Scriptiebank overzicht

De Vlaamse Scriptiebank is een vrij toegankelijke online databank. Deze bevat alle artikels en full text scripties van deelnemende bachelors en masters aan de

Is de strijd tegen ondermijnende criminaliteit nu écht begonnen?

Universiteit Gent
2024
Olivia
Van Overmeire
Deze masterproef onderzoekt de rol van lokale overheden in de strijd tegen ondermijnende criminaliteit. Het onderzoek was voornamelijk van belang om de noodzaak van een geïntegreerde duale aanpak in België te
benadrukken en de impact van de recente Wet betreffende de gemeentelijke bestuurlijke handhaving, de instelling van een gemeentelijk integriteitsonderzoek en de oprichting van een Directie Integriteitsbeoordeling voor Openbare Besturen van 15 januari 2024 (DIOB-wet)1, te duiden.

De aanpak van georganiseerde of ondermijnende criminaliteit is van vrij recente datum. De Amerikanen alarmeerden het concept voor het eerst, maar het duurde even vooraleer diezelfde verontrusting België bereikte. Dit kan worden toegeschreven aan twee belangrijke factoren: ten eerste de verborgen aard van ondermijnende criminaliteit die zich vermengt met legale activiteiten en ten tweede de het ingewikkelde
karakter van het sociaal complex fenomeen, waardoor het moeilijk te begrijpen en aan te pakken is. Dergelijke onbekendheid kan soms leiden tot een ontkenning van het probleem.

Vooraleer het rechtskader onderzocht wordt, wordt de nadruk gelegd op het onderscheid tussen georganiseerde criminaliteit en ondermijnende criminaliteit. Enerzijds is er de term georganiseerde criminaliteit die zich situeert binnen de gerechtelijke sfeer van de aanpak. Daar houdt men zich voornamelijk
bezig met het blootleggen van het fenomeen en het repressief vervolgen van de criminelen. Anderzijds bestaat de nieuw geïntroduceerde term ondermijnende criminaliteit die zich plaatst binnen de bestuurlijke
aanpak. Daarbij gaat het specifiek om de gevolgen die dergelijke criminaliteit meebrengt voor onze maatschappij, namelijk de ondermijning van het gezag van de staat en de veiligheid in de samenleving. Door middel van de bestuurlijke aanpak zal men het fenomeen preventief en repressief proberen weren uit de
gemeenten. Nadien onderzoeken we het rechtskader, bestaande uit de de GAS-wet2 en art. 134ter, 134quater, 134quinquies en art. 135, §2 NGW3. En sinds 15 januari 2024 ook uit de DIOB-wetgeving. De zwakke punten van lokale overheden worden belicht, maar tegelijkertijd is er ook oog voor de positieve evoluties die we
reeds kunnen waarnemen. In de conclusie wordt een antwoord gezocht op de vraag hoe we lokale besturen kunnen versterken of stimuleren in de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Daarbij zal uitdrukkelijk gepleit
worden voor het stimuleren van de duale aanpak in België. Bovendien zal geconcludeerd worden dat het nog afwachten is hoe de nieuwe wetgeving in de praktijk zal worden toegepast de komende jaren. Dit zal helpen om te bepalen waar verdere verbeteringen nodig zijn om de effectiviteit van de aanpak tegen
ondermijnende criminaliteit te vergroten.
Meer lezen

Verbeurdverklaring ten laste van derden: hoe eigen blijft eigendom?

KU Leuven
2024
Katrijn
Sette
Dit onderzoek focust op de Belgische regelgeving en rechtspraak betreffende het raakvlak tussen de verbeurdverklaring ten laste van derden (VTLD) en het eigendomsrecht. Bij een VTLD wordt op grond van een rechterlijke beslissing een verbeurdverklaring uitgesproken als bijkomende straf ten aanzien van een veroordeelde, maar zijn de goederen in kwestie – of een deel ervan – eigendom van een derde. Een dergelijke verbeurdverklaring heeft tot gevolg dat de derde zijn eigendom verliest ten voordele van de staat (of burgerlijke partij). Het mag duidelijk zijn dat een VTLD op gespannen voet staat met het eigendomsrecht van derden. Niettemin wordt eerstgenoemde toegepast in België, al wordt voor bepaalde derden wel in een bescherming van hun eigendom voorzien.

Dit onderzoek wil nagaan in hoeverre België beschikt over een ‘goede’ regelgeving en invulling ervan voor wat betreft het raakvlak tussen de VTLD en het eigendomsrecht. Het wenst het potentieel tot verbetering in kaart te brengen.

Hiertoe wordt eerst een beschrijvende analyse gemaakt van het huidig Belgisch kader. Er wordt gekeken naar de draagwijdte van het recht op eigendom en onderzocht in welke mate en op welke wijze de regeling omtrent de VTLD een balans weet te vinden tussen het eigendomsrecht enerzijds en de strafrechtelijke doelstellingen die aan de VTLD ten grondslag liggen anderzijds. Tevens wordt het Belgisch kader vergeleken met de benadering in Zwitserland en Zuid-Afrika. Op basis van voorgaande beschrijvende analyse en rechtsvergelijking, aangevuld met een studie omtrent de regeling en vereisten op niveau van de Raad van Europa en de Europese Unie, wordt vervolgens een toetsingskader ontwikkeld. Dit toetsingskader laat toe het huidig Belgisch kader grondig te evalueren qua mogelijkheid tot VTLD en qua voorziening in, voorwaarden voor en wijzen van derdenbescherming. De evaluatie toont dat – naast diverse goede elementen – de Belgische regeling en rechtspraak geplaagd worden door problemen, onduidelijkheden, hiaten en discrepanties. Dit potentieel tot verbetering wordt na een interne rechtsvergelijking met het goederenrecht vertaald in een reeks concrete aanbevelingen. Deze aanbevelingen – voornamelijk gericht aan de wetgever – willen een meerwaarde bieden bij de realisatie van een ‘goed’ Belgisch kader.
Meer lezen

Informatie van inlichtingendiensten: bewijs of inlichting in een strafprocedure en het recht van verdediging?

Universiteit Gent
2024
Benoît
Van Cauwenberghe
Informatie van inlichtingendiensten is op diverse manieren bruikbaar in een strafprocedure. De informatie kan enerzijds aangewend worden als start-, richt- of sturingsinformatie voor het onderzoek, en anderzijds als bewijs in rechte dienen. Echter worden inlichtingendiensten gekenmerkt door de beperkte openheid die zij aan de dag leggen. Bijgevolg kunnen er fricties ontstaan met het recht op een eerlijk proces en de rechten van verdediging. Het onderzoek heeft getracht deze punten te onderzoeken.
Meer lezen

Gevangen in de tijd: een systematische review over de repercussies van langdurig gevangenschap op de gedetineerde

Universiteit Gent
2024
Laura
Vandevelde
De thesis gaat over de methoden die gedetineerden in langdurig gevangenschap hanteren om met hun tijd binnen detentie om te gaan of nog om hiermee te 'copen'. Zowel mannelijke als vrouwelijke gedetineerden komen in deze scriptie aan bod. Op deze manier worden verschillen tussen beide partijen blootgelegd en kan hulpverlening een rehabilitatiesysteem op maat aanbieden.
Meer lezen

Parlementaire controle op de aanwending van zwaarwichtige onderzoekstechnieken

Universiteit Antwerpen
2024
Thomas
De Vreese
De wetgever heeft de politieke controle op de aanwending van zwaarwichtige onderzoekstechnieken in de wet ingeschreven als onderdeel van een zesvoudige waarborg. Deze vorm van controle werd nog niet onderzocht; de thesis vult daarmee de literatuur aan. Uit het thesisonderzoek blijkt dat deze parlementaire controle in de praktijk helemaal niet aanwezig is. Dit heeft mogelijk een effect op schendingen van het recht op privacy en het recht op een eerlijk proces. Bovenal leidt dit tot de afwezigheid van checks and balances, waardoor we als maatschappij niet weten welke richting we uitgaan en hoe de inzet van deze technieken evolueert.
Meer lezen

Verleden verhandeld, toekomst gevonden: Het desistance verhaal van voormalige drugshandelaren

Universiteit Gent
2023
Evelien
Lootens-Stael
Deze scriptie bestudeerde hoe persoonlijke, sociale en structurele factoren het veranderingsproces van het ontstaan naar het beëindigen van een criminele carrière in de handel van drugs beïnvloeden.
Meer lezen

Predictive Policing: Kwalitatief onderzoek naar een voorspellend criminaliteitsmodel in Nederland

Universiteit Gent
2023
Gert-Jan
Van de Walle
In dit kwalitatief onderzoek wordt nagegaan hoe het voorspellen van criminaliteit (predictive policing) in Nederland vorm krijgt, en hoe wij er in België van kunnen leren.
Meer lezen

Rotte appels of een rotte appelboom? Millennials met een Sub-Saharaanse achtergrond en de politie in België: een intersectioneel ervaringsonderzoek

Universiteit Gent
2022
Anthony
Moens
Discriminatie door politieagenten, zeker verbale en meer verdoken vormen, is weinig bekend bij de brede samenleving. Daarnaast is er - zeker in België - nog veel te weinig ervaringsonderzoek gedaan naar de beleving van politiecontact bij etnische minderheden. De resultaten van dit onderzoek, kwalitatieve interviews bij Belgische millennials met een Sub-Sahara-Afrikaanse achtergrond, werden intersectioneel bekeken: verschillen ervaringen met politie en de beleving ervan afhankelijk van individuele persoonskenmerken, naast etniciteit?
Meer lezen

Op welke afdeling hoor ik thuis chef? Een kritisch interpretatieve synthese over de classificatie van transgenders in de gevangenis.

Universiteit Gent
2021
Phaedra
D'hauwer
Deze scriptie legt de focus op transpersonen in detentie en de problematieken tijdens detentie. De hoofdfocus is hun plaatsingskeuze en het tekort aan informatie en beleid. In deze scriptie werd gebruikt gemaakt van een kritisch interpretatieve synthese als onderzoeksmethode.
Meer lezen

F*CK THE POLICE? PERCEPTIES VAN JONGEREN OVER DE POLITIE: Een kwalitatief onderzoek naar de meningen en houdingen van jongeren t.a.v. de politie sinds de coronacrisis

Vrije Universiteit Brussel
2021
Lotte
De Vos
Een kwalitatief onderzoek naar de mening en houding van jongeren t.a.v. de politie. Tijdens focusgrepen in klasverband bespraken ze eerdere ervaringen die zij of anderen hadden met de politie. Ook de invloed die de media en de coronacrisis had op de beeldvorming rond politie werd besproken. Tot slot gaven de jongeren aan weke veranderingen in hun ogen kunnen bijdragen aan een betere relatie tussen jongeren en de politie.
Meer lezen

Vraagstukken rond privacy: de zoektocht naar een wettelijk kader voor het gebruik van live facial recognition door de geïntegreerde politie in België

Universiteit Gent
2021
Lotte
De Graeve
Enkele problematieken lijken de zoektocht naar een wettelijk kader rond live facial recognition te belemmeren. Deze masterproef onderzoekt wat deze inhouden en formuleert enkele vraagstukken die cruciaal lijken opdat de proportionaliteit en wenselijkheid van de technologie kan worden beoordeeld.
Meer lezen

Big brother is watching you! How online police infiltration and online systemic police observation have to be balanced with fundamental rights and freedoms. A comparative analysis between Belgium and the United States.

KU Leuven
2021
Sylvia
Lissens
In deze masterscriptie worden de opsporingstechnieken van (online) politie-infiltratie en (online)
stelselmatige politieobservatie afgewogen tegen de fundamentele rechten op privacy, het recht op een eerlijk proces en de vrijheid van meningsuiting. Deze onderwerpen zijn in dit functioneel rechtsvergelijkende onderzoek geanalyseerd voor België en de Verenigde Staten. Dit onderzoek werd uitgevoerd aan de universiteiten van KU Leuven (België) en Duke University (Verenigde Staten), onder supervisie van een Belgische en Amerikaanse Professor, in samenwerking met Venice International University (Italië).
Meer lezen

Refugees have a voice. Let it be heard. Refugee representation in ethnic community radio: a case study approach.

KU Leuven
2021
Maya
Toebat
Deze masterproef onderzocht de representatie van vluchtelingen in twee ethnische gemeenschapsradioprogramma's voor en door vluchtelingen. Daaruit blijkt dat ethnische gemeenschapsradio een menselijk, gelaagd beeld van vluchtelingen probeert te schetsen, wat samenhangt met het feit dat vluchtelingen zelf deelnemen aan die radioshows.
Meer lezen

If it was shared on Facebook and Twitter, then it must be true. Een kwantitatief onderzoek naar de invloed van fake news op veiligheidsgevoelens.

Universiteit Gent
2020
Birte
Vandaele
Deze scriptie omvat een eerste verkennend kwantitatief onderzoek naar de mogelijke invloed van fake news op veiligheidsgevoelens.
Meer lezen

Postpenitentiaire hulp- en dienstverlening, realiteit of dode letter?

Vrije Universiteit Brussel
2020
Iris
Arnout
De periode na detentie krijgt amper aandacht en wordt al te vaak vergeten. De essentie van mijn onderzoek bestaat erin dit probleem aan te kaarten. Op deze manier schuilt in deze thesis een signaalfunctie naar beleidswerkers binnen het penitentiaire welzijnswerk toe. Daarnaast worden ook de effectieve noden en behoeften van veelplegers in kaart gebracht om de theorie en realiteit op elkaar af te stemmen.
Meer lezen

Internet in de gevangenis: risico of opportuniteit?

KU Leuven
2020
Anouchka
Cool
Deze masterproef onderzoekt of een toelating van internet in de Vlaamse gevangenissen een risico of opportuniteit betreft. Hiervoor werden 29 interviews afgenomen met gedetineerden en personeelsleden. Daarnaast werden ook nog gekeken welke beperkingen mogelijk waren, zoals tijdsbeperkingen, afstemming per gedetineerde.
Meer lezen

Ecologische zoekhonden: noden en toekomstplannen

Odisee Hogeschool
2020
Laura
de Kort
Ecologische zoekhonden zouden een groot hulpmiddel kunnen betekenen in de wereld van conservatie en monitoring van bedreigde soorten. Een overzicht van bestaande zoekhondenorganisaties en de moeilijkheden die zij momenteel ervaren in de ecologische zoekhondensector.
Wat zijn de toekomstplannen met deze honden en wat is er nodig om ze op grotere schaal in te kunnen zetten?
Meer lezen

Cannabisgebruik en identiteitsconstructie bij jongvolwassenen

Universiteit Antwerpen
2019
Hans
Jonker
Veel is geweten over problematisch cannabisgebruik, maar we weten nog te weinig welke betekenis gebruikers aan cannabis geven en hoe dit tot stand komt. Dit kwalitatief onderzoek toont hoe cannabisgebruikers hun gebruik laten passen in hun zelfconcept. Resultaten voor occasionele gebruikers en frequente cannabisgebruikers worden besproken.
Meer lezen

Tijdsattitudes van hedendaagse jongeren - Het verband met hechtingsrelaties van jongeren en hun ouders

Universiteit Gent
2019
Liesbeth
Daenen
Ouders met een veilige hechting aan hun ouders zullen een veilige hechting met hun kinderen opbouwen. De veilige hechtingsrelatie van de jongere zal ervoor zorgen dat deze een positievere kijk heeft op het verleden, heden en de toekomst waardoor deze meer kans heeft op een gezonde psychologische ontwikkeling.
Meer lezen

Kamperen op Linkeroever

Erasmushogeschool Brussel
2019
Rien
Veulemans
Het introduceren van een trend voor duurzame stads- en verblijfsaccommodatie. Een ecologisch klimaatbewust ontwerp voor een camping midden tussen natuur en cultuur.
Meer lezen

wat betekent een cashloze maatschappij voor België en zijn burgers?

Odisee Hogeschool
2019
Tian Wen Salomon
Qian
Deze bachelorproef moet de lezer een antwoord bieden op de volgende vraag, wat betekent een cashloze maatschappij voor België? Er wordt vooral gekeken waar België zich momenteel bevindt op het vlak van elektronische en traditionele betaalmiddelen. Tegenwoordig zijn er talrijke betalingsmiddelen die cashgeld eigenlijk overbodig maken.
Meer lezen

IMPORTED GOODS: negotiating ethnicity and multiple belonging in the multicultural city of Maasmechelen

KU Leuven
2019
Ine
Simons
Een documentaire over de jongerencultuur in Maasmechelen waarin kinderen van migranten een samenhorigheid en inclusiviteit hebben gevonden van de Belgische samenleving die hen uitsluit omdat ze 'anders' zijn.
Meer lezen

JONGVOLWASSENEN IN DE MIST. OP ZOEK NAAR WERKZAME FACTOREN VOOR DETENTIEVERLATERS EN DAKLOZEN

KU Leuven
2019
Katrien
Goossens
Deze scriptie onderzoekt wat werkt bij jongvolwassen detentieverlaters en daklozen door middel van een internationale literatuurstudie en focusgroepen met begeleiders van de doelgroep en de jongeren zelf. Het resultaat is een brede waaier van werkzame factoren waarmee hulpverleners aan de slag kunnen.
Meer lezen

Informatiestroom vanuit HOGENT rond reisbijstand voor outgoing studenten

HOGENT
2019
Hanne
Ballegeer
Outgoing HOGENT studenten zijn door HOGENT verzekerd als ze naar het buitenland gaan voor studie of stage. Toch zijn heel wat studenten hiervan niet op de hoogte. De informatiestroom vanuit HOGENT rond reisbijstand bij een buitenlandse mobiliteit verloopt ineffectief en vereist optimalisatie.
Meer lezen

Contemporary Nigerian-based Piracy: An Assessment of the Harms

KU Leuven
2019
Bryan
Peters
This research set out to systematically and empirically assess the harms of contemporary Nigerian-based piracy across multiple bearers and interest dimensions. To do so, an innovative harm assessment framework, developed by Greenfield and Paoli (2013) was employed. The assessment framework, a multi-step exercise comprised of distinct analytical phases and processes, required the articulation of business models for each of the primary modes of Nigerian-based piracy, the identification of possible harms and bearers, the evaluation of the incidence and severity of actual harms, the rating and prioritization of harms and finally, investigating potential causes of the identified harms. To do so, a mixed-methods approach was employed relying on both primary and secondary data sources. Methods included an extensive literature review, content analysis of over 400 piracy incident reports and semi-structured interviews.
Meer lezen

De Jongens van Luchtbal: gemeenschapsgevoel en identiteitsvorming bij adolescente jongens in een gestigmatiseerde wijk

KU Leuven
2018
Catharina
Gerritsen

Dit kwalitatieve onderzoek gaat over de ervaringen van jongens van veertien tot eenentwintig jaar in Luchtbal, een buitenwijk van Antwerpen, en over hoe zij hun identiteit construeren binnen de context van hun gestigmatiseerde wijk. Er wordt gekeken welke strategieën zij hiervoor inzetten, door middel van participerende observaties en semigestructureerde interviews.
Meer lezen

An eye in the sky is watching you Een rechtsvergelijkend onderzoek tussen België en Nederland over het politioneel gebruik van drones op evenementen, na een plots incident of voor langdurige surveillance ter preventie van criminaliteit en de verhouding v

KU Leuven
2018
Lara
Boonen
Drones zijn onbemande vanop afstand bestuurde luchtvaartuigen. Deze toestellen kunnen een payload dragen waaronder camera’s met een zeer hoge resolutie. In dit onderzoek wordt gefocust op het houden van cameratoezicht door de politie met behulp van drones in drie situaties, namelijk voor crowd control-doeleinden op evenementen, om situational awareness te verkrijgen na een plots onvoorzienbaar incident en als langdurig surveillancemiddel ter preventie van criminaliteit. De beelden die de politie hierbij verzamelt kunnen persoonsgegevens zijn. Daarom kan het gebruik van drones een inbreuk uitmaken op het recht op privacy in de zin van artikel 8 Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Dit artikel stelt minimumvoorwaarden waaraan het gerechtvaardigd gebruik van een drone moet voldoen. De inbreuk mag enkel uitgaan van een openbaar gezag, zoals de politie, voor bepaalde doelstellingen waaronder het waarborgen van de nationale of openbare veiligheid en het voorkomen van strafbare feiten of ordeverstoringen. De inbreuk moet een nationale wettelijke basis kennen, in verhouding zijn tot één van deze doelstellingen, die niet met minder ingrijpende middelen te bereiken zijn.
In deze scriptie is ervoor gekozen om een functionele microrechtsvergelijking uit te voeren tussen de Belgische en Nederlandse wetgeving die het politioneel gebruik van drones omkadert voor de drie bovenstaande situaties. Er wordt nagegaan aan welke voorwaarden voldaan moet zijn, welke procedure gevolgd moet worden en impliciet welke actoren hierbij komen kijken. Hierbij wordt gefocust op de nationale rechtsgronden en de bepalingen met betrekking tot de privacy. Het luchtverkeersrecht wordt buiten beschouwing gelaten.
Uit dit onderzoek kwam naar voren dat wetstechnisch gezien zowel de Belgische als de Nederlandse politie drones kunnen inzetten op evenementen en na een plots incident, maar dat België hiervoor slechts één rechtsgrond kent en Nederland meerdere. Een belangrijk verschil is dat sinds een wetswijziging van 2016 de Nederlandse burgemeester ook kan beslissen om vaste straatcamera’s te vervangen door drones om langdurig toezicht te houden in probleemgebieden, terwijl dit in België niet toegestaan is. In Nederland werd tot op het heden nog geen gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. Het is belangrijk om te benadrukken dat zowel op nationaal vlak in België als op Europees vlak het toepasselijk wettelijk kader onder hervorming is.
Meer lezen

Bijten blaffende honden niet? De informatiepositie van de burgemeester bij de bestuurlijke aanpak van gewelddadige radicalisering en terrorisme in België en Nederland

KU Leuven
2018
Robin
Dreesen
De masterscriptie gaat na of en hoe Belgische en Nederlandse burgemeesters geïnformeerd kunnen worden opdat ze bestuurlijke maatregelen zouden kunnen treffen en motiveren. De problematiek rond de informatiepositie van de burgemeester staat daarbij centraal. De focus ligt op de problematiek van gewelddadige radicalisering en terrorisme.
Meer lezen

Zakendoen met Zuid-Afrika: onderzoek naar interculturele ervaringen met Vlaamse ondernemers in Zuid-Afrika

KU Leuven
2018
Julian
De Bisschop
Het betreft hier een onderzoek naar de interculturele ervaringen van Vlaamse ondernemers in het zakendoen met Zuid-Afrika. Beide, relevante bedrijfsculturen werden geïdentificeerd, maar ook problemen en aanbevelingen werden opgesomd.
Meer lezen

De kostprijs van de federale politie. Een historisch onderzoek

Universiteit Gent
2018
Kenneth
Neirinckx
Een historisch onderzoek naar de financiering van de federale politie. Er is gekeken naar waar de budgetten vloeien. Opvallend is de bijzonder hoger personeelskost.
Meer lezen