Scriptiebank overzicht

Op 16 december 2013 gaf Mélanie Bost een redevoering over de invulling van de Vlaamse oorlogsherdenking in Framing Memory. National Perspectives of Remembering World War One. Ze stelde dat de herdenking van de Eerste Wereldoorlog in Vlaanderen doorspekt is met toeristische belangen. De minister van Toerisme, Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering en Vlaamse Rand, Geert Bourgeois, is aangesteld als hoofd van deze vier jaar durende herdenking.

Invasieve soorten zijn al de organismen die zich buiten hun natuurlijke soortverspreiding bevinden en een negatieve invloed hebben op zowel de biodiversiteit als de mens zelf. Zulke negatieve invloeden zijn bijvoorbeeld de introductie van nieuwe ziekten, competitie aangaan met natuurlijk voorkomende soorten, schade aan landbouw, etc. Het identificeren van factoren die niet-inheemse soorten toestaan om zelfvoorzienende populaties te ontwikkelen buiten hun natuurlijk distributiegebied is één van de hoofddoelen van invasieve biologie.

Journalistiek artikel Vlaamse Scriptieprijs 2013: Wouter Helsen – Leven in het ronde.Een revolutionaire vormenleer van bellen, globes en schuimWanneer Peter Sloterdijk enkele jaren geleden zijn sferen-trilogie presenteerde, waren de reacties van het grote publiek uiterst enthousiast, echter vanuit academische hoek bleef het muisstil. Toch is Peter Sloterdijk geen onbeduidend figuur binnen het hedendaags intellectueel landschap.

Het belang van de vergeten schakel: roeipootkreeftjes beïnvloeden de stikstofcyclusIn de Westerschelde worden dagelijks grote hoeveelheden nitraat geloosd. Wanneer deze stof in zee stroomt, wordt het natuurlijk biochemisch evenwicht verstoord. Gelukkig zijn er bacteriën in de riviermonding aanwezig, die het nitraat kunnen omzetten tot onschadelijk stikstofgas. Willem Stock onderzocht in zijn masterproef hoe deze micro-organismen beïnvloed worden door de organismen waarmee ze samenleven.Alle levende organismen hebben stikstof nodig. Het is een essentieel onderdeel van eiwitten en DNA.

Vrouwenbesnijdenis anno 2013: een verhaal van rechten en plichten?“She was blindfolded, stripped, and laid on the ground. Heavy women sat on her arms, her chest, her legs. Her mouth was stuffed with a rag. Her clitoris was cut off with a crude knife. Despite profuse bleeding she was forced to walk, was beaten and had hot pepper water poured into her eyes.“My mother had always told me never to let anyone touch me there. I was scared and I tried to fight them off. Nobody talked to me but there was all this clapping, singing, shouting,” recalls Ms Turay.

Alcohol en auto’s: een gevaarlijk efficiënte mixUiteraard blijft rijden onder invloed onaanvaardbaar, maar als het van de vakgroep vervoerstechniek aan de Gentse universiteit afhangt dan worden alcohol en personenauto’s in de toekomst onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Lichte alcoholen zijn namelijk een veelbelovend en duurzaam alternatief voor de huidige benzine. Wanneer u morgen benzine in uw wagen tankt dan zit daar reeds tot 5% ethanol bij. In Brazilië wordt alcohol zo al sinds de jaren ’70 gebruikt als alternatief voor de fossiele brandstoffen.

De kap van suikerbomen gaat onverbiddelijk door!“Ik heb nog nooit een suikerboom gezien, in welk sprookjesland komen deze voor?” hoor ik u al vragen. Deze bomen bezetten het oppervlak van eiwitten, dus niet meteen vergelijkbaar met een doordeweekse berk of beuk. Recent werd een technologie ontwikkeld om deze suikerbomen weg te maaien. Een vorm van ontbossing met vele voordelen, vooral in de farmaceutische industrie. Eiwitten zijn één van de voornaamste bouwstenen van ons lichaam, ze komen voor in en op elke cel en stromen rijkelijk in het bloed.

Ook de humane wetenschappen zijn objectief!Een diepgravende historische studie, een verhelderende literaire analyse of een boeiende interpretatie van moderne kunst, sommige mensen krijgen er maar niet genoeg van. Ook aan de universiteiten blijven de disciplines die nadenken over de mens en zijn culturele productie ieder jaar populair onder de studenten. Toch staan de humane wetenschappen vaak onder druk: hun resultaten zouden minder betrouwbaar zijn, vooruitgang binnen deze disciplines blijft een groot vraagstuk en hun onderzoek heeft weinig of geen economische toepassingen.

DE VLAAMSE DOPINGSTRIJDEEN POLITIEK-MAATSCHAPPELIJKE VOORGESCHIEDENIS VAN HET HUIDIGE ANTIDOPINGDECREET InleidingDe bekentenissen van Lance Armstrong, de positieve tests van enkele topatleten en de aanhoudende geruchten over prestatieverbetering in het voetbal maken één zaak pijnlijk duidelijk: doping is actueler dan ooit. Internationaal gezien is een harde lijn van nultolerantie de norm. Doping wordt vandaag gezien als een van de grootste bedreigingen voor het voortbestaan van de sport, die als een “sportkanker” alle sport-ethische waarden aantast.

De invulling van 'pietas' in Aeneas of de levensreis van een man van Willy SpillebeenInleidingDe roman Aeneas of de levensreis van een man (1999) vormt een synthese van Willy Spillebeens oeuvre en behandelt de existentiële thema's die de auteur al jaren bezighouden (Ector 1984). Spillebeen geeft daarom steeds een zeer menselijke portrettering van zijn personages. In Aeneas of de levensreis van een man beschrijft hij deze tegen de achtergrond van Vergilius' Aeneis, wat de individuele emoties in de roman een meer universeel karakter geven (Roggeman 1983).

Hypoxie? Prestatie bevorderend en toch schadelijk!Wat zeggen onze spieren?Is het niet fascinerend om te zien hoe het menselijk lichaam zich altijd weer aanpast aan de meest extreme leefomstandigheden? Van de koudste poolgebieden tot broeierige regenwouden, van droge en barre plekken in  woestijnen tot ijle hoogvlaktes, overal vind je wel mensen of sporen van menselijke beschaving. Hoe slaagt de mens er toch in om altijd weer een soort van ‘biologisch compromis’ te sluiten met moeder natuur om op zulke extreme locaties te kunnen gedijen?

De regulatie van calcium-sensing receptor door amyloid-beta en de implicaties voor de ziekte van AlzheimerDe ziekte van Alzheimer (AD) is de meest voorkomende onomkeerbare vorm van dementie. In 1901 beschreef de Duitse psychiater Alois Alzheimer voor de eerste keer deze ziekte. De patiënt was een 50-jarige vrouw met de naam Auguste Deter, die in dat jaar opgenomen was in de psychiatrische inrichting van Frankfurt am Main.

Honingbij Royalactine – Bron van de eeuwige jeugd?In de bijenkolonie zwaait de koningin de scepter over enkele duizenden vrouwelijke werksters. Maar hoe komt deze bijenkoningin aan de macht? De sleutel tot een lang en gelukkig leven op de troon zit niet in haar genen, maar wel in de voeding die ze voorgeschoteld krijgt. Royalactine speelt hierin een centrale rol. Enkel larven die voortdurend gevoed worden met dit eiwit ontwikkelen tot koninginnen en kunnen zo tot tien maal langer leven dan werksterbijen.

MULTIMEDIATASKEN KAN DEMOCRATIE OP LOSSE SCHROEVEN ZETTENLeren van nieuws daalt wanneer aandacht verdeeld wordtJongeren onthouden en begrijpen minder van het televisiejournaal als ze tijdens het kijken ook googelen. Dat blijkt uit een studie uitgevoerd aan de KU Leuven. Door twee verschillende media op hetzelfde moment te gebruiken, wordt de cognitieve verwerking van informatie bemoeilijkt, wat leidt tot verminderde leerprestaties.

Manipulatie van wortelgroei: de sleutel tot landbouw op vervuilde grondIn 2011 overschreed de wereldpopulatie 7 miljard en met de huidige groeisnelheid van ongeveer 1,10% per jaar zal 8 miljard overschreden worden in 2025. Deze groeiende populatie brengt een stijging in industrie en vervuiling met zich mee. De vraag naar plantproductie voor voedsel, veevoeder en biomassa (bv. voor biobrandstof productie) neemt toe. Het aantal bruikbare landbouwgronden daalt echter doordat vele gronden vervuild worden.

Bacteriën in de lucht: schadelijk interessant!Krachtige samenvatting:De mens is er zich vaak niet van bewust dat de lucht een leefwereld is voor diverse organismen. Zo zijn bacteriën in de lucht vaak overvloedig aanwezig en kunnen binnen één kubieke meter lucht honderdduizenden microben teruggevonden worden. De interactie menselijke gezondheid versus bacteriën in de lucht kan zowel positief als negatief zijn. Over de ecologie, de diversiteit, de verspreiding en de interacties van bacteriën in de lucht is nog maar weinig geweten.

Onderwijs en de samenhang tussen denken en voelenOp school krijgen leerlingen wiskunde, muziek, fysica, biologie, Frans… Een breed en vol programma. Maar is dit aanbod wel volledig? Zou bijvoorbeeld aandacht voor de innerlijke gevoelswereld, meditatie- en relaxatietechnieken niet even belangrijk kunnen zijn als een vak wiskunde? Of waarom niet eens de aandacht richten op buitenzintuiglijke ervaringen en niet-klassieke geneeswijzen? Hoe denken andere jongeren tussen 12 en 18 jaar hierover? Hoe denken docenten hierover?

De ondergrondse redder van dennenbomen in Noord-LimburgVele zandgronden in het Noorden van Limburg zijn zwaar vervuild met zink, cadmium en lood door de jarenlange metaalverwerkende industrie in deze regio. Ondanks het feit dat de meeste van deze zinkfabrieken gesloten zijn of een betere milieukwaliteitszorg hebben aangewend, blijft de vervuiling een belangrijk probleem. Niet alleen wordt de plaatselijke fauna en flora door deze vervuiling aangetast, ook de menselijke gezondheid loopt gevaar.

Dit ben ik, mezelfMoeten wij op de computer steeds  met dezelfde lettertypes werken, die  niet van ons zijn, die niets met onszelf te maken hebben en tamelijk onpersoonlijk zijn? De technologie laat tegenwoordig vele malen meer toe...Inleiding   De hedendaagse maatschappij wordt enorm beïnvloed door nieuwe media zoals computers en gsm’s, en communicatie verloopt steeds meer met behulp van deze technologieën. Eén van de gevolgen hiervan is dat het handschrift meer en meer naar de achtergrond verdrongen wordt.

P { margin-bottom: 0.21cm; }
Geen toekomst zonder anarchisme “The anarchist century has only just begun,” stelden Andrej Grubačić en David Graeber bij het begin van de 21ste eeuw. Anarchisme wordt echter vaak geassocieerd met nihilisme en immoraliteit, met structuurloosheid en naïviteit. Vooral in het schrijven en spreken over de SHAME betoging, de Indignados en Occupy werd dit weer opvallend duidelijk. Wanneer er sprake wil zijn van een anarchistische eeuw, moeten we dus eerst de vooroordelen uit de weg ruimen.

Hoofdlijnen: 'Van imitatie naar associatie; E.T.A. Hoffmann en de plaats van de muziek in de epistemologie'     -     Arne HermanIn 1784 legde Immanuel Kant de laatste hand aan zijn essay Beantwortung der Frage: was ist Aufklärung?, waarmee hij de in het filosofisch landschap reeds eerder geformuleerde verlichtingsgedachten een laatste duw in de rug gaf. Het essay staat symbool voor een mentaliteitswijziging die haar oorsprong reeds in de late zestiende eeuw vindt.

  Transport van zaden via het verkeer: een groter probleem dan gedacht  We zijn niet alleen als we ons reizend over deze aardbol verplaatsen. Vastgehecht aan autobanden en schoenzolen volgen plantenzaden ons overal waar we gaan. Zo schudden we zonder het te weten wereldwijd de natuur grondig door elkaar. – Antwerpen, juni 2013Zo toonde een studie van de Universiteit Antwerpen aan hoe verschillende plantensoorten zich dankzij ons transportsysteem in de bergen kunnen verplaatsen.

Voor mijn scriptie koos ik een bijzonder en afwijkend onderwerp, namelijk geboortebeperking. De reden voor mijn onderwerpskeuze ligt voornamelijk bij persoonlijke interesse en fascinatie voor globale problematiek aangaande de mensheid. Binnen dit onderzoek wordt er gekeken over de grenzen heen en worden linken gelegd met verschillende aspecten van de samenleving.Om een completer beeld te vormen over de inhoud is deze definitie van geboortebeperking een mooie samenvatting: " Het bewust beperken van het geboortecijfer ".

We leven in een maatschappij waar omvang geassocieerd wordt met waarde, een maatschappij waar mensen een voorkeur zouden hebben voor groter en meer. De meeste studies ondersteunen dit idee en tonen aan dat we in onze beoordelingen en besluitvormingsprocessen volgens een larger/more-is-better strategie redeneren (Tabel ALinks). Deze strategie wordt in de huidige studie geconceptualiseerd als macrofilie. De voorkeur voor een groot huis is hier een voorbeeld van. Voorkeuren voor kleiner en minder mogen echter niet genegeerd worden.

 POLITIEKE INVLOED OP DE ECONOMIE. OOK IN BELGIË?
Economie behoort tot de sociale wetenschappen en wordt dus per definitie in verband gesteld met 
de mens en zijn sociale omgeving. Deze menselijke beïnvloeding van de economie is exogeen van
 aard en kan vele vormen aannemen: van een banale mode trend tot technologische ontwikkelingen
en politieke ethos.Wat die politieke invloeden betreft, denkt men misschien aan grootse 
aangelegenheden zoals een oorlog of dictatoriale regimes. De invloed kan echter ook veel subtieler
en van aanhoudende aard zijn.

Alors on danse – de vluchtigheid van dans Het muzieknummer “Alors on danse” van Stromae uit 2009 zal je nog erg bekend in de oren klinken en zal je waarschijnlijk nog kunnen meezingen. Maar kan je je de laatste danssolo uit het televisieprogramma So You Think You Can Dance 2011 nog voor de geest halen, laat staan mee- of nadoen? Dit is niet enkel voor jou maar ook voor professioneel geschoolde dansers allesbehalve vanzelfsprekend. Theaterwetenschapster Karen Schilders (Ugent) vroeg zich af wat dit betekent voor de toekomst van moderne dans.

Gemotoriseerde exoskeletten: stapsgewijs van sciencefiction naar realiteitIn veel sciencefictionfilms zien we robots en helden die op spectaculaire wijze en met ongekende krachten hun tegenstanders te lijf gaan in geavanceerde robotpakken. Wie herinnert zich niet Sigourney Weaver die in haar robotpak de ruimtemonsters te lijf gaat in “Aliens”? Of recenter de film Iron Man? Straks is dit misschien geen sciencefiction meer!De ontwikkeling van deze gerobotiseerde mechanismen, ook wel exoskeletten genoemd, zit in een stroomversnelling en evolueert sinds kort naar commercialiseerbare producten.

Ons genoom op de vuilnisbeltElk levend wezen heeft zijn eigen blauwdruk, het genoom. Hierin staat alle nodige informatie om een cel te maken, namelijk de genen. Deze beschrijven hoe proteïnen gemaakt worden welke vervolgens hun functie in de cel vervullen. Echter tussen al deze vitale info zit veel non-sense. Maar liefst 80% van ons genoom bestaat uit DNA waarvan we niet weten wat het doet. We noemen het rommel- of junk DNA. Maar waarom is het er? Evolutie dicteert dat eigenschappen verdwijnen als ze niet bijdragen aan de overleving van het organisme.

The real batmanIedereen kent de fictieve superheld ‘Batman’, maar heb je er ook bij stilgestaan of het mogelijk is om een echte ‘batman’ te zijn? Om te kunnen horen zoals vleermuizen en je te oriënteren op basis wat je hoort? Misschien ben jij hier wel toe in staat:Sluit je ogen en maak klikgeluiden met je tong of neurie terwijl je je hand voor je gezicht houdt.Beweeg nu je hand dichter naar je mond toe en dan verder van je mond weg. Breng je hand links naar je gezicht en dan eens rechts, terwijl je steeds geluiden blijft maken op eenzelfde toon.

Op weg naar levensduurverlengingSinds de ontdekking van genen die de levensduur drastisch kunnen verlengen is het verouderingsonderzoek alsmaar populairder geworden.  Men veronderstelt dat levensduurverlenging kan worden verkregen wanneer beschadigde en versleten componenten van de cel worden afgebroken en gerecycleerd via het proces dat autofagie (‘zichzelf eten’) wordt genoemd.  Door deze oude componenten tijdig te vervangen zouden de cellen, en dus ook het lichaam, jong blijven.  Enkele studies op muizen en wormen suggereren dat het autofagieproces betrokken is bij de verlenging van de leve