Scriptiebank overzicht

Deze masterproef is tot stand gekomen binnen de opleiding Interieurarchitectuur aan de KU Leuven, met als thema ‘The Bright Side of the Moon’. Deze publicatie biedt een inkijk in het ontwerpend onderzoek voor de masterproef ‘rituele passage’. Het onderwerp werpt een kritische en deconstructivistische blik op de transitie die plaatsvindt bij nabestaanden. Het onderzoek is voortgekomen uit persoonlijke ervaringen met plotseling verlies en het herbestemmen van ‘toegangbare plekken’ in zowel kerkgebouwen als publieke ruimtes. Als toekomstig interieurarchitect streef ik ernaar om telkens het persoonlijke, zowel van mezelf als van mijn omgeving, te integreren in het ontwerp, waardoor het begrip ‘interieur’ zich ontwikkelt tot een breder concept zonder grenzen.
Ik wil graag mijn dank uitspreken aan mijn begeleidende docenten, Tom Callebaut, Ignaas Back, Hilde Bouchez en Klaas Vanslembrouck, voor hun waardevolle begeleiding, kritische inzichten en motivatie tijdens het proces. Daarnaast wil ik mijn familie en vriend bedanken, en in het bijzonder mijn overleden vader, die mij altijd heeft gesteund en geholpen gedurende deze jaren. Deze masterproef is voor ons, papa.

Deze thesis onderzoekt mapping als kritisch instrument om queer home-making te analyseren en in welke mate queer home-making heteronormatieve woonculturen in Vlaanderen en Brussel uitdaagt. Door acht queer huishoudens in kaart te brengen, wil deze thesis een bijdrage leveren aan architectuuronderzoek door inzicht te verschaffen in de manier waarop queer mensen met diverse intersectionele identiteiten (t)huis maken.

'Wonen' heeft een grote invloed op ons klimaat. De scriptie omvat een analyse bij Limburgse scholieren over hun huidige en wenselijke woonsituatie.

Dit onderzoek vormt een wandeling door de stad Hasselt met de Demer als leidraad. Na een beknopte literatuurstudie wordt een dérive, een vrije wandeling, uitgevoerd en vervolgens gebruikt als inspiratie voor een (anti-)architectuurproject. Het belang van dit soort wandeling wordt op een organische manier duidelijk gemaakt met het project.

Een vergelijkend onderzoek tussen het belang van de kunsten in de renaissance en de invloed die games nu uitoefenen op wetenschap, mens en maatschappij. De evolutie van de fijne kunsten tijdens de renaissance tonen een grote overeenkomst met de technologische evolutie bij videogames. De kracht van kunst in de renaissance is op een veelvoud aan individuele en wereldlijke vlakken terug te vinden bij het effect dat videogames en game mechanismen tegenwoordig vertonen. Een parallel is dan ook relatief vlot te maken en men kan desgewenst de titel 'videogamerenaissance' toekennen aan het huidige videogametijdperk.

Multisensorialiteit in kunstmusea aan de hand van Universal Design als stap richting integrale toegankelijkheid. Wat zijn de voor- en nadelen? Hoe kan zo'n museum eruit zien? Rekening houdend met de mening van museumbezoekers, museummedewerkers en experten. Zowel de museumwerking als de museumarchitectuur wordt bestudeerd.

Een scriptie over de renovatie van kantoorgebouwen uit de jaren 1960 en 1970 en in welke mate deze gezien kunnen worden als voorbeelden van duurzaam bouwen.

Deze studie focust zich op de problematiek van de stad Lier en de uiteindelijke heropleving hiervan. Hier wordt vooral gekeken naar de detailhandel aangezien dit een cruciaal element is in een stad, waarmee niet enkel Lier met problemen heeft te kampen.

Deze masterproef onderzoekt hoe mensen zich sorteren in scenes in de superdiverse maar gesegregeerde stad Brussel door te kijken naar het belang van culturele en esthetische elementen van de wijken Matonge en Molenbeek op het aantrekken van verschillende groepen mensen, zoals etnische minderheden of mensen met een middenklasse achtergrond.

De projectnota is opgesteld in het kader van de masterproef OMG! Van God Los en bundelt het onderzoekend en ontwerpend werk, opgebouwd uit drie blokken, opeenvolgend onderzoek, scenario’s en ontwerp. De masterproef spitst zich toe op het relevant en hedendaags vraagstuk rond de herbestemming van het kerkelijk erfgoed in Vlaanderen. Door de groeiende secularisering lopen de kerken, vaak gelegen in het centrum van een wijk of dorp, stilaan leeg. Toch zien architecten, stedenbouwkundigen en erfgoedspecialisten verschillende opportuniteiten ontstaan voor de gebouwen omwille van hun specifieke typologie, strategische ligging en publieke schaal. De casestudies richten zich specifiek toe op kerken gebouwd na de Tweede Wereldoorlog. De modernistische architectuur zowel in plan als opbouw verschilt fenomenaal van de kerken gebouwd voor de oorlog.
De vooropgestelde case van deze nota is de Sint-Ritakerk in Harelbeke van de Belgische architect Léon Stynen. De kerk staat als een losstaand sculpturaal artefact in een generische Vlaamse context. “Dit is een tent waar men God vindt”, concludeerde de pastoor bij de inwijding in 1966. De architectuur is een zoektocht naar de essentie van deze typologie waarin de sacraliteit wordt uitgedrukt in de piramidale oervorm en puurheid tussen het materiaal en structuur. Sinds 2016 is de kerk een beschermd monument.
De aanwezigheid van de Sint-Ritakerk laat zich gelden in de ruimte waarmee dit heilige object een spanningsveld creëert als monument op zijn omgeving. Hierom luidt de onderzoeksvraag als volgt: “Wat is de impact van een ‘beschermd monument’ op zijn omgeving op korte en lange termijn?”. De Sint-Ritakerk wordt hiermee niet enkel een ‘heilige’ plek voor christenen, maar ook voor architecten en erfgoedspecialisten.
Het uitgewerkte scenario is een masterplan dat de zones en perimeters die voortkomen uit de gedefinieerde spanningsvelden eerst gaat optekenen om ze vervolgens te gaan herformuleren in een groter netwerk. De intentie is om de kerk van zijn banale omgeving te onttrekken en hem een centrale rol als monument en kerk te geven in de nieuwe gecontroleerde stedelijke ruimte waar zowel de lokale als de globale actoren in en rond de kerk samenkomen. Het web van de kerk biedt zo een omkadering op uiteenlopende schaalniveaus dat de impact van de Sint-Ritakerk op zijn omgeving op korte en lange termijn kan meten.

In deze masterscriptie wordt er gezocht naar een manier om gemeenschappelijke woonvormen zodanig in te passen in de huidige individualistische wooncultuur dat ze een sociale meerwaarde bieden binnen een stedelijke omgeving. Gemeenschappelijke woonvormen zijn namelijk bekend om hun sociale meerwaarde binnen de projectgrenzen, maar hoe kunnen gemeenschappelijke woonprojecten een meerwaarde bieden voor de bredere omgeving en op deze manier een ware trendbreuk realiseren?

Deze masterproef architectuur is een ontwerpend onderzoek rond het thema 'dorpstedelijkheid'. Een academisch onderbouwd concept wordt tekstueel en visueel toegepast in verschillende contexten in Vlaanderen. Het resultaat is een haalbaar ideaalbeeld dat het evenwicht houdt tussen identiteit en innovatie.

Vanuit historisch en architectuur theoretisch onderzoek wordt in deze masterscriptie het huidig grond consumerende ruimtelijk model van de begraafplaats in vraag gesteld. ‘Dodensteden’ is een theoretische, grafische en ontwerpmatige zoektocht naar een actueel relevant typologisch model voor de het ritueel van de dood in de eenentwintigste eeuw. Als synthese van dit onderzoek wordt een concreet ontwerp van een nieuw begraafplaats uitgewerkt waar de rituelen van de dood en carnaval, sereniteit en feest samen komen in het verlengde van de stedelijke publieke ruimte van Maastricht.

In deze masterscriptie wordt de actuele betekenis van ‘minder’ of ‘leven met minder’ in de Vlaamse wooncultuur radicaal in vraag gesteld. De context is de veranderde conditie van het Vlaamse woonlandschap, waarbij de Vlaming steeds vaker ‘kiest’ om
compacter en collectiever te gaan wonen. Vanuit de architectuurtheorie ga ik op zoek naar hoe de kracht van ‘minder’ kan worden ingezet als een strategie om te breken met erkende en bestaande woonpatronen
en onderzoek ik hoe de kracht van soberheid een weerstand kan bieden tegen de macht die het kapitalisme op mensen uitoefent.

Autodelen wordt niet meer alleen gedaan door milieuactivisten. En dat merkte ook Tapazz, en veranderde zo van doelgroep. Tapazz biedt een online platform aan waar je gemakkelijk je auto kan delen met andere mensen. Zij zorgen nu voor buurtauto’s in woonprojecten. Eén probleempje: de meeste projectontwikkelaars kennen dit nog niet.

Het onderzoek vertrekt vanuit de knelpunten van de Vlaamse woningmarkt. De invloed van transformeerbaar bouwen, en specifiek van woningen met uitbreidingspotentieel, werd onderzocht op vlak van aanpasbaarheid, financiële en ecologische kosten. Er is gewerkt met ontwerpend onderzoek en scenarioplanning om de toekomstige onzekerheden in rekening te brengen. Vervolgens werden verschillende bouwmethodes toegepast en de levenscycluskosten berekend.

De vluchtelingencrisis werpt een licht op de sociale huisvestingscrisis in ons land. Het ontwerpen van nieuwe modellen voor tijdelijke verblijven, die meer zijn dan noodopvang en een meerwaarde betekenen voor de stad, vormt de doelstelling van deze scriptie.

Het medium van film en het medium ‘architectuur’ zijn nauwer verwant dan aanvankelijk wordt gedacht. In dit werk beschrijf ik de spanningsopbouw in het werk van David Lynch in verband met de architectuur die eraan gelinkt is. Aan de hand van een terminologie die ik opbouw in het witte, theoretische boek, pas ik die toe in het zwarte, beeldende boek. Ik beschrijf het Huiselijk Theater voor het Huiselijk Drama aan de hand van het Déjà-vu, het Melodramatisch Object en het Portaal. De spanningsopbouw van een verhaal wordt mijn inspiratie voor de spanningsopbouw in mijn eigen architecturaal ontwerp. De aanzet van dat architecturaal ontwerp is te zien in het zwarte boek.

De scriptie onderzoekt de noodzaak naar een nieuwe, moderne, invulling van het beroep architect in Vlaanderen, in het licht van een toenemende bedrijfseconomische en inhoudelijke druk.

Big Data: los het op met LegoblokkenEr komt een tsunami van digitale informatie op ons af, en we zijn er niet op voorbereid. 90% van alle digitale data in de wereld is in de voorbije twee jaar gecreëerd. 80% van de data is ongestructureerd, wat wil zeggen dat ze niet eenvoudig begrijpbaar is voor computers. Big Data is een redelijk nieuw onderzoeksdomein dat probeert waardevolle informatie te halen uit die data. De relevantie van dit onderzoeksdomein kan niet groter zijn.

De Leuvense wederopbouw na de Eerste Wereldoorlog: niet gewoon een kwestie van bakstenen en betonLeuven kreeg in 1914 wereldwijde aandacht toen het Duitse leger de stad en haar befaamde universiteitsbibliotheek in lichterlaaie zette. De stad figureerde prominent in propagandacampagnes, die de boodschap van Brave Little Belgium en Duitse barbarij verspreidden. Gezien de symbolische waarde van de vernieling van deze stad, werd in deze thesis gekeken naar de berichtgeving over haar wederopbouw.

Vlaanderen raakt stilaan volgebouwd. De schaarse open ruimte wordt meer en meer ingenomen door grote appartementencomplexen. De huidige maatschappij wordt individualistischer met de minuut en mensen vervreemden van elkaar. Deze stellingen klinken weinig optimistisch, maar zijn de harde realiteit vandaag de dag. Onze levenswijze is door de jaren heen geëvolueerd naar een woonideaal met zo veel mogelijk privacy en zo weinig mogelijk contact met anderen. We bouwen het liefst een ruime eengezinswoning op een lap grond met hoge en vooral ondoorzichtige omheiningen.

 Er zijn van die woorden of begrippen die als een soort van mantra opduiken in elke visietekst of beleidsverklaring, ongeacht het thema. Duurzame ontwikkeling is daar zo een van. Van politiek over banksector, overheid, bedrijfswereld tot architectuur, mobiliteit en gezondheidszorg: alles moet solidair, verantwoordelijk, onderbouwd, visionair en voluntaristisch zijn, maar anno 2014 bovenal ook duurzaam. Ook de erfgoedwereld kon natuurlijk niet achterblijven en is zich sinds enkele jaren op duurzaamheid beginnen richten.

Het geheugen van architectuur en de zoektocht naar een eigen culturele identiteitVan kinds af aan krijgen we geschiedenis op een zilveren blaadje gepresenteerd. In klaslokalen worden uren gespendeerd aan de levens van onze voorgangers en ook de media bieden dagelijks een ‘gezonde portie’ geschiedenis aan. We worden tegenwoordig overspoeld met historische feiten en weten niet langer wat belangrijk genoeg is om ingeblikt te worden voor de volgende generatie.

Performance art in België (1976-1986)“Ik wring mijn voet in kleine plaats ik trek de pezen uit. Een bloedend oog wordt in het scherm gegooid. Ik las myn been. Elektrisch. Een levend persoon zyn schedel wordt gezaagd. Met de hand. Het geluid is het geluid van de natuur – zeer luid” (Devos Danny over de performance “Ready for war”, Force mental 3 nov.-dec.1982, p.59)Performance art is een intrigerende maar moeilijk te definiëren kunstvorm. De mogelijkheden van een performer zijn eindeloos.

Philippe Van Boxmeer (1863-1955): de architect achter de controverseIn 1893 trad Philippe Van Boxmeer in dienst als Mechelse stadsbouwmeester. Gedurende twee decennia kon hij op die manier zijn stempel drukken op het bouwbeleid van de stad. Zijn grootste verdienste als stadsarchitect is zijn inzet voor het behoud van waardevol patrimonium in privaat bezit. Dankzij hem werden vele pittoreske ‘kunstgevels’ uit verschillende perioden en in verschillende stijlen in het Mechelse straatbeeld bewaard en gerestaureerd.

Samen een school ontwerpen
Tijd voor verandering!
 
In Vlaanderen ontstond er de laatste jaren een ontevredenheid over de architectuur van secundaire scholen bij zowel leerlingen, leerkrachten als directieleden. Heel wat schoolgebouwen zijn verouderd en hebben nood aan vernieuwing, verbouwing of renovatie. Sinds 2005 organiseert de Vlaamse overheid de inhaalbeweging “Scholen van Morgen”, die in totaal 211 schoolbouwprojecten zal ondersteunen. Deze inhaalbeweging zal des te meer resultaat boeken als er kwaliteitsvolle en vooruitstrevende schoolarchitectuur tot stand gebracht wordt.

 
KUNSTEDUCATIE IN DE NETWERKRUIMTE

“Meer cultuur op school” kopte De Standaard op 19 september 2008. Het is één van de bevindingen van een groep experts die naar aanleiding van het rapport-Bamford een jaar lang nadacht over culturele opvoeding. Het rapport werd gemaakt door de Australische professor Anne Bamford in opdracht van minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke en het maakte brandhout van onze kunst- en cultuureducatie. Sindsdien woedt het debat in alle hevigheid.
De groep van experts vindt dat elke jongere een stevige, ononderbroken cultuuropvoeding moet krijgen op school.

Verschillen in Vrijheid: de Democratische Identiteit van de Publieke Ruimte
 
publieke ruimte nu
Publieke Ruimte is een actueel thema. Publieke ruimte is meer dan de verzameling van alle straten en pleinen, ook openbare gebouwen behoren ertoe. Zonder al te veel scrupules verkoopt de federale overheid gebouwen die in een democratische samenleving voor en van iedereen zijn - denk maar aan het ‘Vlinderpaleis’, het nieuwe gerechtshof in Antwerpen. Dat gebouw is niet meer openbaar in de strikte zin van het woord.

Ecologisch bouwen is een nieuwe opkomende trend. De toekomstgerichte burger is betrokken bij het wereldgebeuren en de wereldwijde milieuproblemen die zich via de media regelmatig presenteren. Uitputting van fossiele brandstoffen en het broeikaseffect hangen als een zwaard van Damocles boven ons hoofd. Het is van belang om als ontwerper hierop in te spelen.

Energie versus architectuur

De 21ste eeuw stelt de architectuur voor nieuwe uitdagingen. De milieuproblematiek doet ons nadenken over materiaalgebruik, water, energie en afval. Ecologisch bouwen is een nieuwe opkomende trend.