Scriptiebank overzicht

De mogelijkheid voor verenigingen om in rechte op te treden ter verdediging van algemene belangen – dat wil zeggen belangen die verband houden met hun statutair doel – vormt al jarenlang een bron van juridische en maatschappelijke discussie. Het vraagstuk werd recent opnieuw op scherp gesteld door het arrest van het Belgische Hof van Cassatie van 11 juni 2024, waarin de burgerlijke partijstelling van vzw Animal Rights onontvankelijk werd verklaard wegens een gebrek aan eigen belang in de zin van artikelen 17 en 18 van het Gerechtelijk Wetboek. De vzw had zich, naar aanleiding van ernstige schendingen van dierenwelzijnswetgeving, burgerlijke partij gesteld in een strafprocedure tegen een slachthuis en diens zaakvoerder. Hoewel het Gentse Hof van beroep het jaar voordien nog had geoordeeld dat de vzw een eigen belang kon aantonen op basis van haar statutair doel, kwam het Hof van Cassatie tot een tegengestelde conclusie.

De vraag of, en onder welke voorwaarden, dergelijke rechtspersonen een rechtsvordering kunnen uitoefenen, raakt aan fundamentele beginselen van het procesrecht en aan de klassieke tweedeling tussen het private en publieke domein waarop het Belgisch recht steunt. Deze indeling onderscheidt enerzijds private belangen, die via de burgerlijke procedure worden verdedigd door titularissen van subjectieve rechten of hun gemachtigden, en anderzijds het publieke belang, waarvoor doorgaans het openbaar ministerie optreedt, meestal binnen het strafrecht.

Deze bijdrage beoogt een diepgaande analyse van de ontvankelijkheidsvoorwaarden die de Belgische rechtsorde hanteert voor rechtspersonen die algemene belangen in rechte willen verdedigen, met bijzondere aandacht voor dierenwelzijnsverenigingen. De uiteenzetting vertrekt dan ook vanuit de centrale onderzoeksvraag: Hoe verhoudt de invulling van het belang, de hoedanigheid en de (potentieel) geleden schade als ontvankelijkheidsvoorwaarden voor de rechtsvordering van rechtspersonen ter verdediging van de algemene belangen zich tot de behartiging van dierenwelzijn?

Al in de jaren 60 wees de koninklijk commissaris bij het ontwerp van het gerechtelijk wetboek op het ontbreken van een uitgewerkte theorie rond de rechtsvordering, met inbegrip van vorderingen ingesteld door rechtspersonen. Een eenduidige, coherente en systematische wettelijke regeling kwam er tot op heden niet. Een wisselvallige rechtsleer én rechtspraak is het gevolg.

Om de centrale onderzoeksvraag te beantwoorden, vat dit artikel aan met een verkenning van het juridisch en rechtsdogmatisch kader waarin de rechtsvordering, het belang, de hoedanigheid en de schade wordt geconceptualiseerd en geïnterpreteerd. Ook een overzicht van de historische en actuele positie van de rechtsvordering van rechtspersonen ter verdediging van algemene belangen is onontbeerlijk. Door de juridische en politieke premissen te onderzoeken waarop uiteenlopend invulling is gegeven aan de toepassingsvoorwaarden ervan, en door na te gaan hoe deze verschillende benaderingen zich tot op vandaag in de praktijk manifesteren, brengt dit artikel bestaande lacunes en begripsverwarring in kaart.

De focus wordt vervolgens, aan de hand van een veldstudie, toegespitst op de mogelijkheid voor verenigingen die milieubescherming en dierenwelzijn nastreven om als burgerlijke partij op te treden in strafzaken. Deze veldstudie, ingegeven door het arrest van 11 juni 2024, toont aan dat zelfs na de hervorming van artikel 17 Gerechtelijk Wetboek – waarmee de initiatiefnemers beoogden de juridische mist rond de rechtsvordering weg te nemen – nog steeds geen sluitende interpretatie bestaat over de ontvankelijkheidsvoorwaarden van de rechtsvordering van rechtspersonen.

Dit is niet alleen problematisch in de burgerlijke rechtspraak. Zoals de analyse in deze bijdrage aantoont, treden verenigingen ook in strafzaken op om dierenleed onder de aandacht van de rechter te brengen, met inconsistente rechtspraak als resultaat. Gezien de maatschappelijke urgentie en het toenemende draagvlak voor handhaving van dierenwelzijnswetgeving, is de nood aan een eenduidig wettelijk kader en aan rechtszekerheid des te groter. In dat opzicht overstijgt deze bijdrage de technisch-processuele discussie over ontvankelijkheid, en raakt ze ook aan fundamentelere vragen over wie er het best geplaatst is om dierenwelzijn te verdedigen in het gerecht, op welke manier dierenleed kan worden gesignaleerd, erkend en gecompenseerd, en welke belangen – vooral wanneer ze niet worden gestut door eigen subjectieve rechten – al dan niet een juridische stem verdienen.

Daarbij wordt ook stilgestaan bij de mogelijkheid van verdere wetgevende actie. Twee wetsvoorstellen van 16 september 2024 en van 11 oktober 2024 trachtten het hiaat in de toegang van dierenwelzijnsverenigingen tot de rechter op te vullen door in artikel 17 Gerechtelijk Wetboek een uitdrukkelijke rechtsvordering toe te kennen aan deze verenigingen. Dit roept de vraag op of het wenselijk is om opnieuw een bijzonder wettelijk regime in te voeren, dan wel of het tijd is om de conventionele, binaire fundamenten van de rechtsvordering in België te herzien, in het licht van belangen die vandaag nog te vaak noodgedwongen zonder juridisch klankbord blijven.

Hoe ga je vandaag de dag om met de fysieke restanten van een oorlogsverleden? Passen deze nog in ons huidig landschap of moet er ruimte gemaakt worden voor elementen die wij vandaag net nodig hebben zoals meer groen en bossen?

Mijn scriptie geeft een duidelijk overzicht in de totstandkoming en evolutie van het belastingreglement op tweede verblijven met inachtneming van de rechtspraak en rechtsleer. Een aanzienlijk deel van de juridische aspecten betreft de belasting op tweede verblijven van de Vlaamse kustgemeenten.

Chinese outward FDI increased sharply over the last decades, subjecting them to considerable
public debate. Yet, empirical research concerning Chinese investments in the EU is sparse. In
this thesis, we attempt to investigate in a comprehensive way if and how Chinese investments
in the EU differ from investments with other origins. Our empirical analysis focuses on factors
attracting Chinese investments in France and on how Chinese ownership affects the size, performance, and productivity of French firms. By applying an IV probit model, we find that that
higher international experience of the target firm attracts Chinese investors, but also that they
are comparatively less discouraged by the poorer financial health of their targets. Furthermore,
using an IV fixed effects model, we find clear evidence that Chinese ownership is associated
with a smaller size, poorer performance, and lower productivity of the French subsidiary. These
results remain valid after rigorous robustness testing by using propensity score matching and
restricting our sample to various subsamples, although the negative effect associated with Chinese ownership loses significance taking into account the level of democracy and annual growth
rate of the owner’s country. This may imply that Chinese investments are “special” by the
important role of the state and by the economic environment in China stimulating its firms to
catch up quickly.

De scriptie gaat over politieke conflicten binnen partnerrelaties. Als gezinswetenschapper bekijk ik dit fenomeen vanuit een psychologische, een relationele en sociologische bril. Een aantal veranderingsstrategieën sluiten het geheel af.

This linguistic ethnographic dissertation presents a case study of a preschool in the Dutch-speaking part of Belgium. The preschool, population consists of 3-to-5-year-old children, of whom almost 50 percent do not have Dutch as their main home language. The research investigates the key roles of teachers and parents in the preschool’s efforts to accommodate multilingualism and promote integration.

De Syrische burgeroorlog is een hot topic sinds 2011. Academici en politici geven graag hun mening over de situatie, en de internationale gemeenschap onderhandelt veelvuldig over mogelijke oplossingen voor het probleem. Het vraagstuk Syrië leent zich echter niet tot pasklare oplossingen - deze thesis bekijkt de vele voorstellen tot vrede en vergelijkt beschikbare blueprints voor vrede in Syrië.

Daders van aanslagen proberen begrijpen los van ideologie en religie. In plaats daarvan wordt gekozen voor een perspectief dat hen ziet als verliezers van de samenleving. Er wordt ingegaan op zowel een theoretisch kader als op concrete gevallen om te bepalen hoe 'verliezers' radicaliseren.

Vertrekkend van een historische analyse van de belangrijkste strekkingen binnen de economische theorieën wordt de mens- en wereldbeelden die zij in zich dragen geanalyseerd. Daarnaast wordt nagegaan hoe de politieke invulling, het neoliberalisme, voet aan grond kreeg vanaf de jaren 1970. Voorts worden de logische implicaties van de aannames van ‘individuele nut-maximalisatie’ op basis van ‘rationele verwachtingen’, ‘marktefficiëntie’ en ‘algemeen evenwicht’ onderzocht. Ten slotte worden de nieuwklassieke concepten axiologisch benaderd.

Tussen Congreskolom en IJzertoren: conflicterende herdenkingen van de Groote OorlogDe Eerste Wereldoorlog was een conflict dat op nooit eerder geziene schaal de gehele burgerbevolking bij een oorlog betrok. Na afloop begon de zoektocht naar een manier om om te gaan met het extreme verlies dat alle betrokkenen tekende. Of het nu ging om winnaars of verliezers, iedereen had in deze oorlog dierbaren verloren. Daarom zocht men een gepaste wijze om deze ‘Groote Oorlog’ en haar slachtoffers te gedenken.

Het Huis van de Europese Geschiedenis - Het creëren van een plaats voor reflectie en debat of het construeren van een meta-narratief voor Europa?In 2015 zal de droom van de vorige President van het Europese Parlement, Hans-Gert Pöttering, uitkomen: het Huis van de Europese Geschiedenis zal openen in Brussel.

Verkiezingen: meer strategie dan inhoudTwee vooraanstaande Vlaamse kranten (De Standaard & Het Laatste Nieuws) stellen de verkiezingscampagne vooral voor als een strijd om de macht. Dat blijkt uit de Masterproef van Pieter De Decker (Universiteit Gent). Strategisch nieuws komt daarbij meer voor dan nieuws dat focust op inhoudelijke aspecten van de campagne.‘De media spelen een cruciale rol tijdens de verkiezingscampagne,’ aldus De Decker. ‘Zowel voor het electoraat als voor de kandidaten.

Human Resources Management: een verhaal van winnaars en verliezers?We kunnen niet ontkennen dat we momenteel een moeilijke economische periode doormaken. Faillissementen, structurele besparingen en afvloeiingen lijken wel modewoorden die (jammer genoeg) maar al te vaak voorkomen. Velen hebben hierdoor het vertrouwen in het personeelsbeleid van organisaties verloren. Toch voelen we aan dat een onderneming met een goed personeelsbeleid, een positieve impact kan uitoefenen op de bedrijfsresultaten. Maar wat doet dit personeelsbeleid nu met werknemers?

Waarom vormen politieke partijen allianties: onderzoek naar de politieke kartelvorming in Vlaanderen
 
“De samenwerking tussen deze twee verschillende rashonden kan een mooie ‘straathond’ opleveren: een sterk beest dat voeling heeft met de straat.” Met deze gevleugelde woorden verdedigde Freya Van den Bossche in 2002 de beslissing van de sp.a om kartelonderhandelingen te starten met Spirit. In 2003 trokken de twee rashonden samen naar kiezer en de straathond bleek weldegelijk een sterk beest te zijn: het kartel werd de overwinnaar van de verkiezingen.

Onder het puntje van de afvalberg

Een analytische kijk op het Europees verpakkingsafvalbeleid. - Katrien Van Dingenen -

 
Met vijfentwintig zijn ze nu. Allen snakkend naar een te groot stuk van de te kleine Europese machtscake. Een goed gebonden, moeilijk te snijden cake die het liefst wordt verorberd aan één tafel. Helaas. De vijfentwintig eetlustigen hebben er anders over beslist. Verdeel en heers: een leuze die blijkbaar nog lang na Caesar gehanteerd wordt als de sleutel tot succes.