dat dit voor veel leerkrachten nog een vaag item is.

“Steeds meer jongeren lijden aan overgewicht”, “Aantal jonge meisjes met een eetstoornis neemt toe”, “Coca Cola betaalt diëtisten om frisdrank te promoten”, “Steeds meer mannen ontwikkelen een eetstoornis”, …Leerlingen eerste graad secundair onderwijs de gevolgen van een ongewoon voedingspatroon doen inzien. 8 maanden lang heb ik me erin verdiept. Hoe kon ik jongeren bewust maken van hun soms heel ongezonde voedingspatroon? Hoe kon ik jongeren zo eenvoudig mogelijk uitgelegd de meest voorkomende gevolgen van een ongezond voedingspatroon laten inzien?

Het beoordelen van wiskundige probleemoplossingsvaardigheden: kan het ook anders?De evaluatiemethodes voor wiskundig probleemoplossen die binnen ons onderwijssysteem gangbaar zijn, worden de laatste jaren alsmaar vaker bekritiseerd. Ze zouden oppervlakkig leergedrag uitlokken, wat op zijn beurt ervoor zorgt dat leerlingen in een verdere school- of werkloopbaan onvoldoende in staat zijn om wiskunde efficiënt toe te passen op nieuwe problemen.

Eindelijk een positief verhaal over beginnende lerarenOngeveer een op de vier leraren verlaat het onderwijs binnen de vijf jaar. Alsof dat nog niet voldoende is, stopt in Brussel bijna een op de twee leraren. De redenen daarvoor zijn reeds onderzocht en halen vaak de media. Maar hebt u ooit al het positieve verhaal van de leraren die wél volhouden gehoord?Kwaliteitsvolle retentie, wat is dat?Het onderwijs is vaak onderwerp van maatschappelijke discussies. Vooral leraren halen wekelijks de media, jammer genoeg op een negatieve manier. Hoog tijd voor een positief verhaal over leraren.

 Your social network matters Binnen de muren van menig leraarskamer gaat het vlotjes over de tongen en ook in de media is het een hot topic, ‘beginnende leerkrachten’. Na het afronden van een lerarenopleiding blijkt de onderwijsrealiteit immers vaak niet helemaal zoals de nieuwelingen verwacht hadden. Bovendien moeten ze niet alleen ontdekken hoe de dingen verlopen in de school, maar moeten ze ook op zoek naar hun plaats in de nieuwe school.

Waar cultuur en zorg samenkomenAl gehoord dat het in vele culturen of religies belangrijk is om met je rechterhand te eten en dingen aan te geven? Ooit in een cultureel conflict beland of in een situatie waar jij anders dacht en handelde dan de persoon met een andere etnische-culturele achtergrond dan de jouwe? Wist je hoe je om moest omgaan met die situatie of was dat eerder moeilijk? Door de groeiende diversiteit in de samenleving zijn er dagelijks veel mensen die in contact komen of werken met mensen met een andere etnische-culturele achtergrond dan die van henzelf.

Welke leerkrachten trotseren een doorlichting?In Vlaanderen bewaakt en stimuleert de inspectie de onderwijskwaliteit met de doorlichting van scholen. Leerkrachten hebben een sleutelpositie in het voortdurend verbeteren van de kwaliteit van ons onderwijs. Een doorlichting is voor leerkrachten een spannende zaak. Hoe zij de schoolevaluatie beleven en ermee omgaan bepaalt of het al dan niet een leerrijke ervaring wordt.