Scriptiebank overzicht

Groepen met een hogere sociaaleconomische status worden in geringe mate onderzocht in de sociale wetenschappen. Nochtans genieten ze van veel privileges en vormen van macht waar velen niet over beschikken. Wat brengt een ontmoeting in hun woning teweeg met iemand die minder bevoorrecht is en die hun huishoudelijke en zorgtaken komt verrichten? Deze thesis bestudeert de percepties en opvattingen van mensen met een hoge sociaaleconomische status in het Brusselse aan de hand van 20 diepte-interviews. De resultaten duiden op een ambivalent antwoord. Ze zijn bewust van hun privilege en geluk, maar tegelijk zien ze hun personeel als een onmisbaar onderdeel van hun leven en stellen ze deze positie niet in vraag. Ze hebben hun personeel nodig, want zonder hen kunnen ze hun levensstijl niet behouden. Machtsmechanismen van seksisme, racisme en klassisme worden in stand gehouden binnenin het privégebied van mensen met hoge sociaaleconomische status.
 

DEEL 1: ATLAS VAN BROEDPLEKKEN:
In een continu veranderende maatschappij, lijkt een verlies van het
gemeenschapsgevoel op te treden. Om de uitdagingen die voor ons
liggen te lijf te gaan, lijkt er een nood aan een nieuwe maatschappelijke
infrastructuur. Een infrastructuur die erin slaagt mensen samen te brengen,
een concreet antwoord te bieden op hedendaagse vragen en wijken te
transformeren tegen ongewenste stedelijke tendensen in. Deze plekken
lijken te ontstaan, vaak bottom-up en kleinschalig maar met lokaal
een grote impact. Mensen werken samen op nieuwe manieren en gaan
inventief te werk om hun eigen leefwereld en die van andere mensen in
hun omgeving vorm te geven. Hetzij uit noodzaak, hetzij uit persoonlijke
motivatie, wordt er zo concreet gewerkt aan een nieuwe typologie binnen
de sociale infrastructuur.
Dit eerste luik van deze (tweedelige) thesis probeert een begrip te
maken van dit soort plek en bloot te leggen welke instrumenten en
strategieën erachter schuilen. Vooraleerst werd na een eerste verkenning
een afbakening gemaakt van geschikte cases, op basis van een aantal
kenmerken die wij als noodzakelijk aanvoelden. Deze filter werd uitgedrukt
aan de hand van het begrip ‘broedplekken’. Zich verhoudend ten opzichte
van anderen die dit begrip reeds gebruikten, formuleerden we een eigen
definitie voor het begrip aan de hand van drie pijlers: het concretiseren van
maatschappelijke thema’s, het vooropstellen van sociaal kapitaal en het
adaptief karakter.
Deze drie kenmerken omvatten alle bekeken cases maar leveren zeker
geen eenduidig resultaat op. In de manier waarop deze definitie tot uiting
komt, zit een grote verscheidenheid. Dit komt door de vele facetten waaruit
een broedplek bestaat. Om hier vat op te krijgen, bouwden we deze thesis
op in twee delen. Een eerste deel behandelt in zes afzonderlijke essays
een verschillend aspect omtrent broedplekken en bespreekt enkele
exemplarische cases, om zo te bouwen aan een bril om de broedplek te
bekijken. Deze werden geordend aan de hand van de drie kenmerken van
de definitie, om die gericht uit te diepen. In een 2de deel bekijken we dan
een selectie van zeven cases op alle facetten en maken we een grafische
vertaling van de inzichten die we kregen door verdere analyse. De twee
onderdelen samen brachten ons het besef dat ‘de ideale broedplek’ niet
te definiëren valt, maar dat we wel tot een waaier aan instrumenten,
strategieën en motieven komen die in wisselende samenstellingen achter
de cases schuilgaan.
Zo kunnen broedplekken testkamers zijn voor nieuwe aanpakken op bredere
maatschappelijke vraagstukken. Hun sterkte blijkt bovendien te liggen in
het verbinden van meerdere thema’s en zo testkamer te bieden richting een
duurzame transitie, zonder deze op zichzelf te proberen bewerkstelligen.
Het tweede en derde essay diepen de tweede pijler, het sociaal kapitaal,
uit. Zo blijkt een nauwe samenwerking met een stadsbestuur cruciaal
voor het duurzaam verder leven van een broedplek. Indien de verhouding
tussen de twee ontbreekt, lijkt de impact van korte duur. Daarnaast
lijken broedplekken ook een interessante piste voor stadsbesturen zelf,
aangezien ze een instrument kunnen zijn om aan gemeenschapsopbouw
te doen. Hiervoor is de toegankelijkheid van broedplekken cruciaal. Ze
willen zich enerzijds openstellen voor een breed publiek maar hebben
anderzijds nood aan drempels zodat bepaalde groepen zich er ook veilig
voelen. Een continue balans, waarbij zaken als de toegang, zichtbaarheid
en de symboliek van zowel het gebouw als de ingrepen hierop een rol
spelen. De derde eigenschap is die waarmee broedplekken zich het
meeste onderscheiden van bestaande typologieën: hun adaptief karakter.
We merken dat broedplekken vaak startten uit tijdelijke invullingen, wat
noopt tot een creatieve aanpak. Ze evolueren echter doorheen de tijd en
nemen zo meerdere gedaantes aan. Om hiermee om te gaan, is er een
bijzondere aandacht voor de infrastructuur die de brug maakt tussen de
vaak onaangepaste gebouwen en hun missie. Dit maatwerk zorgt voor een
flexibiliteit. Deze flexibiliteit uit zich in een multifunctionaliteit, zowel in tijd
als in ruimte, waarmee broedplekken zich onderscheiden van bestaande
publieke gebouwen. Deze kunnen zich hierdoor laten inspireren, al kunnen
ze de aanpak ook niet zomaar kopiëren.
Deze thesis legt zo veel bloot, al roept ze evenveel vervolgonderzoeken
op. Daarom werd er in drie vervolgonderzoeken dieper ingegaan op een
bepaald thema via ontwerpend onderzoek. Deze steunen op de lessen die
uit deze Atlas getrokken werden en proberen enkele bijkomende vragen te
beantwoorden.

DEEL 2: PLEIDOOI VOOR BROEDRUIMTE: De Herontwikkeling van het Maria-Magadalenaklooster naar een semi-permanente broedplek. Dit werk sluit aan op de ‘atlas van broedplekken’ een casuïstische analyse van broedplekken. Broedplekken zijn stedelijke laboratoria, die zowel sociale als ruimtelijke weefsels verdichten door maatschappelijke uitdagingen te concretiseren
op een plek. Ze stellen de ontwikkeling van sociaal kapitaal voorop en zijn constant in evolutie. Ze hebben een adaptief karakter waardoor ze kort op de bal kunnen spelen bij veranderingen in de maatschappij.
Uit de analyse in de atlas leerden we dat tijdelijkheid een handig middel kan zijn voor broedplekken. Een tijdelijke bezetting zorgt ervoor dat men flexibel moet zijn op ruimtelijk en organisatorisch vlak. Het geeft broedplekken het vermogen om snel te kunnen reageren op de urgente behoeften van de buurt. Een tijdelijke opzet heeft een sociaal-experimenteel karakter dat lokale buurtontwikkeling kan ondersteunen. Tegelijk dwingt tijdelijkheid een noodgedwongen afscheid af. Duurzame oplossingen vragen om stabiliteit, wat tijdelijke invullingen niet altijd kunnen bieden. Het maakt broedplekken
dus ook kwetsbaar. Gebruikers worden aan de deur gezet vanaf dat de renovatie of herontwikkeling van de site begint. Het engagement gaat zo verloren en sociale linken worden verbroken. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat dit niet gebeurt? ‘Een Pleidooi voor broedruimte: De herontwikkeling van het Maria-Magdalenaklooster naar een semi-permanente broedplek’ handelt over de paradoxale aspecten van tijdelijke buurtontwikkeling, toegepast op de case Mona van Toestand in het Maria-Magdalenaklooster. Het doel van Toestand is om de lokale partners en de buurt tijdelijk te begeleiden om een gezamenlijke plek te maken voor en door iedereen, met de hoop dat ze hierna op hun eigen benen kunnen staan. De sociale impact primeert in het project van intensieve maar kortstondige ondersteuning. Het model van Toestand, gefocust op
tijdelijkheid, heeft echter haar limieten. Wat gebeurt er na hun vertrek? Het moet sommige initiatieven alleen achterlaten, wat het succes van buurtontwikkeling en sociale ondersteuning ondermijnt. Kan deze tijdelijke invulling ook fungeren als een test voor
toekomstig gebruik van de ruimte die niet alleen de buurtontwikkeling ondersteunt, maar ook helpt bij de herontwikkeling van een site? Wat kunnen we leren uit deze tijdelijke
bezetting en welke aspecten nemen we mee om de toekomst van dit klooster vorm te geven?
Deze thesis zoekt via ontwerpend onderzoek naar manieren om een semi-permanente broedplek vorm te geven, die tijdelijkheid met stabiliteit combineert. We gebruiken deze tijdelijke invulling als hefboom om het Maria-Magdalenaklooster te
herontwikkelen. We verbeelden drie verschillende toekomstscenario’s voor
het Maria-Magdalenaklooster. De architecturale ontwerpen van de broedplek gaan om met de paradox van tijdelijkheid door de stabiliteit van een langetermijnvisie en de wendbaarheid van tijdelijkheid te combineren. Voortbouwend op het engagement van Toestand zoeken de toekomstscenario’s naar een balans tussen de belangen van de private eigenaar, de gebruikers en de buurt. De scenario’s focussen op de samen-
werking tussen actoren en programma’s en werken met minimale architecturale ingrepen. Ze zijn gestructureerd volgens een tijdlijn, een stappenplan dat het traject richting de toe-
komst bevattelijk probeert te maken. Vanuit de reflectie op de ontwerpen destilleren we tot slot de essentie. We maken een pleidooi, formuleren eisen die als advies kunnen dienen bij de herontwikkeling van het Maria-Magdalenaklooster.

Via de story completion methode werden 47 verhalen verzameld bij jongeren uit de derde graad secundair onderwijs. Aan de hand van deze verhalen werd onderzocht welke positie jongeren toeschrijven aan mensen met een psychische kwetsbaarheid en vanuit welke rollen deze positie in de samenleving wordt beschreven.

Een onderzoek naar de ervaring van drempels die Leuvense gemiddeld tot snel lerende nieuwkomers ervaren bij de zoektocht naar werk. Daarnaast wordt ook de oplossingswaarde van het Leuvens geïntegreerd traject bij de aanpak van deze drempels onderzocht. Het perspectief van zowel nieuwkomers als praktijkmensen wordt hierbij in acht genomen.

De doelstelling van huidige studie was het blootleggen en vergelijken van de mening van de Vlaamse bevolking voor verschillende nultolerantiemaatregelen en de impact daarop van diverse factoren zoals leeftijd, ouderlijke opvoeding en sociaal kapitaal. De resultaten van de studie geven over het algemeen een positieve attitude weer bij de Vlaamse bevolking ten aanzien van nultolerantie van alcohol in het verkeer.

Vanuit drie invalshoeken, de sociologische, de pedagogische en de psychologische, wordt onderzocht of men competent ouderschap aanhoudend kan cultiveren bij ouders met psychiatrische en/of verslavingsproblemen door sociale netwerken in te zetten. Aan de hand van een casusbespreking en diepte-interviews koppelt men de theorie aan de praktijk. Verder worden verschillende veranderingsmogelijkheden voorgesteld, waaronder een zelf ontwikkeld kinderboekje.

Onderzoek naar sociaal kapitaal-gerelateerde problemen die secundaire toeristische bestemmingen ondervinden in hun pogingen om internationale markten te bereiken. Casestudy: biosfeerreservaat Cajas Massief in het zuiden van Ecuador.

Als studente gezinswetenschappen heb ik geprobeerd om een antwoord te vinden op mijn veranderingsdoel.  Mijn veranderingsdoel luidde als volgt:Hoe kan ik als gezinswetenschapster het gezin helpen met wat het voor hen als koppel betekent om een tweede kind te hebben of niet.  Daarnaast oog hebben voor signalen van hun eerste zoon wanneer deze met vragen zit in verband met de gezinsvorm waarin hij opgroeit.  Hoe je als een volwassenen hier een antwoord op kan geven.Brengt het eenzijdige verlangen naar een tweede kind het verantwoord ouderschap van Liesbet en Marie niet in gevaar?Deze probleemste

Stadsvernieuwing verbetert ook het sociale buurtlevenDe opwaardering van lagere inkomensbuurten zorgt ervoor dat de buurtbewoners meer gehecht worden aan elkaar en aan de buurt zelf. Dat is de conclusie van de thesis van Eva Christiaens, master in de sociologie aan de UGent, die de sociale gevolgen van stadsvernieuwing in Gentse wijken onderzocht.

Oorlog zonder Wapens: Studentenverzet aan de Palestijnse UniversiteitAan de Universiteit van Birzeit, in de Westelijke Jordaanoever, wordt bij het begin van elke les het register van studenten overlopen. De professor noemt jouw naam en je antwoordt, zoals het ook in België en alle vier uithoeken van de wereld gaat. Maar in de bezette Palestijnse Gebieden blijft dat antwoord al te vaak uit. Studenten worden op weg naar school aan controleposten opgehouden door het Israëlisch leger of simpelweg gevangen genomen.

Duurzame vrede in Colombia? Niet zonder politieke druk vanuit het middenveld.Colombia is een middeninkomensland en de oudste en meest stabiele democratie in Latijns-Amerika, toch gaat Colombia al vijf decennia lang gebukt onder een gewapend conflict en zijn de sociale ongelijkheden schrijnend. Het conflict heeft vooral voor de burgerbevolking zijn tol geëist en heeft een immense impact op genderrelaties. Met de huidige vredesonderhandelingen tussen de overheid en de FARC ziet het ernaar uit dat politieke onderhandelingen voor het eerst de bovenhand zullen halen in Colombia.

 N-VA: partij met een agenda voor het middenveld?                De persconferentie van Peter Dedecker op 14 februari 2013, kondigde het begin aan van een bitse woordenstrijd tussen de partij en heel wat groeperingen binnen het middenveld. Dedecker wilde volgens hen niet alleen tot op het bot gaan van de zaak Arco, maar ook -net zoals de Burgermanifesten van Verhofstadt- het middenveld ontmantelen. Een jaar voor de verkiezingen en met de N-VA als vijand nummer één van alle partijen, werd de vrijwilliger mee inzet van de verkiezingen.

Staan de toegangspoorten naar het hoger onderwijs voor iedereen even ver open?Sociale ongelijkheden in het hoger onderwijs en een evaluatie van het huidige systeem van studiefinanciering. Dit werkstuk omvat een schets van de bestaande sociale ongelijkheden in het Vlaamse hoger onderwijs en een evaluatie van het huidige Vlaamse systeem van studiefinanciering. Onze probleemstelling belicht de problematiek van bestaande sociale ongelijkheden in het hoger onderwijs enerzijds en de opgang van maatschappelijke processen die duiden op minder familiale solidariteit anderzijds.

 
Liever lui dan betrokken?

 
Vlaamse cultuurcentra en gemeenschapsvorming
Symbiose of paradox?
Debbie Van Laere
Inleiding
 
 
De oorsprong van deze scriptie ligt in de lancering van een decreet waar de cultuur- en gemeenschapscentra in Vlaanderen een nieuwe richting inslaan. Het decreet houdende het stimuleren van een kwalitatief en integraal lokaal cultuurbeleid (verder het decreet lokaal cultuurbeleid genoemd) werd door het Vlaamse Parlement goedgekeurd op 13 juli 2001 en hield een aantal fundamentele wijzigingen in. De belangrijkste wijziging is de opdracht van de cultuur- en gemeenschapscentra.

De Belgische moderevolutie in Parijs
Vele Belgen zijn zich niet bewust van de status van de Antwerpse mode in Parijs. Hoewel het grote publiek op de hoogte is van de namen en de stijl van verschillende Antwerpse ontwerpers, blijft hun macht in Parijs vaak onderbelicht. Eén reden hiervoor is het gebrek aan onderzoek over de status die ‘onze’ ontwerpers in het Parijse modeveld bezitten.

Huisvesting en plaatsbeleving in een post-apartheidscontext
 
In de globaliserende wereld, zoals we die vandaag de dag kennen, wordt in de (geografische) literatuur misschien minder vaak stilgestaan bij de alledaagse plaatsen, waar het gewone leven dag na dag voortkabbelt. Het scriptieonderzoek van Sarah Meys brengt net deze kant van de zaak terug naar boven.