Scriptiebank overzicht

Klassiekers in een hedendaags jasje: hervertalen voor de jonge, dyslectische lezerDe kans is groot dat je als kind of tiener wel eens een klassiek boek zoals Robinson Crusoe, Pippi Langkous of Oliver Twist hebt gelezen, maar er niet bij stilstond waarom net die boeken doorheen de eeuwen populair zijn gebleven en steeds opnieuw worden verslonden. De oorzaak is terug te vinden bij de hervertaler die het belangrijk acht een klassiek boek in een ‘hedendaags’ jasje te steken, zodat ook kinderen en jongeren ze zonder veel problemen kunnen lezen.

Bij sprookjes denkt iedereen aan de verzamelingen van de gebroeders Grimm of Andersen. Sneeuwwitje, Assepoester en Roodkapje zijn drie van de bekendste verhalen. Het sprookje van Sneeuwwitje portretteert een meisje dat door het slechte karakter van haar stiefmoeder haar alledaagse leven achter zich moet laten. Sneeuwwitje vlucht het bos in en komt bij enkele dwergen terecht, die haar waarschuwen niet alleen rond te dwalen. Ze luistert echter niet naar de goede raad en komt een oude vrouw tegen, die eigenlijk haar stiefmoeder is.

Afwijkend herhalingsgedrag bij een patiënt met semantische dementieTaal neemt een essentiële plaats in in het leven van de mens. Het geeft hem immers de mogelijkheid om in interactie te treden met anderen en in zijn dagelijkse behoeften te voorzien. Wanneer iemand in zijn taal wordt aangetast, zijn de gevolgen op sociaal en professioneel vlak zeer ingrijpend. Taalstoornissen treden bij alle vormen van dementie op, maar vormen een uitgesproken kenmerk van semantische dementie.

Spaanse en Oosterse stereotypen in de 19e eeuwStereotypering is iets van alle tijden. Ook in de 19e eeuw, toen naties tot stand kwamen, was dit een gekend fenomeen. De thesis van masterstudente Taal- en Letterkunde Kirsten Van Praet onderzocht de stereotypering van de Spaanse en Moorse personages in twee negentiende-eeuwse romans: Henri Guillaume Mokes Le Gueux de Mer (1827) en Thomas Colley Grattans The Heiress of Bruges (1830).

Merdre…! Hoe vertaal je dat?Uit het dagboek van een studenteNa het behalen van haar Master in de taal- en letterkunde volgde Thea Langeraert de opleiding Master in het vertalen. In haar masterproef onderzocht ze de vertaling van het absurde, groteske taalgebruik in het toneelstuk Ubu Roi van Alfred Jarry.22 oktober – ‘Merdre!’‘Merdre!’ Het is het eerste woord van de toneeltekst Ubu Roi van Alfred Jarry die mijn vader mij laat lezen. Het klinkt vreemd. Waarom gebruikt de auteur niet gewoon het scheldwoord merde? Ik lees verder en de conversatie tussen de personages wordt nog absurder.

Deze Masterproef behandelt het onderwerp van de male gaze (mannelijke blik) in film en televisie studies. De gaze is een complex begrip dat we kunnen verbinden met de machtsrelatie tussen de observeerder en datgene dat geobserveerd wordt. We kunnen dit dan ook gemakkelijk associëren met fantasie en verlangen, namelijk de wens van het subject om het bekeken object te beheersen. De gaze is een concept dat overgenomen werd uit de wereld van psychoanalyse, waar het door Jacques Lacan geïntroduceerd werd.

Bevorderen van het leesplezier bij leerlingen in het Vlaamse onderwijsVlaamse vijftienjarigen kunnen zeer goed lezen, maar ze doen het niet graag. Dat is het resultaat van het PISA-onderzoek uit 2009. PISA (Programme for International Student Assessment) is een internationaal onderzoek dat de kennis en vaardigheden van vijftienjarigen van over de hele wereld test. In 2009 lag de focus op lezen. De Vlaamse resultaten waren toen ambigu: Vlaamse leerlingen behalen een zeer hoge score voor leesvaardigheid, maar scoren het laagst voor leesplezier.

SOCIALE MEDIA: HEBBEN MARKETEERS HET ROER STEVIG IN HANDEN?Per dag worden er maar liefst 175 miljoen tweets de wereld ingestuurd en zo’n vijf miljoen Belgen hebben de weg naar Facebook gevonden. Sociale media zijn aan een opmars begonnen die niet te stuiten valt. Het web omvat mede hierdoor een onnoemelijk grote bron van informatie die zich uitstekend leent voor, bijvoorbeeld, commerciële doeleinden.

Meertalig worden moeten we allemaal, maar jong geleerd is oud gedaan …Meertalig onderwijs is een succesvolle innovatieve onderwijsaanpak, die bovendien zeer flexibel is. Dit betekent echter niet dat het op een willekeurige manier kan worden toegepast. Er moet integendeel rekening gehouden worden met een hele reeks factoren waaronder milieu, leeftijd, attitudes en motivatie om het slagen van een immersieproject te garanderen. Gebeurt dit niet, dan kan zo’n project al gauw een rampscenario worden.

Liberalen blijken geen mannen vanhun woord Liberalen schrijven ook liberaal. Daar gaat iedereen vanuit. Of dat ook effectief zo is, zocht Laurens Bynens uit in zijn masterproef. Bynens, 22 jaar, liep dit jaar twee maanden stage bij Open Vld. In het kader van zijn master in de Bedrijfscommunicatie wilde hij in zijn scriptie wel eens onderzoeken hoe liberaal het er aan toegaat in de teksten van de partij.  Men hoort vaak dat de (traditionele) partijen te sterk op elkaar lijken, of dat een duidelijk verhaal ontbreekt. Maar hoe breng je dan zo een duidelijk verhaal naar de kiezer?

Journalism R.I.P.: feit of fictie? ANTWERPEN – Hoewel de journalistiek meer dan ooit aanwezig is in het dagelijkse leven van Jan Modaal, is ze in crisis. Het onderzoek naar de journalistieke wereld is daarentegen in volle bloei. Een grondige doorlichting van haar onderzoeksgebied, journalism studies, biedt inzicht en geeft voor het eerst een overzicht van onderzoek naar journalistiek.Als je op het internet surft, moet je niet veel moeite doen om afkeurende uitlatingen over de journalist en zijn werk terug te vinden.

Een ondertitel is meer dan zomaar een vertaling“Een film ondertitelen, wat is daar nu moeilijk aan?” Meer dan je zou denken. “Maar je vertaalt toch gewoon wat er gezegd wordt?” Nou, nee. Of eigenlijk: niet helemaal, en dat bedoel ik dan letterlijk. Een ondertitelaar vertaalt wel wat er gezegd wordt, maar niet álles wat gezegd wordt. Hij moet namelijk rekening houden met een aantal beperkingen in plaats en tijd (zoals de leessnelheid van de kijker), waardoor er heel vaak niet genoeg plaats is om alles te vertalen.

 Simultaan tolken: nog een verschil tussen mannen en vrouwen?Al generaties lang worden er discussies gevoerd over de stereotypen van en de verschillen tussen mannen en vrouwen. Vooral in de loop van de laatste jaren heeft dit gespreksonderwerp de weg naar de populaire media gevonden. Het zal u wellicht niet verbazen dat er ook op taalvlak duidelijke verschillen tussen mannen en vrouwen bestaan.

De natuur in de literatuurEen kijkje in de boeken van Romain Gary, schrijver van de eerste ecologische romanNatuur en literatuur lijken voor velen een ver-van-ons-bed-show. Toch probeert de media onze aandacht op de natuur en de daarbij horende problemen te vestigen: global warming, de groeiende afvalhoop, orkanen en smog. De film, de krant en muziek weten inderdaad niet alleen het ecologisch bewustzijn te vergroten, maar ook een mentaliteitsverandering teweeg te brengen.

Ongelofelijk: Duits en Spaans toch niet zó verschillend.Universiteit Gent – Baanbrekend onderzoek aan de faculteit Letteren en Wijsbegeerte. De vergelijkende studie van een masterstudente taal- en letterkunde toont aan dat de woordvorming van de werkwoorden in het Duits en in het Spaans zeer veel gelijkenissen vertoont.De laatste maand van het academiejaar. Nog slechts enkele weken voor de zomervakantie. Op de faculteit Letteren en Wijsbegeerte van de Universiteit Gent heerst er na het lezen van een Duitse taalkundige scriptie grote bedrijvigheid.

 De wereld van Georges Eekhoud “Iedere vertaling is eerst en vooral een culturele vertaling.” Met die woorden wees de vertaalwetenschapper Ton Naaijkens in Een wereld van verschil. Over taal en cultuur in vertaling. (2004) op de belangrijke rol die cultuur speelt in vertalingen. De culturele elementen die in de originele tekst voorkomen zijn vaak moeilijk te vertalen omdat ze niet altijd gekend zijn in de doelcultuur.

Facebook verlengt cafétoogGemeentelijke correspondenten omarmen het internet als nieuwsbronDe dagelijkse routine van journalisten verandert door het internet en zijn toepassingen. Ook in de lokale journalistiek verovert het internet zijn plaats. Uit een verkennend onderzoek naar het internetgebruik van gemeentecorrespondenten blijkt dat zij dagelijks meer dan vijf uur online doorbrengen en moeilijk zonder internet kunnen werken. Voor haar masterscriptie vertrok An Van Baelen van de vraag of internet ook interessant is voor lokale journalisten.

“All Things Must Be Possible” (J. S. Bach)Maar muziek in literaire werken?De auteur Richard Powers (°1957) maakt originele connecties tussen muziek en literatuur. Over de grenzen van één kunstzinnige expressie, zoekt Powers een manier om meer uit te drukken dan mogelijk is in taal. Door muziek in zijn literaire werken te vertalen, nodigt hij zijn lezers uit om hun opvattingen te herzien ten opzichte van hedendaagse onderwerpen.

PersberichtDe Standaard der Letteren discrimineert vrouwen en jongerenDe Standaard der Letteren, de literaire bijlage van kwaliteitskrant De Standaard, heeft in vergelijking met de jaren vijftig nog altijd weinig aandacht voor de populairdere boekengenres, zoals chicklit, fantasy of kookboeken, die vooral bij jongeren en vrouwen in de smaak vallen.

 Media kunnen niet zonder creativiteitCreativiteit is vandaag onmisbaar voor nieuwsmedia. Tot die conclusie kwam LynnClaerhout, masterstudente journalistiek, in haar masterproef. Met een literatuurstudieonderzocht ze het belang van creativiteit in print- en online journalistiek. Zonder creativiteit zou de geschreven journalistiek niet aantrekkelijk zijn. Het publiek heefttegenwoordig hoge verwachtingen. Media moeten ernaar streven eraan te voldoen en ze bijvoorkeur zelfs te overtreffen.

 Mexicanen spreken geen MexicaansDoor Valérie SmessaertAls we spreken over de taal van de Engelsen, dan hebben we het over ‘het Engels’. Praten we over de Fransen, dan zeggen we ‘het Frans’. Spanjaarden spreken dan weer ‘Spaans’. Maar wat spreken de Mexicanen eigenlijk? Mexicaans, Spaans, Engels of een combinatie van die drie talen?Via een contrastief taalkundig onderzoek werd nagegaan hoe groot de invloed van de Engelse taal in de Spaanse en Mexicaanse geschreven pers is. Het onderzoek spitste zich toe op de invloed van de Engelse taal in de sectoren van webmail en sociale netwerken.

Zie bijlage

Taalwetten en taalpolitiek zijn al ouder dan België.Hoe ging men in de 19e eeuw om met nieuwe taalwetten en tweetaligheid? Een voorbeeld uit Limburg.Na maanden van moeizame BHV-onderhandelingen en weerspannige burgemeesters weet nagenoeg de hele wereld dat ons land gekenmerkt wordt door een uitzonderlijk moeilijke taalsituatie. Toch is dit geen nieuw gegeven. In de negentiende eeuw kende men in onze contreien ingrijpende politieke veranderingen die ook gepaard gingen met diverse taalwetten. De taaltoestand was er nog veel complexer. Het is dan ook interessant om na te gaan of men toen ook zove

Allerseelen en All Souls Day: wat blijft behouden en wat gaat verloren in de Duitse en Amerikaanse vertaling van Cees Nootebooms Allerzielen?Ieder literair werk is schatplichtig aan een bepaalde taal en cultuur: hoe vertaal je dan de unieke stijl van een auteur en de meerduidigheid van zijn werk?Allerzielen behoort tot de grote romans van Cees Nooteboom en werd in 1998 gepubliceerd. De roman speelt zich voornamelijk af in Berlijn waar de documentairemaker en cameraman Arthur Daane flaneert door de straten op zoek naar sporen van het woelige Duitse verleden.

 God bestaat tochDe wetenschap en de logica hebben God al meerdere malen dood verklaard. Het idee van God zou niet overeenkomen met de bevindingen van de moderne wetenschap en elk spreken over God zou onlogisch zijn. Daarnaast wordt ook vaak beweerd dat wetenschap en logica niet relevant zouden zijn voor geloof in God. De Amerikaanse filosoof/theoloog William Lane Craig gaat niet akkoord. Zijn ‘kalam kosmologisch godsbewijs’ bedient zich van logica en vindt bevestiging in de wetenschap. Stemmen zoals die van Craig worden in onze samenleving amper gehoord.

De progressief: taalverandering in het Nederlands, Duits en Engels Taal verandert. Hoewel de grammatica van een taal vaak een statisch iets lijkt te zijn, iets dat vastligt, evolueren taal en taalregels met de tijd. Net zoals sommige nieuwe woorden of woorden uit de tussentaal hun weg naar de Van Dale vinden – ‘gesjost’ zal een plaatsje krijgen in de volgende editie –, kunnen ook bepaalde constructies na verloop van tijd in de grammatica van een taal worden opgenomen. Zo vormt de progressief een belangrijk onderdeel van de Engelse grammatica. De progressief?

Dyslexie: een onverklaarbare leerstoornis?Vanaf het moment waarop kinderen starten met hun opleiding in het basisonderwijs, worden ze geacht te leren lezen. Bij vele kinderen verloopt deze weg naar geletterdheid van een leien dakje, terwijl een aanzienlijk aantal anderen wordt geconfronteerd met hindernissen en problemen. De vertraging, of bij uitbreiding zelfs de aantasting, van de leesontwikkeling die deze kinderen hierdoor oplopen ten aanzien van hun kameraadjes, kan niet te onderschatten gevolgen hebben voor hun verdere ontwikkeling op allerlei niveaus.

 Een poëtica van de ontworteling – Nancy Huston of het auteurschap zonder moedertaal.Wat hebben de kersverse winnaar van de Duitse Goethe-prijs Adonis, de Ierse auteur Samuel Beckett en de Vlaamse NV-A voorzitter Bart de Wever met elkaar gemeen? Juist ja: ze spreken alle drie Frans. Het Bijbelse Babel mag dan een zaak van moderne exegeten en oude schilders geworden zijn, haar torens staan –voorlopig althans- nog stevig overeind.  Niet alleen in de politiek, maar ook in de literatuur laat de meertalige realiteit van onze hedendaagse samenleving haar sporen achter.

Europese teksten: een kwestie van tijd Stond je er al eens bij stil waar teksten vandaan komen en hoe ze zijn opgesteld? Hoewel we dagelijks bewust en onbewust in aanraking komen met heel wat teksten, stellen we ons deze vraag slechts zelden. Zo lezen we de krant of de ondertitels van onze favoriete film, we bladeren in reclameblaadjes, we bekijken de slagzinnen aan de kant van de weg en ga zo maar door. Ook in mijn opleiding tot vertaler zijn teksten belangrijk: ze worden als bron van informatie gebruikt, ze worden geanalyseerd en vertaald.

 Aldegonde, eerste mystica van de Lage LandenIn het jaar 684 na Christus sterft in het klooster van Maubeuge een bijzondere vrouw aan de gevolgen van kanker. Haar naam was Aldegonde, en haar medezusters roemden haar om haar mystieke kwaliteiten. Ze werd een voorbeeld voor vele Merovingische vrouwen in een wereld geregeerd door mannen. Bijna een half millennium later, aan de vooravond van de hoogdagen van de mystiek, zijn twee van deze mannen haar naam vergeten. De eerste was Bernardus van Clairvaux, bekend van de tweede kruistocht. De tweede was de Luikenaar Willem van Saint Thierry.