Scriptiebank overzicht

Op 16 december 2013 gaf Mélanie Bost een redevoering over de invulling van de Vlaamse oorlogsherdenking in Framing Memory. National Perspectives of Remembering World War One. Ze stelde dat de herdenking van de Eerste Wereldoorlog in Vlaanderen doorspekt is met toeristische belangen. De minister van Toerisme, Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering en Vlaamse Rand, Geert Bourgeois, is aangesteld als hoofd van deze vier jaar durende herdenking.

Feminisme en multiculturalisme: een 21ste eeuw vol uitdagingenSluiten feminisme en multiculturalisme elkaar uit of is er plaats voor feminisme binnen elke cultuur en religie? Dat was de vraag die ik in mijn masterproef heb willen beantwoorden. Via een ‘anti-essentialistische’ kijk op vrouwen, feminisme, cultuur en religie heb ik proberen te bewijzen dat feminisme en multiculturalisme niet onverenigbaar zijn. In tegenstelling tot wat sommigen beweren, is het niet nodig dat de hele wereld een Westers voorbeeld volgt wat vrouwenemancipatie betreft.

‘De kleine oorlog om de Groote Oorlog’. Het politieke beleid in België omtrent de honderdjarige herdenking van Wereldoorlog I (2014-2018).Annelien NoppeIn de periode 2014-2018 zal in veel landen het honderdjarig bestaan van de Eerste Wereldoorlog herdacht worden. Anno 2013 draaien in België de voorbereidingen hiervoor op volle toeren. Wanneer we de geschiedenis erop nagaan, dan wordt deze herdenkingsperiode omwille van zijn diversiteit en grootschaligheid uniek in de Belgische geschiedenis.

De zoektocht naar fascinatie drijft mensen naar Romeinse steden waar ze zich kunnen vergapen aan de cultuurvormen uit het verleden. Fascinatie verlokt historici om de erfenis van de Oudheid te bestuderen in domeinen als architectuur en sport. We voelen aan hoe historische cultuur afstraalt op de eigentijdse leefwereld, maar het wordt pas echt interessant als we aspecten van beide beschavingen in een vergelijkend perspectief plaatsen.Een duidelijke invloed van de Romeinse oudheid is te zien in de hedendaagse sportwereld.

De traditionele structuur van stad en platteland in Vlaanderen heeft de laatste jaren zowel morfologisch als functioneel belangrijke wijzigingen ondergaan. Gedurende de twintigste eeuw groeide de stad — door sterke uitbreiding van de bebouwde ruimte — uit tot een stedelijke agglomeratie. Ze was herkenbaar door haar omvangrijk geheel van aaneengesloten bebouwing. Vanaf de Tweede Wereldoorlog zal de woonfunctie zich echter over een veel ruimere oppervlakte gaan verspreiden, waardoor het stedelijk gebied zich zal uitstrekken ver buiten de grenzen van de traditionele stad.

Ook de humane wetenschappen zijn objectief!Een diepgravende historische studie, een verhelderende literaire analyse of een boeiende interpretatie van moderne kunst, sommige mensen krijgen er maar niet genoeg van. Ook aan de universiteiten blijven de disciplines die nadenken over de mens en zijn culturele productie ieder jaar populair onder de studenten. Toch staan de humane wetenschappen vaak onder druk: hun resultaten zouden minder betrouwbaar zijn, vooruitgang binnen deze disciplines blijft een groot vraagstuk en hun onderzoek heeft weinig of geen economische toepassingen.

Het Huis van de Europese Geschiedenis - Het creëren van een plaats voor reflectie en debat of het construeren van een meta-narratief voor Europa?In 2015 zal de droom van de vorige President van het Europese Parlement, Hans-Gert Pöttering, uitkomen: het Huis van de Europese Geschiedenis zal openen in Brussel.

To be deaf or to be Deaf, that’s the questionDoof zijn is bij de meeste mensen gekend als het medisch fenomeen waarbij iemand niet kan horen. Over doof zijn bestaan echter verschillende visies. Waar de ene persoon dit ziet als een handicap, ziet de ander dit juist als een grote rijkdom en een eigen cultuur. Grosso modo kan men drie visies onderscheiden.De eerste visie is de doofheidsvisie. Bij deze medische visie is doof zijn een handicap en tracht men deze handicap weg te werken. De sociale visie is de tweede beschreven visie.

Tussen waarheid en ideologie - of de kracht van verandering herbekeken(Filosofie over) nieuwe kunst laat ons zelden onberoerd. Als product van de maatschappij vertellen kunst en muziek ons immers iets over de wereld waarin we leven. Authentieke kunstwerken stimuleren ons bovendien om die wereld op een andere manier te aanschouwen, waardoor de werken zichzelf overstijgen en ons kunnen doen inzien “das es auch anders sein könnte, als es ist” (Adorno).

Het geheugen van architectuur en de zoektocht naar een eigen culturele identiteitVan kinds af aan krijgen we geschiedenis op een zilveren blaadje gepresenteerd. In klaslokalen worden uren gespendeerd aan de levens van onze voorgangers en ook de media bieden dagelijks een ‘gezonde portie’ geschiedenis aan. We worden tegenwoordig overspoeld met historische feiten en weten niet langer wat belangrijk genoeg is om ingeblikt te worden voor de volgende generatie.

L’ IMAGE SCRIPTIBLE                                                      Een onderzoek naar verbeelding en zelfstandigheid van de kijker in de relatie                                                       tussen woord en beeld                                                      Carla Swerts – Master Illustratieve vormgeving                                                      2012 – 2013Dit masterproject beoogt een oplossing te vinden voor de negatieve impact die illustraties bij tekst kunnen hebben op de verbeelding van de lezer.

Waarheidszoeken in de Verenigde Staten“Without truthtelling […] the members of yesterday’s conflict can become the fire of tomorrow’s renewed conflict.” De twintigste eeuwse geschiedenis afspeurend is dergelijke uitspraak in de praktijk – gelukkig – niet steeds correct gebleken. Toch is het riskant steeds de proef op de som te nemen.

 Congolezen in en met het KMMAEen contrapuntische interpretatie van een contactzone  “Dialogue and collaboration is the name of the game (…)” (Boast, 2011, p. 56). Koloniale etnografische musea profileren de laatste jaren steeds meer hun status door middel van samenwerking met en integratie van de Andere in de museumwerking. Met de Andere in relatie tot etnografische musea verwijzen we naar de voormalig gekoloniseerde.

In de volksmond hebben de woorden ‘archief’ en ‘archivaris’ een eerder negatief connotatie. Archivarissen worden niet zelden vereenzelvigd met in grauwe stofjassen getooide, saaie klui-zenaars, die hun dagen in donkere kelders – ver weg van de ‘beschaafde wereld’ – slijten. Dit vertekend beeld is zodanig ingeburgerd dat weinig administraties – in de publieke én private sector – de nodige aandacht aan hun archief besteden. Nochtans hebben archieven zowel juri-dische, administratieve, informatieve als cultuur-historische waarde.

Een opstapje naar de lerarenopleidingOndanks de groei van het aantal studenten in het hoger onderwijs, volgt de lerarenopleiding die trend niet. Dat meldt De Standaard eind 2011, een proces dat eind 2012 gewoon verder loopt. Minister Smet waagt zich zelfs aan de voorspelling dat er in 2020 een lerarentekort zal zijn van 20 000. Een van de oorzaken is het aantal studenten dat stopt met de lerarenopleiding binnen het eerste jaar. Dat is wat ervaring ook ons leerde.

Assimileren moet je leren.Beeldvorming van de culturele identiteit in Vlaamse kinderprogramma’s. Een pragmatisch linguïstische analyse. De multiculturele samenleving is al decennialang bron van een maatschappelijk debat. Dat blijkt ook uit de berichtgeving in de Vlaamse media. De manier waarop zij omgegaan met diversiteit heeft uiteraard maatschappelijke implicaties. Denk bijvoorbeeld aan de recente beslissing van De Morgen om het woord “allochtoon” niet meer te gebruiken. Er ontstond al snel een stormachtig politiek en mediadebat.

Whiskytoerisme is big businessDe laatste jaren is whisky steeds vaker onderwerp van gesprek geworden. Steeds meer mensen krijgen interesse voor dit product en dat is ook terug te zien in de toenemende aandacht in verschillende media, onder andere via krantenreportages en de recent verschenen film The Angels’ Share. Wereldwijd wordt er elk jaar meer whisky gedronken waardoor we kunnen spreken van een mondiaal fenomeen, maar tegelijkertijd is whisky nog altijd een product dat sterk verbonden is met Schotland. Ook toerisme in landelijke delen van Schotland wordt hier deels door gevormd.

ICE is hotUNESCO werelderfgoed in VlaanderenICE of immaterieel cultureel erfgoed. Hebben we dat in Vlaanderen? Jazeker! En we mogen er trots op zijn ook. De laatste jaren zijn een aantal erfgoedelementen uit Vlaanderen door UNESCO erkend als cultureel werelderfgoed. We moeten wel goed opletten hoe we dit erfgoed aan de buitenwereld kenbaar maken.Elk jaar schenkt de media aandacht aan verschillende erfgoedactiviteiten. Maar zijn we ons eigenlijk wel bewust van het belang van dit erfgoed? De invloed die ons erfgoed uitoefent op de toeristische sector is bijvoorbeeld best groot.

AMBASSADEUR SILVERCRUYS AAN DE WIEG VAN HET ATLANTISMEZowat iedereen zou de relaties tussen België en de Verenigde Staten beschrijven als uiterst vriendschappelijk. Bovendien beschouwen we Amerika als de grote broer die op het internationaalpolitieke toneel de vrede en onze veiligheid garandeert wanneer het fout dreigt te lopen. Deze twee elementen vormen de fundamenten van het Atlantisme, een complex geheel aan politieke, economische en culturele banden tussen Noord-Amerika en Europese naties.

EUROPAWEG 3: EEN VERSTEDELIJKTE AUTOSNELWEGWanneer we vandaag de dag zien welke prominente rol de auto in eenieders leven speelt, is het niet te verwonderen dat het landschap grotendeels gedomineerd wordt door een grootschalige wegeninfrastructuur waaraan al het ander stadsweefsel lijkt opgehangen te zijn. Tal van sociale en economische activiteiten worden erdoor bepaald. Dit is echter niet altijd zo geweest. Pas na WO I en later in de jaren ’30 toen de auto een massaproduct werd, begon men in alle landen serieus na te denken over zulke grootschalige wegennetwerken.

 In de ban van een ‘virus noir’. De introductie van jazz in BelgiëJazz is anno 2010 een gewaardeerd muziekgenre met eigen radioprogramma's, festivals en clubs. Terwijl de muziek wereldwijd verspreid is en er verschillende subgenres bestaan, is het doorgaans geweten dat jazz ontstaan is in de Verenigde Staten in het begin van de 20ste eeuw. Maar hoe is deze muziek ooit in België terecht gekomen? Langs welke kanalen werd de muziek verspreid in een tijd zonder iTunes of YouTube? Hoe evolueerde jazz van een rage naar een vaste waarde in onze samenleving?

 Dit werk bouwt in rechtstreekse zin verder op een centraal thema binnen de culturele studies en meerbepaald binnen de studie van populaire cultuur. Daarin wordt de vraag gesteld of subculturen als kleinschalige gemeenschappen met een gedeelde collectieve identiteit in hedendaagse westerse samenlevingen nog als werkelijk subcultureel beschouwd kunnen worden. Zo is het moeilijk geworden om duidelijke grenzen te trekken in de subculturele beleving en lijken subculturen continu onderhevig aan de invloed van de cultuurindustrie.

- U bedoelt misschien theologie?  - Nee hoor, the-o-so-fie.  Een godsdienstpsychologische wind doorheen het Maeterlinckjaar"Helena Petrovna Blavatsky en de theosofie". Zo luidde het onderwerp van mijn masterproef. U wou ook spontaan bovenstaande vraag stellen? Wees niet ongerust, het klonk velen onbekend in de oren. Wanneer ik startte met mijn opzoekingswerk en de eerste boeken in de bibliotheek wou ontlenen, werd ik tot mijn verbazing zelfs naar de afdeling “esoterie en occultisme” verwezen.

Plaatsnamen als getuigen van het verledenWie heeft het als kind niet gedaan, zelf plaatsnamen van een verklaring voorzien en dan nog liefst met een sappig verhaaltje errond? In Houthalen zou er wel een bos zijn waar je hout kon gaan halen, in Zomergem schijnt de zon altijd en in Bierbeek zou je beslist kunnen gaan zwemmen in een beek vol bier. Zelf was ik er ooit stellig van overtuigd dat je in mijn woonplaats, Evergem, wel eens oog in oog zou kunnen komen te staan met een troep everzwijnen.

De poëzie van de ruimteAls je aan theater denkt, komen vast en zeker de beelden van die verschrikkelijk saaie voorstelling die je voor school moest zien naar boven. Waarom zou je naar een theaterstuk gaan kijken terwijl je de nieuwste films in de cinema kan bijwonen? Of je net de nieuwste cd van je lievelingsband gekocht hebt? Misschien had je lerares een te moeilijk stuk uitgekozen. Misschien hadden de acteurs een slechte dag. Of misschien was het net omdat je net zoals in de klas naar iemand moet luisteren die voor je staat te spreken.

Het Oudgrieks als hulpmiddel op een kritiek moment in de geschiedenis
 
Het Oudgrieks is een dode taal. Met haar laatste sprekers, in de zachte overgangen, wandelingen en groeiprocessen van hun taalgebruik, stierf ze een langzame dood. Nu nog echter leeft ze voort in de harten, herinneringen, en vooral in de hoofden van enkelingen.
Her eternal summer shall not fade, nor lose possession of that fair she owes.
 
Het Oudgrieks leefde ook in Martin Luther Kings hoofd.

 Marian Verstraeten, drager van een cultuur
Geschiedenis is een veelvoud aan paden waarop we worden geleid door ‘compagnons de route’. Deze ‘reisleiders’ zijn de historische bronnen, verhalen of figuren die ons langs gebeurtenissen loodsen en ons helpen ze in het juiste licht te zien – of alleszins in een nieuw licht. De kunstgeschiedenis, en bij uitbreiding de cultuurgeschiedenis, in Vlaanderen volgt al decennia dezelfde afgetreden paden: zij laat zich gidsen door steeds dezelfde protagonisten en ideeën om een welbekend verhaal te reproduceren. Deze historische wandeling is reducerend.

 Marina Verhoeven Rare jongens, die Lappen! Maar lang niet zo raar als die Fransen　In de zomer van 1681 reist Jean-François Regnard, een jonge, welgestelde Fransman, naar Lapland en hij laat ons een verslag na van die reis. Daarin beschrijft hij het land en vooral de cultuur van zijn bewoners, de Samen. Het is grof, het is racistisch, het druist volledig in tegen de politieke correctheid die vandaag het debat over multiculturaliteit beheerst.

Hoe word ik de perfecte handelaar?Stel, je bent een kleine zelfstandige, uitbater van een uit de kluiten gewassen groothandel in een moderne metropool, boekhoudkundige, vertegenwoordiger, transporteur of geïnteresseerd in welke historische zestiende eeuwse hulpmiddelen uit het handelsmilieu vandaag nog steeds toepasbaar blijken, dan heeft deze scriptie zeker iets weggelegd voor jou. Tijden van economische moeilijkheden, zoals vandaag, zijn immers de meest uitgesproken momenten om een terugblik te werpen op hoe men in het verleden zijn eigen hachje probeerde te redden.

 
Isis Sturtewagen
 
Goed gemutst!?
 
Nog niet zo heel lang geleden (ik spreek over de tijd toen mijn overgrootmoeder en grootmoeder nog jong waren) was het voor de westerse vrouw de gewoonste zaak van de wereld om dagelijks hoofddoeken of andere hoofdbedekking te dragen, zeker wanneer zij zich buitenshuis begaf.