Scriptiebank overzicht

Deze masterproef is een zoektocht naar oriëntatie in de moeilijke taak van hedendaagse architectuur om te reageren op een steeds heterogenere multiculturele samenleving zonder gemeenschappelijk wereldbeeld. Terwijl het gebruik van culturele referenties steeds meer wordt betwist, probeer ik aan te tonen dat het onmogelijk is om het sociaal-culturele volledig uit te wissen uit het door mensen gemaakte object. Omdat ik deze voorwaardelijke onafscheidelijkheid tussen de materiële aard van objecten en menselijke creatie accepteer, hanteer ik in de hele scriptie een materialistisch perspectief om de grote verscheidenheid aan materialen en vaardigheden die beschikbaar zijn in de casestudy te analyseren, en erken ik ze niet alleen als een mogelijkheid om ecologisch te bouwen, maar vooral om een vreugde uit te lokken die gesitueerd zou kunnen worden in het culturele domein, die je kunst zou kunnen noemen, maar die eigenlijk voortkomt uit de zichtbaar weergegeven contextuele omstandigheden.

Deze scriptie gaat over het revaloriseren van ons brutalistisch patrimonium. Hierbij zoomt de scriptie in op een brutalistisch gebouw waar in 2023 veel commotie rond was: het Stedelijk zwembad van Oostende. De scriptie onderzoekt de context en het juridisch debat errond, waaruit een kritiek wordt geformuleerd die de start vormt van een nieuw ontwerp voor het Stedelijk zwembad.

Vijftig jaar geleden schreef Frans filosoof en neomarxist Henri Lefebvre het manifest 'Vers une architecture de la jouissance' in context van een onderzoeksproject rond de Spaanse toeristische dorpen en steden en de 'architecture of pleasure' die hier gevonden kan worden. In deze masterproef wordt dit manifest op een nieuwe manier toegankelijk gemaakt, gefocust op de architect. Dit gebeurt aan de hand van de visualisatie van de architecturale referenties en een aantal verkennende essays die een beeld schetsen van waar jouissance mogelijks in kan huizen.

In deze scriptie wordt er nagegaan welke ruimtelijke ontwerpparameters van belang zijn om aandacht aan te schenken gedurende een langdurige opname van kinderen tussen de 6 en 12 jaar (leeftijd lagere school) in een kinder- en jeugdpsychiatrie opdat ze de nodige ondersteuning krijgen en een gevoel van huiselijkheid ervaren. Met andere woorden hoezeer de architecturale vormgeving impact kan hebben op het verblijf van een kind in deze kwetsbare omgeving. Dit gebeurt enerzijds aan de hand van een literatuurstudie en anderzijds door het analyseren van twee concrete projecten, met name het Kinderpsychiatrisch Centrum in Genk (KPC) en De Korbeel in Kortrijk. Bijkomend wordt de inhoud ondersteund door het zelf ontwerpen van een fictieve kinderpsychiatrie voor kinderen van de lagere school in centrum Hasselt.

Ontwerpvoorstellen voor nieuwe openbare zwembaden in Brussel, vertrekkend vanuit een stedenbouwkundige en historische beschouwing van openbare zwembaden in Parijs.

Studie rond het verschil tussen top-down en bottom-up approaches in vergroeningsprocessen. Inclusie van burgers in het proces blijken helpvol te zijn in de preventie van 'verkeerde' landschapsveranderingen, sociale veranderingen ten nadele van lange termijn bewoners, en eventuele misplaatsing van lage inkomstgezinnen.

De thesis richt zich op het ontwikkelen van een gebruikersgerichte oplossing om de winkelervaring van jongvolwassenen te verbeteren en hen aan te moedigen om zonder auto boodschappen te doen, met behulp van een gebruiksgerichte ontwerpmethode.

In deze scriptie wordt het ruimtelijk kader en de menselijke beleving van de architectuur van de Brusselse asielcentra geanalyseerd aan de hand van veldwerk en getuigenissen. De analyse beperkte zich niet tot de sites van de opvangcentra, maar bracht ook in kaart welke sociale voorzieningen - zoals winkels, sport, cultuur en transport - in de omgeving beschikbaar zijn en hoe deze gebruikt worden door asielzoekers.

Een kind zal zich pas kunnen ontplooien als het op micro, meso en macro niveau voldoende wordt ondersteund. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat kinderen kunnen opgroeien met de nodige talenten.

Verschillende ruimtelijke ingrepen, welke inzetten op de verbetering van de luchtkwaliteit en de vermindering van blootstelling aan polluenten in street canyons, worden allereerst gebundeld binnen een overzichtelijke toolbox. Vervolgens worden deze tools via ontwerpend onderzoek toegepast op een representatieve case, de Belgiëlei, waarbij scenario's inzetten op pollutie captatie, -ventilatie, blootstellings-reductie en haalbaarheid. De toolbox en de scenario's vormen een eerste belangrijke stap richting de meer praktische aanpak van street canyons.

De projectnota is opgesteld in het kader van de masterproef OMG! Van God Los en bundelt het onderzoekend en ontwerpend werk, opgebouwd uit drie blokken, opeenvolgend onderzoek, scenario’s en ontwerp. De masterproef spitst zich toe op het relevant en hedendaags vraagstuk rond de herbestemming van het kerkelijk erfgoed in Vlaanderen. Door de groeiende secularisering lopen de kerken, vaak gelegen in het centrum van een wijk of dorp, stilaan leeg. Toch zien architecten, stedenbouwkundigen en erfgoedspecialisten verschillende opportuniteiten ontstaan voor de gebouwen omwille van hun specifieke typologie, strategische ligging en publieke schaal. De casestudies richten zich specifiek toe op kerken gebouwd na de Tweede Wereldoorlog. De modernistische architectuur zowel in plan als opbouw verschilt fenomenaal van de kerken gebouwd voor de oorlog.
De vooropgestelde case van deze nota is de Sint-Ritakerk in Harelbeke van de Belgische architect Léon Stynen. De kerk staat als een losstaand sculpturaal artefact in een generische Vlaamse context. “Dit is een tent waar men God vindt”, concludeerde de pastoor bij de inwijding in 1966. De architectuur is een zoektocht naar de essentie van deze typologie waarin de sacraliteit wordt uitgedrukt in de piramidale oervorm en puurheid tussen het materiaal en structuur. Sinds 2016 is de kerk een beschermd monument.
De aanwezigheid van de Sint-Ritakerk laat zich gelden in de ruimte waarmee dit heilige object een spanningsveld creëert als monument op zijn omgeving. Hierom luidt de onderzoeksvraag als volgt: “Wat is de impact van een ‘beschermd monument’ op zijn omgeving op korte en lange termijn?”. De Sint-Ritakerk wordt hiermee niet enkel een ‘heilige’ plek voor christenen, maar ook voor architecten en erfgoedspecialisten.
Het uitgewerkte scenario is een masterplan dat de zones en perimeters die voortkomen uit de gedefinieerde spanningsvelden eerst gaat optekenen om ze vervolgens te gaan herformuleren in een groter netwerk. De intentie is om de kerk van zijn banale omgeving te onttrekken en hem een centrale rol als monument en kerk te geven in de nieuwe gecontroleerde stedelijke ruimte waar zowel de lokale als de globale actoren in en rond de kerk samenkomen. Het web van de kerk biedt zo een omkadering op uiteenlopende schaalniveaus dat de impact van de Sint-Ritakerk op zijn omgeving op korte en lange termijn kan meten.

Deze masterproef onderzoekt mogelijke ontwerpscenario’s voor de vervangbouw van de sociale Sint-Bernadette tuinwijk te Gent. Daarbij werd de focus gelegd op verdichting van de wijk, zowel naar woning- als inwonersaantal, binnen de schaal en het karakter van de tuinwijk als stedelijk model.

Deze thesis onderzoekt hoe Leuven-Noord circulair kan
transformeren en introduceert een reeks strategieën voor circulaire stedenbouw. De thesis stelt een gefaseerde transformatie van Leuven-Noord voor waarin het herstel van het landschap voorop staat, circulariteit wordt geactiveerd vanuit de context en lokale materialen nieuwe levens krijgen.

Deze scriptie beslaat het ontwerp van een wiskundig riviermodel dat het warmtepotentieel van rivieren in kaart brengt.

Onderzoek naar betaalbaar wonen in Leuven.
Er wordt een strategie naar voor geschoven die het verkoopsmomentum in goed omsloten verkavelingswijken aangrijpt als unieke opportuniteit om de stadsrand te herdenken. Via een incrementele aanpak willen we deze wijken zo opnieuw laten evolueren naar veerkrachtige, aantrekkelijke en betaalbare leefomgeving voor jonge gezinnen.

Dit ontwerpend onderzoek koppelt de ‘noodzakelijke zoektocht naar betaalbaar en anders wonen’ uitdrukkelijk aan het verweven van lokale bedrijvigheid in de stadskern. De stad als ‘een plek van consumptie zonder productie’ vormt een fundamentele uitdaging voor komende generaties. Het verweven van lokale bedrijvigheid in de stad wordt aangesproken als een vehikel om ‘anders en betaalbaar’ te gaan leven in de stad.

Het onderzoek is een zoektocht naar veerkrachtige structuren die inspelen op de stedelijke dynamiek en als kader fungeren om wonen en werken te organiseren. Naast deze structuren wordt ook een mechanisme voor een veerkrachtige transformatie van het stedelijk bouwblok voorgesteld om een structureel en duurzaam antwoord te bieden op verdichting in de binnenstad.

Collectiviteit in modernistische sociale hoogbouw projecten. Het ontwerp van de collectieve voorzieningen, de implementatie en de realiteit vandaag. Nieuwe ontwerpstrategieën toegepast op twee case studies: Gratosoglio in Milaan en de Watersportbaan in Gent.

Twee studenten Burgerlijk Ingenieur Architect van de Ecole Polytechnique (VUB/ULB) maakten een gebruikersvriendelijke catalogus met Urban Nature-Based Solutions voor de stad Brussel. Ze creëerden een allereerste zoektool die gebruikers begeleidt doorheen de vele Urban Nature-Based Solutions om zo het zoek- en keuzeproces te vergemakkelijken.

De scriptie maakt een vergelijkende studie van de classificatie tussen Landsat-8 en Sentinel-2. Het hoofddoel was een eigen index ontwikkelen op basis van Sentinel-beelden. Ten slotte werd een automatische tool ontworpen, die zorgt voor een eenvoudig gebruik van de index.

Een onderzoek naar de mitigerende effecten van stedelijk groen op het stedelijk hitte eiland. Door middel van een uitgebreid netwerk van weerstations en teledetectie technologieën wordt de invloed van compositie en configuratie van groen op luchttemperatuur geanalyseerd voor verschillende temporele en ruimtelijke schalen.

Deze bachelorproef reikt zowel fundamentele als subtiele oplossingen aan om nieuw leven te blazen in het stedelijke en maatschappelijke weefsel van de tuinwijk Faubourg te Vilvoorde.

Het introduceren van een trend voor duurzame stads- en verblijfsaccommodatie. Een ecologisch klimaatbewust ontwerp voor een camping midden tussen natuur en cultuur.

Een ontwerpend onderzoek over de transformatie van een stedelijke rand aan een ecologische structuur. Op verschillende schalen wordt de ruimtelijke relatie tussen menselijke weefsels en een riviervallei bestudeerd en in vraag gesteld.

Vandaag staat het platteland voor nieuwe woonuitdagingen. De demografische tendens van vergrijzing en de nood aan sociale woningbouw zet de resterende open ruimte onder druk. Aan de hand van een ontwerpend onderzoek overstijgt deze thesis het zoneringsdenken dat landbouw en wonen scheidt. Een nieuwsoortig socio-economisch landbouwsysteem waarin de boer opnieuw een centrale en identiteitsvormende plek krijgt in de maatschappij gaat op zoek naar de win-wins bij het combineren van een woonweefsel met landbouw. Deze symbiose noemen we een productief woonlandschap: een plek waar nieuwe woonvormen op een duurzame manier aan het landschap bouwen en de boer naast voedseldiensten ook maatschappelijke en ecologische diensten levert.

Landschapsarchitecten beschikken over de expertise om klimaatadaptieve oplossingen te bieden. Ze combineren natuurtechnische oplossingen met esthetisch ontwerp. Het werk van een landschapsarchitect is goed voor het klimaat én voor het pscho-sociaal welbevinden van ons allemaal.

In 'Naar een stad', wordt gezocht naar een nieuwe manier om de stad te beschouwen en te verbeteren. Met bestaande projecten in de Vlaamse steden als inspiratie, wordt er gezocht naar een strategie voor stadsvernieuwing die de bestaande stad herbruikt.

Sociale interactie in een publieke ruimte draagt bij tot de leefbaarheid van de stad en zitplaatsen zijn cruciaal voor een levendige en comfortabele publieke ruimte. De collectie van drie stadsmeubels moest beide uitgangspunten combineren en zo fungeren als een eerste hulp bij nood aan sociaal contact in de stad.

In deze masterscriptie wordt er gezocht naar een manier om gemeenschappelijke woonvormen zodanig in te passen in de huidige individualistische wooncultuur dat ze een sociale meerwaarde bieden binnen een stedelijke omgeving. Gemeenschappelijke woonvormen zijn namelijk bekend om hun sociale meerwaarde binnen de projectgrenzen, maar hoe kunnen gemeenschappelijke woonprojecten een meerwaarde bieden voor de bredere omgeving en op deze manier een ware trendbreuk realiseren?

Deze thesis onderzoekt het geluidsreducerend effect van een vegetatiestrook en een gronddam door middel van een uitgebreide data-analyse. De vermindering van het wegverkeerslawaai is essentieel om de negatieve effecten van dit geluid voor de menselijke gezondheid en het milieu te minimaliseren.

Deze masterproef architectuur is een ontwerpend onderzoek rond het thema 'dorpstedelijkheid'. Een academisch onderbouwd concept wordt tekstueel en visueel toegepast in verschillende contexten in Vlaanderen. Het resultaat is een haalbaar ideaalbeeld dat het evenwicht houdt tussen identiteit en innovatie.