Scriptiebank overzicht

 “ONTHAALONDERWIJS IN VLAANDEREN KAN BETER.”Freya Van Alsenoy (Universiteit Antwerpen) detecteert een grote wens om de adviezen van de Vlaamse Onderwijsraad over het organiseren van secundaire onthaal onderwijs te laten omvormen tot beleid. Doorstroom van leerlingen uit onthaalscholen moet beter Vlaanderen kent in het secundaire onderwijs sinds 1991, naast de reguliere schoolwerking (ASO, TSO, BSO, KSO), ook onthaalonderwijs voor anderstalige nieuwkomers.

IJzeren vuist of fluwelen handschoen in klas?Hoe komt het dat sommige leerkrachten in klas een strakke discipline eisen, terwijl andere meer het initiatief overlaten aan de leerlingen? Het vertrouwen dat de leerkrachten hebben in hun leerlingen en in hun directie blijkt hierbij alleszins invloed te hebben. Merkwaardig genoeg blijkt de invloed van het vertrouwen in deze twee partijen heel verschillend te zijn. Leerkrachten die hun leerlingen vertrouwen blijken minder discipline te eisen.

 “De evaluerende geëvalueerd: Een goed rapport voor leerkrachten en scholen?”Antwerpen, juni 2013 - Elk jaar staan leerkrachten en scholen voor de moeilijke uitdaging om een beslissing te nemen over de studievoortgang en de schoolloopbaan van leerlingen. Ze baseren zich hierbij op de evaluaties die ze gedurende het schooljaar hebben afgenomen. In Vlaanderen genieten scholen en leerkrachten van een grote vrijheid op het vlak van het evalueren van leerlingen aangezien de overheid minieme richtlijnen oplegt.

 De iPadschool: de ervaring van de leerling en de leerkracht tijdens het eerste jaar met de iPad.De iPad-scholen. Vernieuwend en innovatief? De belichaming van de digitalisering van het onderwijs? Of slechts een dure gadget? Een kostelijke poging om mee te zijn met de veranderde maatschappij? Voor –en tegenstanders vanuit verschillende partijen legden de afgelopen jaren verschillende argumenten op tafel om al dan niet te geloven in het idee van de iPadschool. In dit onderzoek geloven we dat het in eerste instantie belangrijk is wat de ervaring van de gebruiker is met de iPad.

Gebruik van weblogs in het vreemdetalenonderwijs: de optimale aanpak voor schrijfvaardigheidsverwerving?Algemeen wordt gesteld dat het onderwijs moet meegaan met zijn tijd. Dit houdt in dat het onderwijs zich dient aan te passen aan de nieuwe generatie jongeren, de millenniumgeneratie. Deze jongeren zijn opgegroeid in de wereld van de sociale media. Deze ontwikkelingen zijn zowel interessant als uitdagend. Ze stellen aan het onderwijs de uitdaging om een antwoord te vinden op de vraag: hoe passen we sociale media in het leskader in?

Het actief direct instructiemodel voor wiskunde in de eerste graad: een meerwaarde of toch niet?Leraren zijn steeds op zoek  naar een instructievorm die het meest effectieve leertijd garandeert. Daarnaast wil men ook streven naar een instructievorm die de leerling aanspreekt door de kracht van de leeromgeving. Steeds meer wordt duidelijk dat er in een klas moet gedifferentieerd worden. Wanneer leerlingen les krijgen volgens het klassieke instructiemodel, krijgen ze allemaal dezelfde instructie waarna ze zelfstandig aan de slag gaan.

 Langdurig schoolmedicatie voor ADHD. De oplossing?Hedendaags volgen veel kinderen met ADHD al meerdere jaren een behandeling met medicatie. Hun ouders nemen de beslissingen over het opstarten en uitvoeren van deze behandeling. Onderzoek wijst uit dat ouders na vele jaren bezorgdheden en twijfels blijven kennen over het medicatiegebruik. De hoofreden waarom de behandeling wordt opgestart en verdergezet, is de school. De psychiater is hierbij de persoon die de medicatie voorschrijft en opvolgt. Overleg tussen de psychiater en de school vindt echter amper plaats.

Sociaal (v)aardig? Spelenderwijs sociaal worden Een studente aan de KaHo Sint-Lieven zocht bij haar bachelorproef naar een manier om kinderen met en zonder autisme aan de hand van een spel aan het denken te zetten over strategieën in bepaalde sociale situaties. Ze ontwikkelde zelf een spelbord met speelkaarten en groepsopdrachten en stelde onder andere vast dat het spel werkt mits een juiste begeleiding door de leerkracht.Van Leuven studeerde in juni af als leerkracht Lager Onderwijs aan de KaHo Sint-Lieven.

Studente Universiteit Antwerpen onderzocht link tussen woordenschatverwerving en autonomie middelbare scholierenEEN TAALDAGBOEKJE BIJHOUDEN: HEILZAAM OF NIET?In welke mate beïnvloedt het bijhouden van een taaldagboekje de woordenschatverwerving en autonomie van middelbare scholieren? Deze vraag vormde het uitgangspunt van de masterstudie van studente Linguistics and Literature Karen Seberechts. Ze volgde drie klassen tijdens hun lessen Engels, waarbij ze aan één klas een vooraf bedrukt schriftje gaf en aan de andere twee een blanco exemplaar.

 KUNST- EN CULTUUREDUCATIE: DE KLOOF TUSSEN PRAKTIJK EN OVERHEIDKunst en cultuur zijn belangrijk, daar is zowat iedereen het over eens. Maar hoe gaan scholen hiermee om?En waarom moet kunst een grotere rol spelen in de klas? De Vlaamse overheid plaatst kunst- en cultuureducatie hoog op de agenda maar of ze er ook in slaagt de leerkrachten en leerlingen te motiveren en te voorzien van een productief referentiekader, is twijfelachtig.

‘Spellingcontrole’ bij leerkrachten secundair onderwijs‘18-jarigen spellen slechter dan 12-jarigen’ (De redactie 2011), ‘Ze kunnen niet meer spellen’ (Nederlandse Taalunie 2011). Het zijn maar enkele titels van de vele artikels of reportages die af en toe in de media verschijnen.

MillenniumGOAL! Scoor ze zelfHeb jij er ook altijd van gedroomd om van de wereld een betere plaats te maken? Al de honger en armoede uit te bannen? Dan heb je geluk, want vanaf nu kan jij een echte wereldverbeteraar worden. Op millenniumgoal.weebly.com kan jij ten strijde trekken tegen het onrecht in de wereld.Op de website kan je op een interactieve en zelfstandige manier de inhoud van de acht millenniumdoelen (MDG) ontdekken.

De rol van sociale netwerksites in de seksuele en relationele opvoeding van Vlaamse jongerenSociale netwerksites zoals Facebook kunnen enkel een rol spelen in de seksuele en relationele opvoeding van Vlaamse jongeren, indien ze als middel worden gebruikt en niet als doel op zich.Slechts de helft van de Vlaamse jongeren gebruikte een condoom bij de eerste keer seks en 1 op 20 meisjes tussen 15 en 24 jaar is besmet met de seksueel overdraagbare aandoening (soa) Chlamydia.

Onderwijs en de samenhang tussen denken en voelenOp school krijgen leerlingen wiskunde, muziek, fysica, biologie, Frans… Een breed en vol programma. Maar is dit aanbod wel volledig? Zou bijvoorbeeld aandacht voor de innerlijke gevoelswereld, meditatie- en relaxatietechnieken niet even belangrijk kunnen zijn als een vak wiskunde? Of waarom niet eens de aandacht richten op buitenzintuiglijke ervaringen en niet-klassieke geneeswijzen? Hoe denken andere jongeren tussen 12 en 18 jaar hierover? Hoe denken docenten hierover?

taalgebruik in de klas: standaardtaal of tussentaal?-         Wat vinden de toekomstige leerkrachten? – Een onderzoek bij de studenten in de lerarenopleiding van KHLim levert wat meer inzicht op inzake de taalbeheersing van deze studenten en hun houding tegenover het Standaardnederlands. Uit dat onderzoek blijkt dat de taalbeheersing van de studenten voor verbetering vatbaar is. Ook is duidelijk dat deze toekomstige leraren menen dat tussentaal best een plaats mag krijgen binnen het klasgebeuren.Al jaren wordt er verwoed gediscussieerd over het Standaardnederlands en tussentaal.

Weet je wat we doen?! We spelen een spel dit lesuur!Moderne gezelschapsspellen als onderwijsmiddel in het secundair onderwijs.Gezelschapsspellen zijn in opmars, overal zien spellenclubs het levenslicht en komen mensen bij elkaar om samen gezellig een spel te spelen. Ook in het kleuter- en lager onderwijs zijn spellen een veelgebruikte werkvorm; het secundair onderwijs blijft echter achterop.

Kinderen die het wat moeilijker hebben met sommige schoolse onderdelen zijn er altijd al geweest. Zo zijn er die heel goed zijn in wiskunde maar waar taal iets minder vlot verloopt of andersom. We kunnen dus niet spreken van een nieuw fenomeen wanneer we het concept “kinderen met leerproblemen” nader bekijken. We kunnen echter wel stellen dat de zorg in verschillende scholen enorm is toegenomen en dat er de dag van vandaag meer kinderen worden aangemeld dan vroeger. Omwille hiervan komt er vervolgens ook vaker een uitgebreid onderzoek dat leerstoornissen aan het licht brengt.

Weten scholen wel wat ouders van hen verwachten?Scholen en leerkrachten worden geconfronteerd met leerlingen wiens ouders verschillende verwachtingen en opvattingen hebben over kwaliteitsvol onderwijs. Dat blijkt uit de masterscriptie van Lieve Smeyers (Universiteit Antwerpen). Zij onderzocht de verwachtingen van ouders ten aanzien van de kwaliteit van het secundair onderwijs.Smeyers, student in de Opleidings- en Onderwijswetenschappen, interviewde ouders met minstens één kind in de eerste graad van het secundair onderwijs.

Optimistisch over effectiviteit van psychosociale interventies voor vocaal probleemgedrag bij personen met een autistische stoornisHet masterproefonderzoek van Lien Vanderkerken, een meta-analyse van 52 geïndividualiseerde experimenten over psychosociale interventies voor vocaal probleemgedrag bij personen met een autistische stoornis, brengt optimistische conclusies. De toegepaste interventies bleken over het algemeen zeer effectief, en dit los van het geslacht en de leeftijd van de persoon in kwestie en van de locatie waar de interventie plaatsvond.

Wat als … er leerlingen met ernstig meervoudige beperkingen (EMB) in je klas zitten?door Lies De Pauw en Hanne EngelsKinderen en jongeren met ernstig verstandelijke én ernstig motorische beperkingen hebben net als iedereen recht op onderwijs. Maar wat als deze leerlingen in jouw klas terecht komen? Leerlingen met EMB zijn door hun beperkingen volledig afhankelijk van hulp bij alledaagse activiteiten, zoals eten, spelen, aankleden,… Daarnaast kunnen ze vaak niet praten en is het aan de leerkracht om hun subtiele signalen te begrijpen.

Leerkrachten lager onderwijs brengen kinderen politieke kennis bijKinderen die aangeven dat er in hun klas vaak over politiek of het nieuws wordt gesproken, scoren hoger op politieke kennis dan kinderen bij wie dit niet het geval is. Dat blijkt uit het masterproefonderzoek dat Bo Peeters aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de KU Leuven voerde.

You + me = us, ook met ASS ?!De autismespectrumstoornis, afgekort ASS, is lang geen onbekend begrip meer in het secundair onderwijs. Onderzoeken, resultaten hiervan en referentiële teksten hierover zijn schering en inslag. Hoogstwaarschijnlijk ken je wel een klasgenootje of een vriend met autisme. Gelukkig laten we hen niet meer aan hun lot over, zodat iemand met ASS vlot kan meedraaien in het gewoon onderwijs. Jij en ik zorgen er samen voor dat deze persoon zich welkom voelt in de groep.

Zijn economisten goede wiskundeleraren?De onderwijsnetten trokken in september 2012 nog maar eens aan de alarmbel. Steeds vaker raken vacatures voor wiskundeleraren moeilijk ingevuld. De directies zien zich genoodzaakt om ingenieurs, fysici, biologen, economisten, … aan te sporen om wiskunde te geven. Hierdoor beschikt momenteel een kwart van de Vlaamse wiskundeleraren uit de tweede en derde graad van het secundair onderwijs niet over het zogenaamde “vereiste bekwaamheidsbewijs”. Maar is dit wel bevorderlijk voor de kwaliteit van ons onderwijs?

Zoek de schat in jezelf!“Ik kan niets”, zegt Joni. “Een goede eigenschap noemen van mezelf, dat is moeilijk!” vindt Jens.  Kinderen hebben vaak nog veel minder een positief beeld van zichzelf dan volwassenen. Het project ‘Zoek de schat in jezelf!’ verandert dat.Onze samenleving vandaag stelt hoge verwachtingen aan de prestaties van mensen. Onzeker zijn of een gebrek aan zelfvertrouwen hebben, is een veel voorkomend probleem.

ADHD: Hoe is het gesteld met het psycho-educatief materiaal op maat van de doelgroep?Het is algemeen geweten dat Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD) één van de meest voorkomende psychiatrische aandoeningen is bij kinderen (Engberink & Buitelaar, 2011). Exacte cijfers over de prevalentie van ADHD bij kinderen en jongeren in België zijn niet gekend (Bogaert, 2012). Wetenschappelijke studies met betrekking tot het onderwerp ADHD rapporteren dan ook verschillende prevalentiecijfers.

Het aantal cursussen rond relationele en seksuele vorming (RSV) op maat van jongeren met autisme zijn op één hand te tellen. Omdat veel leerkrachten hun eigen cursus voor de doorsnee leerling ontwerpen, zijn ze zelden aangepast aan de specifieke noden van autistische jongeren. Zij hebben meer behoefte aan vaste structuren en duidelijke opdrachten. Ik heb geprobeerd een lessenpakket te ontwikkelen waarbij jongeren met autisme centraal staan.

Een kind met kleurzinstoornis?Wat nu?!5-8% van de jongens heeft een vorm van kleurzinstoornis of volledige kleurenblindheid. Toch is hierover weinig bekend bij de leerkrachten, opvoeders en zelfs bij ouders. Zij worden hier soms mee geconfronteerd en weten niet goed hoe er mee om te gaan. Het doel van deze bachelorproef is dan ook om deze stoornis onder de aandacht te brengen en leerkrachten, opvoeders, … bij te staan wanneer deze beperking bij een kind in hun klas wordt vastgesteld.

Nood aan opvolging van adoptiegezinnen na adoptieBRUSSEL – Op de Psychiatrische Afdeling voor infants, kinderen en adolescenten (PAika) van het UZ Brussel werd recent een onderzoek over adoptiekinderen afgerond. Uit de studie blijkt dat deze kinderen (en hun adoptiegezin) dikwijls met complexe problemen te maken krijgen, waaronder hechtingsproblemen.

Eerste schoolhervorming, eerste hervormingsdebacle:lessen voor de actuele hervormingsijver?Het maatschappelijke belang van onderwijs staat voor ieder als een paal boven water. Daarom zijn onderwijshervormingen steeds het onderwerp van verhitte discussies. Bovendien mengen zich steeds meer belangengroepen in het debat. Van leerlingen, ouders en leraren tot stadsbesturen en bedrijfsleiders, elk moet zijn zegje kwijt. Dat was vroeger niet anders.

Bevorderen van het leesplezier bij leerlingen in het Vlaamse onderwijsVlaamse vijftienjarigen kunnen zeer goed lezen, maar ze doen het niet graag. Dat is het resultaat van het PISA-onderzoek uit 2009. PISA (Programme for International Student Assessment) is een internationaal onderzoek dat de kennis en vaardigheden van vijftienjarigen van over de hele wereld test. In 2009 lag de focus op lezen. De Vlaamse resultaten waren toen ambigu: Vlaamse leerlingen behalen een zeer hoge score voor leesvaardigheid, maar scoren het laagst voor leesplezier.