Scriptiebank overzicht

De aanhoudende trend van grondstoffenwinning, vervuiling en het vroegtijdig weggooien van goederen heeft ervoor gezorgd dat de huidige consumptiegewoonten niet te onderhouden zijn. Omwille hiervan onderzoek deze masterproef de niche hergebruik en gaat het de rol van freecyclegroepen na. Freecyclegroepen zijn lokale online gemeenschappen waar mensen gratis goederen weggeven. Het onderzoek richt zich op de motieven en drempels van jonge studenten aan de Universiteit Antwerpen om deel te nemen aan zulke groepen. Daarnaast wordt onderzocht hoe participatie kan worden gestimuleerd, onder andere door het oprichten van een universitaire freecyclegroep.

De vraag naar oplossingen voor de klimaatproblematiek en voor de reductie van het aanzienlijke aandeel die de bouwsector hieraan bijdraagt, dringt zich steeds meer op. Om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, groeit het ontwikkelen van een milieubenchmark steeds aan belang. Hoewel in verscheidene landen reeds onderzoek naar het opstellen van een benchmark wordt gevoerd, is nog geen optimale methode ontwikkeld. Aan de hand van een levenscyclusanalyse en een brede waaier aan woningvarianten, representatief voor het Belgische gebouwenlandschap, wordt het opstellen van een benchmark op een kritische manier benaderd. De woningvarianten worden bekomen door te starten vanaf een aantal referentietypes en hierop wijzigingen aan te brengen. Door die referentiecases te variëren op vlak van typologie, geometrie en materialiteit wordt het effect van die drie termen op het milieu in kaart gebracht. Aan de hand van benchmarking wordt duidelijk welke specifieke woonscenario’s in de toekomst al dan niet mogelijk zullen zijn. Die vaststellingen hangen sterk samen met de eventuele normalisatie van de milieuscore. Door het analyseren van de normalisatiefactor bestaat de mogelijkheid om bepaalde scenario’s in de toekomst toch te accepteren zonder dat ze een aanzienlijke nefaste uitwerking op de klimaatproblematiek uitoefenen.

Deze studie onderzoekt hoe de drijfveren en belemmeringen waarmee kleine en middelgrote ondernemingen (KMO’s) worden geconfronteerd bij het aannemen van vrijwillige milieumaatregelen de aard van hun adoptie beïnvloeden. Het onderzoek identificeert twee primaire adoptietypen: symbolisch, gekarakteriseerd door oppervlakkige milieumaatregelen, en substantieel, waarbij sprake is van een oprechte integratie van milieu relevante praktijken. Het onthult dat financiële en strategische motivaties, zoals groene premies, fiscale voordelen, merkondersteuning en klantvraag, cruciaal zijn voor het bevorderen van substantiële adoptie. In tegenstelling hiermee leiden barrières zoals lage environmental awareness en beperkte middelen vaak tot symbolische adoptie, met minimale impact tot gevolg.

Het herziene conceptuele model, ontwikkeld op basis van de bevindingen van de studie, benadrukt dat het aanpakken van economische beperkingen door middel van financiële prikkels en het verbeteren van environmental awareness kan bijdragen aan een diepere betrokkenheid. Ethische motivaties alleen zijn minder effectief zonder bijbehorende financiële of strategische voordelen. De studie draagt bij aan de bestaande literatuur door het begrip van KMO-milieumaatregelen te verfijnen en te suggereren dat substantiële adoptie waarschijnlijker is wanneer zowel financiële als strategische drijfveren aanwezig zijn, terwijl symbolische adoptie vaak voortkomt uit awareness- en resource belemmeringen.

Deze inzichten zijn cruciaal voor het afstemmen van toekomstig onderzoek en praktische interventies gericht op het verbeteren van de betrokkenheid van KMO’s bij milieumaatregelen. Verbeterde awareness en gerichte prikkels kunnen KMO’s ondersteunen bij de overgang van symbolische naar substantiële adoptie, waardoor hun duurzaamheidsinspanningen beter in lijn komen met hun bedrijfsdoelstellingen.

De luchtvaartindustrie staat voor aanzienlijke milieuproblemen, waarbij duurzame vliegtuigbrandstoffen (SAFs) essentieel zijn voor het bereiken van netto nul uitstoot. De EU-verordening ReFuelEU Aviation verplicht een toenemend gebruik van SAF, beginnend bij 2% in 2025 en oplopend tot 70% in 2050. De vijf grootste Europese luchtvaartmaatschappijen—Air France-KLM, EasyJet, IAG, Lufthansa en Ryanair—integreren geleidelijk SAF, moderniseren hun vloten en verkennen groene waterstoftechnologieën. Ondanks inspanningen vormen hoge productiekosten en beperkte capaciteit obstakels. Strategisch management, partnerschappen en regelgeving zijn cruciaal voor de overgang naar een duurzame luchtvaarttoekomst.

In de huidige bedrijfswereld wordt de integratie van milieuverantwoordelijkheid met bedrijfsresultaten steeds belangrijker. Een van de grootste uitdagingen hierbij is het gebrek
aan transparantie en kwaliteit van broeikasgasdata (BKG) in Environmental, Social, and
Governance (ESG) rapporten. Dit probleem belemmert een nauwkeurige beoordeling van
de milieu-impact van bedrijven en vermindert het vertrouwen van stakeholders. In deze
studie wordt een procesgerichte benadering voorgesteld om de kwaliteit en transparantie
van BKG-data in ESG-rapporten te verbeteren. We ontwikkelen een methode die gebruik
maakt van Business Process Model and Notation (BPMN) en proces mining technieken om
BKG-data op een gedetailleerd en gestandaardiseerd niveau te integreren en te visualiseren. Deze aanpak maakt gebruik van een BPMN-extensie om nauwkeurige en verifieerbare data te verkrijgen en te rapporteren. De bevindingen laten zien dat de integratie van
BPMN en proces mining gedetailleerde inzichten kan bieden in de emissiehotspots binnen
bedrijfsprocessen. Dit kan bedrijven in staat stellen om gerichte emissiereductie KPI’s
vast te leggen en de algehele datakwaliteit en transparantie van hun ESG-rapportering te
verbeteren. Deze studie is een fundamentele stap richting een verbeterde standaard voor
ESG-rapportering die kan leiden tot betere vergelijkbaarheid en verhoogd vertrouwen
onder belanghebbenden.

Deze masterthesis, uitgevoerd aan de Universiteit Antwerpen binnen het kader van het tweede jaar aan de masteropleiding Productontwikkeling, richt zich op het onderwerp ‘herbruikbare transportverpakkingen voor sofa’s’. De thesis omvat een uitgebreide eerste fase, genaamd OPD (onderzoeks-en productdefinitie), waarin grondige analyses en onderzoek uitgevoerd worden om de haalbaarheid en de benodigde specificaties van herbruikbare verpakkingsoplossingen voor sofa’s te bepalen.

Het centrale doel was het creëren van een nieuwe, duurzame verpakking voor het transport van sofa’s. De nadruk lag hierbij op een herbruikbaar product dat zowel sneller als ergonomischer in gebruik is, waardoor het aantrekkelijk is om het herhaaldelijk te gebruiken.

Het onderzoek leidde tot een innovatieve verpakking die voldeed aan alle gestelde criteria. Het ontwerp is geïnspireerd door de voordelen van de in de bouwsector veelgebruikte Big Bags, met snelle en gemakkelijke bruikbaarheid en een focus op ecologisch verantwoord design. Door het combineren van wasbare, modulaire hoezen, onderplaten en ergonomische handvaten, is een innovatief en duurzaam ontwerp tot stand gekomen. Dit ontwerp bevordert een positieve milieu-impact en zorgt voor een efficiënter transport van goederen.

De bouwsector staat voor enorme uitdagingen op het gebied van duurzaamheid. Om het grondstoffengebruik en onnodige afbraak te verminderen, zal er op een andere manier gebouwd moeten worden. Losmaakbaarheid vormt de sleutel tot veranderingsgericht bouwen en biedt perspectieven tot hoogwaardiger hergebruik.

Deze scriptie omvat een initiële studie omtrent een milieuvriendelijker alternatief (aan de hand van een ijzer-gekatalyseerd proces) voor het ontkleuren van katoen als voorbehandeling voor efficiëntere recyclage.

De vervuilende staal- en betonindustrie zorgen er tot op vandaag voor dat de bouwsector verantwoordelijk is voor meer dan een derde van de energievraag en CO2-uitstoot op Europees niveau. Is bouwen met hout de geknipte oplossing om de bouwsector te vergroenen of is dit een genuanceerder verhaal? Aan de hand van een vergelijkende levenscyclusanalyse van beton, staal, hout en metselwerk vloer-draagstructuurcombinaties in middelhoge gebouwen wordt dit onderzocht in deze scriptie.

In de studie wordt de milieu-impact van keramische gevelstenen onderzocht. Hierbij wordt aandacht besteed aan de huidige recuperatiepraktijk door gesprekken aan te gaan met specialisten in het vakgebied. Op deze manier wordt relevante informatie verzameld die bewijst dat hergebruik een waardevolle strategie is in de schakeling naar een circulaire toekomst.

Wat is het belang om de eindelevensduurimpact uitgebreid mee te nemen in de berekening van de milieu-impact van betonnen constructies? Zijn er methoden om het recyclageproces van beton te optimaliseren en zo de milieu-impact te verlagen? Wat wordt als optimaal eindelevensduurscenario naar voor geschoven bij een gebouw?

In deze scriptie wordt een evaluatiemethode onderzocht om de duurzaamheid van circulaire bouwoplossingen te kwantificeren. Daarna wordt deze evaluatiemethode toegepast op een case studie, namelijk de circulaire pilootwoning in Berchem van het CBBW project. De milieu-impact en kost van circulaire JUUNOO wanden wordt vergeleken met vaak gebruikte binnenwanden in de Belgische bouwsector.

Een onderzoek naar ontwerpprincipes om bepaalde "zwakkere" materiaaleigenschappen bij regeneratieve bouwmaterialen te omzeilen.

Door het stijgende belang van de klimaatverandering werd onderzoek verricht naar de huidige en toekomstige milieueffecten van de Belgische elektriciteitsmix. Zo werden uitspraken gegenereerd over de actualiteit, de energiebronnen en de effecten op gebouwniveau, ...

Bouwen en gebouwen hebben een grote impact op het leefmilieu. Als grootgrondbezitter en universiteit heeft de Universiteit Gent een voorbeeldrol te spelen. In deze masterproef wordt onderzocht hoe duurzaam de UGent bouwt en wat er beter kan.

Kwantificatie en analyse van de milieu-impact van de drinkwatervoorziening op een filmset en bespreking van mogelijke alternatieven.

De toepassing van een beslissingstool voor de selectie van een controlestrategie ter preventie van kruisbesmetting via het waswater van 4de gamma groenten.

In deze masterproef wordt onderzocht hoe verouderde gebouwen zo efficiënt en duurzaam mogelijk aangepakt kunnen worden. Wanneer moet de keuze gaan naar renovatie en wanneer naar afbraak gevolgd door nieuwbouw?

In deze scriptie wordt duurzaamheid in de Vlaamse optiekwereld besproken. Aan de hand van circulaire strategieën wordt het duurzame verloop van materialen uit de optiekwereld, met betrekking op de gehele levenscyclus toegelicht. Een praktijkgerichte meetmethode wordt voorgesteld, welke de toepasbaarheid van circulaire strategieën in de Vlaamse optiekwereld in kaart kan brengen.

Dit werk presenteert het ontwerpproces van een modulair robotsysteem ter verbetering van onkruidbeheer in biologische beddenteelt. Het resultaat is een lichtgewicht robotvoertuig met een configureerbare werktuigeenheid. Dit platform is in staat onkruid mechanisch te verwijderen bij het ontkiemen.

Een transitie van een traditionele naar een circulaire bouwsector is meer dan ooit nodig. Hoe kan circulariteit gemeten worden in de bouwsector?

Dit werk omvat een levenscyclusanalyse van een proces voor de rechtstreekse koppeling van methaan tot ethyleen. Hierin wordt de focus gelegd op de CO2-uitstoot van het proces en deze wordt vergeleken met de milieu-impact van alternatieve methodes voor de productie van ethyleen.

In deze bachelorproef wordt een Levens Cyclus Analyse uitgevoerd van sla productie voor de Noorse markt. In een eerste deel komt de milieu-impact aan bod van elke levenscyclusfase van verticale landbouw en glastuinbouw in Noorwegen en van de voedselimport uit het Middellandse Zeegebied en worden deze beide onderzocht en beoordeeld. Hieruit blijkt dat de verticale landbouwsite de laagste milieu-impact heeft, met uitzondering van de gevolgen voor de eutrofiëring van zoetwater en de onttrekking van water, op welk vlak de glastuinbouwfaciliteit dan weer beter scoort. De import heeft sowieso de grootste milieu-impact. In het tweede deel worden mogelijke verbeteringen voor de verticale landbouwfaciliteit bekeken om hun milieu-impact naar de toekomst toe te verkleinen.

Deze scriptie focust op de verduurzaming van dienstreizen -met name vliegreizen - door UGent medewerkers. We onderzochten de duurzaamheid van het huidige beleid, berekenden de grootte-orde van de CO2 uitstoot van de vliegreizen en we stelden een beleidsvoorstel op voor de UGent.

Het onderzoek vertrekt vanuit de knelpunten van de Vlaamse woningmarkt. De invloed van transformeerbaar bouwen, en specifiek van woningen met uitbreidingspotentieel, werd onderzocht op vlak van aanpasbaarheid, financiële en ecologische kosten. Er is gewerkt met ontwerpend onderzoek en scenarioplanning om de toekomstige onzekerheden in rekening te brengen. Vervolgens werden verschillende bouwmethodes toegepast en de levenscycluskosten berekend.

De scriptie behandelt de verschillende programma's en databanken die beschikbaar zijn voor het uitvoeren van een LCA. Daarnaast worden verschillende programma's vergeleken op basis van een testproduct en worden de afwijkingen verklaard. Finaal wordt een zelfgemaakte tool voor het uitvoeren van een LCA besproken.

We kunnen er niet om heen, de gewijzigde klimaatomstandigheden kan de mensheid leiden naar een ernstige crisissituatie. Verschillende studies hebben reeds aangetoond dat de vleesindustrie één van de belangrijkste bijdragers aan klimaatverandering is door de uitstoot van broeikasgassen, maar ook door ontbossing, bodemdegradatie, watertekorten en algemene milieuvervuiling. Ondanks de omvang van het probleem en het reeds bestaande bewijs van de milieu-impact van de productie van vlees en andere dierlijke producten, bestaan er relatief weinig wereldwijde en nationale beleidsmaatregelen die de milieueffecten van de vleesindustrie reguleren, en diegene die wel bestaan blijken in praktijk onvoldoende.Om effectief de weg naar een duurzame toekomst te banen moeten de problemen gerelateerd aan de productie van vlees en andere dierlijke producten dringend in acht genomen worden.

In deze paper worden de uitdagingen voor terminologiewerk rond cultureel erfgoed besproken. Daarnaast wordt de proef op de som genomen door twee terminologiebronnen met cultureel-erfgoedtermen, IATE en de AAT-Ned, met elkaar te vergelijken en verder aan te vullen. De resultaten van deze masterproef werden in de mate van het mogelijke reeds geïmplementeerd in beide terminologiebronnen.

Biomassavliegas is een afvalproduct van biomassacentrales die momenteel gestort worden op stortplaatsen. Deze thesis zette de eerste stappen in het onderzoek naar biomassavliegas als cementvervanger in beton. De recyclage van vliegas zorgt niet alleen voor een daling van de afvalberg, maar ook voor een daling in cementproductie en bijgevolg CO2-uitstoot.

Een vergelijking tussen een reeds berekende koelinstallatie werkende op CO2 en een nog te berekenen installatie op ammoniak (NH3). Vooral de kosten en de milieu-impact worden hierin vergeleken. Deze bachelorproef beschrijft gedetailleerd de stappen die zijn ondernomen bij het berekenen van een ammoniakkoelsysteem en de vergelijking tussen de twee bovengenoemde installaties.