Scriptiebank overzicht

 
Seksualiteit is hot. Het wordt openlijk gebruikt voor commerciële doeleinden, want het verkoopt. Er wordt openlijk over gepraat en gediscussieerd in de media, want het slaat aan. Seks is taboevrij en wij zijn seksueel vrij. Seks na een tweede date -dat kan. Seks met een complete vreemdeling- waarom niet? Seks voordat je tedere gevoelens voor je bedpartner koestert – die komen later wel... Vind je dit alles maar niets, dan ben je preuts of conservatief.

In onze samenleving worden we overspoeld door een massa beelden die alle onder hun broze huid van uiterlijke schijn zeer veel zeggen over onze eigen culturele waarden en normen. Elk beeld is, gewild of ongewild, een reflectie van de houding van zijn maker tegenover de zich omringende wereld. Wanneer deze beelden gaan over dingen die ons eigen zijn dan begeven we ons op relatief veilige paden, in die zin dat we enkel een weergave bieden van hetgeen ons bekend is.

             
 
De vroegmoderne media: bronnen van angst?
 Brekend nieuws: “Bewezen: computerspelletjes roepen agressie op bij jongeren!” Deze stelling kan ik hier niet funderen, noch wens ik dit te doen, maar het zou wel eens een krantenkop uit de krant van morgen kunnen zijn. Nochtans zou in diezelfde krant morgen evengoed een artikel kunnen verschijnen over het feit dat wetenschappelijk onderzoek geen uitsluitsel kan geven over het verband tussen computergames en agressie bij jongeren.

 
In de ban van de “Stad van God”, waar hemel hel wordt…
 
 
Een aantal jaren geleden, verbleef er een Braziliaanse uitwisselingsstudente bij mij thuis. Op een bepaalde zaterdagavond, zei ze opeens: “Morgen ga ik naar de bioscoop in Brugge”. Wij vroegen ons af waarom ze zover naar de bioscoop wou, er is er eentje op een kwartiertje van ons dorp en Brugge is niet echt vlot bereikbaar, je doet er gemakkelijk twee uur over. We kregen haar echter niet overtuigd, want die film kon je enkel in Brugge bekijken. Het moest dus wel een zeer bijzondere film zijn, dacht ik bij mezelf.

 
Merlijn de tovenaar: het leven zoals het was
 
Kennen we hem niet allemaal uit onze jeugd? Merlijn de tovenaar is voor ons een welbekend personage dat thuishoort tussen Disney-figuren zoals Sneeuwwitje en de Leeuwenkoning. Het is inderdaad Walt Disney die met zijn The Sword in the Stone een onvergetelijke hulde bracht aan deze legendarische figuur. Maar het is ook de link met koning Arthur en de ridders van de Ronde Tafel die van Merlijn een held uit onze kindertijd maakt.

Wat is dat nu, mystiek?
 
 
Mystiek. Het woord is gevallen. Je hebt er wel al eens van gehoord. En je weet wel ongeveer wat het betekent. Maar als ik je zou vragen: wat is dat nu, mystiek? Wat zou je dan antwoorden? Je zou niet meteen een pasklaar antwoord klaar hebben. Ofwel spreek je vanuit je buik, meng je improvisatie met informatie ‘van horen zeggen’. Ofwel ga je eerst rondneuzen op het net of in de bib om wat te lezen over mystiek. Wel, dat heb ik gedaan: 136 werken van en over mystiek heb ik doorgenomen.

 
Waarom zou je je bezighouden met zoiets als het maken van kunst? Hebben je handen niets beters te doen? Maken je gedachten zo’n kronkels dat ze onmogelijk ten dienste kunnen staan van iets zinvollers?
 
Twee scenario’s vormen het uitgangspunt voor een antwoord. ’s Nachts, als de anderen naar bed zijn en er van de omringende ramen nog twee oplichten zit ik in de zetel, koptelefoon op, te luisteren naar muziek. Altijd klassiek: piano concerto’s, requiems, symfonieën, veel kamermuziek en de messias van Händel.

Het historisch verhaal: een succesverhaal?
 
Mensen denken in verhalen. Al duizenden jaren is het verhaal een krachtig middel om de geschiedenis van een familie, een stam, een gemeenschap of zelfs een hele beschaving levend te houden. Ook de lessen geschiedenis kenden in het verleden een rijke verteltraditie. Onder meer als gevolg van de verlegging van de focus in de geschiedenisdidactiek naar zelfontdekkend bronnenonderzoek kwamen verhalen sterk in de verdrukking.

TOT DE KROON ONS SCHEIDT
DE ENSCENERING VAN KONINKLIJKE HUWELIJKEN BINNEN DE BELGISCHE MONARCHIE
ALBERT & ELISABETH (1900) – IEOPOLD EN ASTRID (1926)

Deze scriptie heb ik opgevat als een onderzoek naar de enscenering van koninklijke huwelijken binnen de Belgische monarchie. Meerbepaald heb ik een kritische analyse gemaakt van het huwelijk van prins Albert en Elisabeth, hertogin in Beieren (1900) en dat van hun zoon, prins Leopold met prinses Astrid van Zweden (1926).

Een (hoofd)doekje voor het bloeden

Het recente verbod op het dragen van religieuze symbolen voor ambtenaren, zorgde in de voorbije jaren voor behoorlijk wat controverse. Vooral moslims, die zich door de maatregel geviseerd voelden, protesteerden tegen de nieuwe bepaling. De overheid drukte echter zijn visie door, met steun van een meerderheid van de publieke opinie, en stelde dat de neutraliteit van de overheid dergelijke maatregel vereiste.

De kruisweg van de middeleeuwse devotionele literatuur



Van den vos Reynaerde, Karel ende Elegast, de Historie van de vier heemskinderen: het zijn slechts enkele voorbeelden van middeleeuwse verhalen die al gedurende vijfhonderd jaar met succes de concurrentie weerstaan en nog steeds spontaan een zucht van herkenning oproepen.

Zijn Westerlingen dan zo veel moderner dan moslims?


De relatie tussen de Islamwereld en het Westen is de laatste decennia tamelijk gespannen.  Volgens vele westerlingen beantwoordt de Islam niet aan het moderne leven.  Uit een analyse van de World Values Survey blijkt echter dat moslims en westerlingen niet zo veel verschillen als verwacht in waarden en attitudes die samengaan met modernisatie.


In de westerse landen is er een overwegend negatief beeld over de Islam en haar relatie met de moderniteit.

WOORD VOORAF
 
 
Graag had ik volgende mensen willen bedanken voor hun steun bij het realiseren van mijn eindwerk:
 
Mevrouw Annemie Thijs, mijn copromotor, heeft mij geholpen bij het opzoeken van nuttige informatie en heeft ervoor gezorgd dat ik mijn leerstage kon volgen in haar dansschool te Mechelen. Daarnaast heeft ze me zo ver kunnen brengen, deel te nemen aan een wedstrijd van Ierse dans, waar ik als derde eindigde bij de “Ligt Jig”. Ik wil haar bedanken voor de steun en voor al de ervaring die ze mij heeft meegegeven.

‘Das Schwierige liegt in der Sprache’ – Over de taal van Heidegger

Het werk van Martin Heidegger wordt beschouwd als moeilijk toegankelijk. Wie in zijn denkwereld wil treden, moet worstelen met zinnen als 'Het niet nietigt onophoudelijk'. Dergelijke formuleringen lokken zeer heftige reacties uit bij de lezers van Heideggers geschriften: van beate bewondering en slaafse napraterij, tot ongenuanceerde afwijzing en spot.

In hun heftigheid staan beide reacties een onderzoek naar het statuut en de inzet van Heideggers wonderlijke schrijven in de weg.

Orpheus: de schutspatroon aller schrijvers

De Orpheusmythe in het werk van Harry Mulisch
 

Griekenland, de achtste eeuw voor Christus. In de ruwe landstreek Thracië woont een zanger die tot ver buiten de grenzen van die regio bekend is. Orpheus is zijn naam, en de mensen zeggen dat hij zo mooi op zijn lier speelt dat alle dieren naar hem komen luisteren en zelfs de stenen bewegen. Ze fluisteren ook dat hij zichzelf niet meer is na de dood van zijn vrouw, de mooie bosnimf Eurydice, en dat hij iets van plan is.

Iran: een eigen, islamitische weg naar democratie?
 
Op 6 november 2002 werd Hashem Aghajari, docent geschiedenis aan de Iraanse universiteit van Hamadan, ter dood veroordeeld. Deze historicus had in juni van datzelfde jaar een bewogen speech gegeven waarin hij voor een 'islamitisch protestantisme' pleitte dat de macht van de Iraanse ulama, de geestelijke elites, aan banden zou leggen.

Kloosters herbestemmen: een maatschappelijke en architecturale uitdaging

De mens is van nature een existentieel wezen. Op belangrijke momenten in zijn leven stelt hij zich vragen over de zin van zijn bestaan. Binnen de joods-christelijke traditie van West-Europa was er één collectief antwoord op die vraag en dat antwoord werd vertegenwoordigd door de Kerk.
Vandaag de dag heeft de katholieke Kerk in België steeds minder aanhang. De traditionele geloofsbeleving van de godsdienst is er sterk op achteruit gegaan.

Vrouwenbesnijdenis ook in Europa


Vrouwelijke genitale verminking is een problematiek die niet alleen voorkomt in bepaalde

landen van Afrika. Ook in Europa komt dit voor. Migranten die naar Europa verhuizen en
daarbij heel erg aan hun cultuur vasthouden, brengen deze gewoonte mee.

Geloof onder vuur? Sint-Sixtus: een abdij en haar bewoners tijdens de Eerste Wereldoorlog in onbezet België

Op 13 september 1914 trokken een driehonderdtal Duitse uhlanen ofte verkenners te paard voorbij Westvleteren. Een wegwijzer met daarop ‘Sint-Sixtusabdij’ deed hen even halt houden. Maar na raadpleging van hun stafkaarten en de conclusie ‘het staat er niet op’, besloten ze de weg die het bordje gebood in te slaan toch maar links te laten liggen.

Importislam = exportterrorisme?
Een onderzoek naar de buitenlandse islamitische invloed in Bosnië-Herzegovina tijdens en na de Balkanoorlog (1992-2006)
 
Wat hebben de val van de Kaboel in maart 1992 en het begin van de Bosnische oorlog, 14 dagen later, met elkaar te maken? Op het eerste zicht niet veel. Maar om het met de woorden van sjeik Aziz te zeggen, een van de commandanten in Afghanistan en later Bosnië, het conflict in Bosnië kwam voor de Afghaanse moedjahedien als een godsgeschenk.

Speculaties rond gebak uit houten prenten: een proces van intensivering naar extensivering
 
Tijdens mijn onderzoek kwam ik tot de vaststelling dat heel wat koekplanken, ook wel houten prenten genoemd, een stille dood sterven. Ze worden immers al te vaak als een minderwaardige kunstvorm en informatiebron beschouwd, hoewel ze ons veel kennis verschaffen over het verleden en meer specifiek over onze volkscultuur.
 
Koekplanken waren in het verleden gebruiksvoorwerpen: ze figureerden de koek.

Liesbeth Froyen
Ziekte als inspiratiebron – “De invloed van migraine en andere fysieke gebreken op de kunst”
 
De relatie tussen lichaam en kunstwerk is het thema van mijn thesisonderzoek. Maw. hoe een kunstenaar bepaalde fysische aspecten (ziekte, handicap,…) uit in zijn werken of wanneer hij er net tegen ingaat (bv. de verlamming van Chuck Close).Vooral over het aspect migraine in de kunst wil ik wat verder uitweiden aangezien ik zelf aan migraine lijd en dit gegeven zeer nauw verweven is met eigen atelierwerk. Daarom eerst een beter beeld van migraine.

In de ban van de zin
Wandelen op de weg van spirituele zoekers, religieuze supermarkten en sektarische valkuilen
 
Het Westen rolt mediatiematjes uit, herstelt geblokkeerde chakra’s en wringt zichzelf in yogahoudingen. Tal van mensen trekken naar het Verre Oosten voor hun geestelijke vitaminen. Nieuw is het niet. Geïnspireerd door de transcendente meditatie van de Indische goeroe Maharishi Yogi zongen The Beatles in 1967 ‘All you need is love’, waarna de fans zich massaal op yoga stortten.

Taalattitudes van Surinaamse jongeren ten opzichte van het Nederlands
 
Suriname heeft een erg unieke taalsituatie. Door de koloniale geschiedenis zijn mensen uit allerlei werelddelen met zeer verschillende culturen, talen en godsdiensten in één land samengebracht. Het gevolg daarvan is, dat er vandaag meer dan twintig verschillende talen gesproken worden. Ondanks het feit dat Suriname al sinds 1975 geen Nederlandse kolonie meer is, heeft het Nederlands nog steeds de status van officiële taal. Het is de taal van het onderwijs, van het bestuur en van een groot deel van het openbare leven.

“It was a business doing pleasure with you” – over architectuur, prostitutie en respect
 
In tegenstelling tot wat door velen als feit beschouwd wordt, is interieurarchitectuur niet langer een synoniem voor esthetiek. Dit lijkt een schril contrast te vormen met onze hedendaagse samenleving, aangezien het esthetische beeld onmiskenbaar centraal staat binnen onze maatschappij en als nooit tevoren dominant onze leefcultuur bepaalt.

Moslims en christenen in Vlaanderen zetten zich in voor dialoog en diapraxis


In het multiculturele en multireligieuze Vlaanderen van vandaag hoort men vaak oproepen voor verschillende soorten ‘dialoog’. Politici willen gesprekken tussen autochtonen en allochtonen. Religieuze leiders zoeken elkaar op. Op het internet vindt men websites die het in dialoog treden met ‘Anderen’ als doel hebben. De ‘dialoog’-initiatieven zijn talrijk en divers. De huidige context is er één van zoeken naar manieren waarop men mensen dichter bij elkaar kan brengen.

Verborgen Kinderen.

Een explorerende analyse van veertig getuigenissen van ondergedoken joodse kinderen.
 
Anne Frank, het joodse meisje dat ondergedoken zat in het achterhuis, hield een dagboek bij over de oorlogsgebeurtenissen. Het werd ontdekt, waardoor ze uitgroeide tot een van de belangrijkste iconen van de jodenmoord, de verpersoonlijking van de uitroeiing van joodse generaties, dromen en verwachtingen.

Zegen of vloek voor de samenleving?
De Hare Krishna-beweging in België - beter bekend als ‘sekte’ - gaat de maatschappelijke toer op.
 
Wat denkt u, wanneer u mannen met kaal geschoren hoofd op een plukje haar na, gehuld in witte of oranje gewaden en vrouwen in sari, in een bonte stoet door de stad ziet trekken met cimbalen en trommels? U heeft ze misschien nog nooit gezien en kent de Hare Krishna-beweging met als centrum van de Benelux het kasteel ‘Radhadesh’ te Septon niet. U draait onverschillig uw hoofd in de andere richting? Of sluit u enthousiast bij de stoet aan?

Hoe ver is het Oosten?

Het belang van cultuur voor Vlaamse bedrijven in China

 
Of het nu dankzij bestsellers zoals ‘Mr. China’ is, door ministers die oproepen tot het leren van de Chinese taal, door de uitgebreide reportages in de media, of door de talrijke handelsmissies, China is vandaag duidelijk ‘in’. Maar ondanks het potentieel blijken bedrijven die hun grenzen verleggen naar China, geconfronteerd te worden met onverwachte problemen die te maken hebben met de culturele eigenheid van het land.

David Beckham als mediafenomeen        Kris Lapiere
 
Een zonovergoten Andalusische herfstmorgen. Het weekend staat voor de deur. Bij het ontbijt sla ik de Spaanse krant El Mundo open en laat me verleiden door de weekendbijlage, die volledig in het teken staat van 's werelds bekendste voetballer. 'Un día como Victoria Beckham' (Een dag uit het leven van Victoria Beckham) titelt het dagblad, dat zich licht sarcastisch buigt over het shoppinggedrag van vrouwlief Beckham en de opulente levensstijl van de Beckhams op de korrel neemt.