Scriptiebank overzicht

De Vlaamse Scriptiebank is een vrij toegankelijke online databank. Deze bevat alle artikels en full text scripties van deelnemende bachelors en masters aan de

De verborgen lagen van belle époque sgraffito: een Gentse casestudy

Universiteit Gent
2024
Febe
Buysse
De decoratietechniek sgraffito siert talloze gevels in Belgische steden en biedt hedendaagse wandelaars een blik op het straatbeeld van de belle époque. Deze prachtige decoraties vereisen echter aanzienlijke zorg om hun schoonheid te behouden, maar blijven vaak onderbelicht. Dit onderzoek richt zich op Gent als casestudy, met als doel de ontwikkeling van sgraffiti in de bloeiperiode van 1895 tot 1914 in kaart te brengen.

De centrale onderzoeksvraag luidt: Hoe heeft sgraffito zich in Gent ontwikkeld en wat maakt deze decoraties uniek op het gebied van stijl en techniek? Binnen een straal van 3 km worden specifiek 38 gebouwen en gebouwen-ensembles onderzocht. Deze selectie omvat ook sgraffiti uit het interbellum, gezien de directe invloeden van de sgraffito-techniek uit de belle époque. Om de onderzoeksvraag te beantwoorden, worden de decoraties en ontwerpers voornamelijk geanalyseerd via bronnenonderzoek, visuele analyse en archiefonderzoek. Dit leidt tot een indeling in vier groepen: sgraffito-pioniers, sgraffito-meesters, sgraffito-verkenners en sgraffito-erfgenamen, die samen de ontwikkeling van Gentse sgraffiti in kaart brengen.
Meer lezen

Literaire reisverslagen over koloniaal Congo: de interactie tussen jacht, mensen en natuur

Universiteit Gent
2024
Cyril
Ducheyne
De masterscriptie legt een volledig nieuwe focus op koloniale reisverslagen over Congo. Door deze werken niet louter als historische bronnen te bekijken, maar als koloniale wapens van propaganda, worden ze het eigenlijke studieobject van de thesis. Uitgaande van het belang van de koloniale jacht in de narratieven, werden zes belangrijke reizigers/jagers geselecteerd, die zowel tijdens de Congo-Vrijstaat als Belgisch Congo verslagen over hun ervaringen hebben opgesteld. Op basis hiervan werd een uitgebreide analyse opgezet, waarbij een verscheidenheid aan literaire en visuele strategieën werd onthuld en gedeconstrueerd, die de koloniale aanwezigheid in Congo en het imperialisme in het algemeen verdedigen.
Meer lezen

Wonen in de naoorlogse stad

Universiteit Gent
2024
Nienke
Degraeve
Deze masterscriptie onderzoekt de rol van gedeelde ruimte in de leefbaarheid van naoorlogse Weense Gemeindebau, de sociale woningbouw van 1945-1970, in relatie tot de leefbaarheid en duurzaamheid van deze (sociale) woonbuurten. De naoorlogse woonblokken zijn vaak monotoon en beperkt in functie vanwege de beperkte middelen en woningnood na WOII en worden op vele andere plaatsen afgebroken, in Wenen echter niet. Aangezien de gebouwen zelf weinig voorzieningen bieden, zijn nabijgelegen buitenruimtes en sociale voorzieningen essentieel voor de leefbaarheid. Door historische context, stedenbouwkundige planning en drie case studies te analyseren, wordt aangetoond dat aandacht voor stedenbouwkundige en sociale integratie cruciaal is.
Meer lezen

Mannelijk, ziek, gevaarlijk en vreemd. De representatie van lesbian-like vrouwen in de Belgische dagbladpers tijdens het interbellum.

KU Leuven
2024
Lea
Schiettecatte

Sinds het midden van de jaren 1970 besteden historici steeds meer aandacht aan de geschiedenis van lesbische vrouwen. Hoewel er sindsdien al veel invloedrijke werken verschenen, is er nog weinig historisch onderzoek gevoerd naar de geschiedenis van de representatie van vrouwelijke homoseksualiteit. Deze masterproef besprak daarom de representatie van lesbian-like vrouwen in de Belgische pers tijdens het interbellum. Daarbij werd een discoursanalyse toegepast op meer dan 150 krantenartikelen van 37 verschillende kranten. In de eerste plaats toonde dit onderzoek aan dat journalisten uitvoerig berichtten over vrouwen die zich mannelijk kleedden. Die vrouwen werden tijdens het interbellum ‘garçonnes’ genoemd. Journalisten gingen daarbij op zoek naar verschillende mogelijke oorzaken voor het bestaan van de garçonne, waarbij ze de Eerste Wereldoorlog en de emancipatie van de vrouw aanhaalden. Welke reden ze ook toeschreven aan hun bestaan, de verslaggevers waren het erover eens dat garçonnes onaantrekkelijk waren. Daarbij benadrukten socialistische en liberale journalisten dat de omgeving van de garçonne misnoegd was over haar uiterlijk en drukten katholieke journalisten hun bezorgdheid uit over de gezondheid van de vrouwen. Daarnaast benoemden verslaggevers de garçonne als een sociaal probleem, waarbij ze zich volgens hen ‘immoreel’ gedroeg. Daarnaast toonde dit onderzoek aan dat Belgische journalisten het pathologisch discours van medici overnamen. In die representaties was de lesbian-like vrouw een femme fatale, die roofdiergedrag vertoonde. Mogelijke slachtoffers van die femme fatale waren kinderen, maar ook volwassen vrouwen en mannen. Daarnaast geloofden de verslaggevers dat lesbian-like vrouwen een gevaar vormden voor de maatschappij, waarbij ze een bedreiging vormden voor gezinnen en bijgevolg de toekomst van het land. Afhankelijk van de ideologie van de krant waarvoor ze werkten, haalden journalisten de censuur van fictieve werken met lesbian-like personages aan als oplossing voor de bedreiging van de lesbian-like vrouwen. Ten slotte benoemden journalisten lesbian-like vrouwen consequent als ‘de andere’. Zo werden ze vereenzelvigd met de oudheid, waarbij ze zelfs als oorzaak van de val van het Griekse Rijk benoemd werden. Lesbian-like vrouwen werden echter ook vaak geassocieerd met het buitenland, met Frankrijk en Duitsland in het bijzonder. Die associatie was wellicht het gevolg van de imago’s van Berlijn en Parijs als steden met een sterke homoseksuele subcultuur. Daarnaast maakte specifiek de socialistische pers de associatie van lesbian-like gedrag met de hoogste klasse, wat gekaderd kan worden binnen het idee van de klassenstrijd. Het onderzoek toonde aan dat er zowel sprake was van gelijkenissen als verschillen tussen de berichtgeving per ideologie. Daarbij was er vaak sprake van meningsverschillen tussen de katholieke en socialistische pers en nam de liberale pers een meer ambigu standpunt in. Daarnaast kan de berichtgeving van België vergeleken worden met die van andere Europese landen. Daarbij kwamen bredere trends op het continent, zoals het pathologisch discours, het nationalisme en de afkeur ten opzichte van garçonnes, ook terug in Belgische pers. Toch verschilde de Belgische casus ook van andere Europese landen, bijvoorbeeld wat betreft de ideologische verschillen in het land en het uitzonderlijk verbod op censuur.
Meer lezen

On le dit fou: Geestelijke gezondheidszorg in Belgisch Centraal-Afrika, een vergelijkende analyse over de organisatorische evolutie tijdens het interbellum en onder de implementatie van het Tienjarenplan

KU Leuven
2023
Charlotte
Cornelissen
Een vergelijkende analyse over de organisatorische evolutie van de geestelijke gezondheidszorg in Belgisch Centraal-Afrika tijdens het interbellum en onder de implementatie van het Tienjarenplan.
Meer lezen

‘‘Hoogmoed? Waanzin? Misschien!’’ Een historisch onderzoek naar de rol van het Antwerpse stadsbestuur in de totstandkoming van de nieuwe hoofdzetel van de Algemeene Bankvereeniging, het torengebouw de ‘Boerentoren’ in Antwerpen, in de periode 1928-1932.

Universiteit Antwerpen
2023
Rick
Faust
Een historisch onderzoek naar de rol van het Antwerpse stadsbestuur in de totstandkoming van het torengebouw de 'Boerentoren' tijdens het interbellum.
Meer lezen

Molly Spotted Elk (1903-1977) and The Surrealists: Transatlantic Modernisms in Interwar Paris

KU Leuven
2023
Charlotte
Greenaway
Molly Spotted Elk (1903-1977) was een Penobscot danseres, schrijver en actrice die in 1931 naar Parijs trok. Daar gaf ze advies aan de directie van het Ethnografisch museum in het Trocadéro paleis en werd ze een belangrijk onderdeel van de artistieke scène.

De Franse Surrealisten hadden vanuit hun primitivisme grote interesse voor al wat Native-American was, maar niet voor de dansen van Spotted Elk. Uit deze fundamentele tegenstelling blijken de verschillende, maar diachrone modernismes die bestonden in interbellum Parijs.
Meer lezen

De Sint-Rochuskerk (1925-1928) te Halle: een innovatieve betonbouw

Vrije Universiteit Brussel
2022
Bart
Pierreux
Deze masterproef onderzoekt de Sint-Rochuskerk in Halle (Vlaams-Brabant), een innovatieve betonbouw in België, gerealiseerd in 1928. De kerk werd met een complexe genese opgetrokken in het interbellum door de samenwerking van drie architecten. Ondanks haar innovatieve karakter werd de kerk nog niet eerder wetenschappelijk bestudeerd.
Meer lezen

Gender(on)gelijkheid in de sportwereld (1950-1980) "Moet hen onmiddellijk voldoening worden geschonken?" Belgische sportvrouwen en de instituties van het wielrennen, de atletiek en het voetbal

Universiteit Gent
2021
Maura
De Troyer
Belgische sportbonden weigerden voor een lange tijd om vrouwensport te erkennen. In 1950 mochten vrouwen voor het eerst officieel aan atletiek doen. Wielrennen kon pas in 1959 en voetbal in 1970. Op welke manier werden deze sporten georganiseerd? Wie waren de vrouwelijke pioniers in deze sporten en wat waren hun ervaringen met de sportbonden, feminisme, en de bredere samenleving?
Meer lezen

“Sportminnend Sint-Pietersveld”: Lichamelijke opvoeding in de heropvoedingspraktijk van het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede, 1912-1965.

KU Leuven
2021
Hannah
Carnier
Genomineerde longlist Klasseprijs
Deze masterproef onderzoekt de functie, de betekenis en de praktische invulling van lichamelijke opvoeding in de heropvoedingspraktijk binnen de context van het Rijksopvoedingsgesticht (ROG) van Ruiselede in de periode tussen 1912 en 1965.
Meer lezen

Project Faubourg in Vilvoorde: van typische arbeiderswijk naar klimaatadaptieve tuinwijk.

Erasmushogeschool Brussel
2019
Katrien
Hoebeke
Landschapsarchitecten beschikken over de expertise om klimaatadaptieve oplossingen te bieden. Ze combineren natuurtechnische oplossingen met esthetisch ontwerp. Het werk van een landschapsarchitect is goed voor het klimaat én voor het pscho-sociaal welbevinden van ons allemaal.
Meer lezen

Diplomaten en diploma's De ambities van de Commission for Relief in Belgium Educational Foundation en de ervaringen van haar fellows aan de Katholieke Universiteit van Leuven (1920 - 1940)

KU Leuven
2018
Sara
Coghe
Deze meesterproef focust zich op de ambities van de Commission for Relief in Belgium Educational Foundation en de ervaringen van hun fellows aan de Leuven universiteit tijdens het interbellum (1920-1940). Belangrijk is hierbij het concept van 'intellectual ambassador' waarbij de fellows een duale rol vervulden als student en vertegenwoordiger van hun eigen land.
Meer lezen

'All frontiers closed, all territories forbidden': the emergence of statelessness on the international legal stage (1918-1961)

KU Leuven
2018
Camille
Van Peteghem
Deze scriptie gaat over de opkomst van staatloosheid als onderwerp in het internationaal recht in de periode 1918-1961. Na de uiteenzetting van een theoretisch kader voor staatloosheid in het algemeen, wordt in chronologische volgorde zowel de opkomst en ontwikkeling van het internationale probleem van staatloosheid enerzijds en de opkomst en ontwikkeling van de internationale oplossingen voor staatloosheid anderzijds uiteengezet.
Meer lezen

Samen voor democratie en socialisme … Of toch niet helemaal? Verhouding tussen de Vlaamsgezinde vleugel van de Belgische Werkliedenpartij en de Internationale Socialistische Anti-Oorlogsliga in de jaren 1930.

KU Leuven
2018
Nick
Peeters
In 1931 richtte de socialistische en Vlaamsgezinde Maurits Naessens met steun van Vlaamsgezinde politici van de BWP de Anti-Oorlogsliga op. De Liga genoot door een gedeeld Vlaams en antimilitaristisch engagement de steun van prominente Vlaamsgezinde BWP’ers. Ze groeide van een antimilitaristische organisatie uit tot een antifascistische paramilitaire beweging, die het opkomende fascisme in Vlaanderen wilde bestrijden.
Meer lezen

Belgisch Extreemrechts op het Wereldwijde Web

KU Leuven
2017
Hannah
Fluit
Studie naar het online netwerk van Belgisch extreemrechts aan de hand van een Social Network Analysis. De focus ligt op de (ideologische) diversiteit binnen het netwerk en de mate aan cohesie die deze variatie tot gevolg heeft. Extra aandacht gaat uit naar de subgroepen in het netwerk.
Meer lezen

Women’s Writing of World War I: Discourses of Feminism and Pacifism in Rose Macaulay’s Non-Combatants and Others and Vera Brittain’s Testament of Youth

Universiteit Gent
2017
Joyce
Van Damme
De bespreking van feminisme en pacifisme in de literaire oorlogswerken Non-Combatants and Others (1916) van Rose Macaulay en Testament of Youth (1933) van Vera Brittain.
Meer lezen

"Onder dwang toe te dienen: 1/2 l melk, 2 eieren, 10 st. suiker.” — Hongerstakingen in Belgische gevangenissen: een verkennend onderzoek (1920-1940)

Vrije Universiteit Brussel
2017
Ayfer
Erkul
Tijdens het interbellum waren er tientallen hongerstakingen in Belgische gevangenissen. Uit de archieven van de gevangenissen van Vorst en Sint-Gillis blijkt dat hongerstakende gedetineerden systematisch rectale dwangvoeding toegediend kregen. Om hun gezondheid te vrijwaren, maar vaak ook om hun verzet te breken.
Meer lezen

De chemische stilte. Over de impact van psychofarmaca op de psychiatrie tijdens de tweede helft van de 20e eeuw, met het Gentse Guislaingesticht als casus

Universiteit Gent
2016
Virgil
Nimmegeers
Dit onderzoek belicht in een eerste luik de algemene geschiedenis van de psychiatrie, met een focus op het ontstaan en de brede effecten van chemische medicatie in de geestelijke gezondheidszorg sinds midden jaren 50 van de vorige eeuw. Via een microhistorisch casusonderzoek, namelijk het Gentse Guislaingesticht, wordt vervolgens in kaart gebracht hoe de psychiatrische praktijk en het dagelijkse leven in een psychiatrisch gesticht tijdens de periode 1950-1975 concreet veranderen onder invloed van die medische vernieuwingen.
Meer lezen

Un Cas Etrange de Réparation. Onderzoek van een corruptiezaak in de Belgische overheidsadministratie in het Interbellum

Universiteit Gent
2016
Michiel
Scheerlinck
Onderzoek van een corruptiezaak binnen de Belgische overheid in de jaren 1920, met empirische beschrijving van alle aspecten.
Meer lezen

“Fier op de Fierensblokken. Een sociaal wooncomplex van de architect Gustave Fierens te Antwerpen.”

Universiteit Antwerpen
2016
Liedewij
Elsen
Wat zijn de typologische eigenschappen van de Fierensblokken en hun invloeden, en hoe kunnen deze eigenschappen, die waardevolle erfgoedelementen zijn, een kwaliteitsvolle plaats krijgen in de toekomstige herbestemming? Vanuit deze onderzoeksvraag vertrekt het onderzoek over het sociale wooncomplex de Fierensblokken, een prominent voorbeeld van een Weens hof, met als afbakening in de ruimte de stad Antwerpen, en in de tijd het interbellum. Naast de beperkte literatuur, zijn vooral bouwaanvragen, historisch fotomateriaal, en de gebouwen behorende tot deze typologie de voornaamste bouwstenen voor het onderzoek.
Meer lezen

De Groote Oorlog herbeleefd. De impact van Wereldoorlog I op de tijdsgeest en de weergave ervan in Vlaams theater: een vergelijking van het interbellum met FRONT en DeKleineOorloG

Universiteit Antwerpen
2015
Hannah
Schiltz
De Groote Oorlog herbeleefd. De impact van Wereldoorlog I op de tijdsgeest en de weergave ervan in Vlaams theaterWie kent nu niet iemand die de Musical 14-18 van Studio 100 gezien heeft, het boek Oorlog en Terpijn van Stefan Hertmans heeft gelezen of het In Flanders Fields Museum in Ieper heeft bezocht? Met het herdenkingsjaar in 2014 werd volop op de Eerste Wereldoorlog ingezet. En dat niet alleen in het commerciële discours. Ook binnen het theater maakten verschillende gezelschappen een voorstelling waarin rechtstreeks of onrechtstreeks naar de Eerste Wereldoorlog werd verwezen.
Meer lezen

De verpleegstersschool in Leuven: historische analyse, waardestelling en herbestemmingsontwerp

KU Leuven
2015
Lore
Van Meerbeek
  • Glen
    Devroe
De herbestemming van de Leuvense Verpleegstersschool: een pleidooi. Erfgoed gaat iedereen aan. Het zijn beeldbepalende elementen in de bebouwde omgeving. Telkens schuilt er een verhaal achter en steeds heeft het voor ieder van ons een andere betekenis. Zo ook de Verpleegstersschool, een icoon van de Ziekenhuissite te Leuven. Verbazingwekkend genoeg staat dit gebouw op het punt te verdwijnen in het voorgestelde masterplan. Is deze beslissing wel gegrond? Welke karakteristieke waarden bezit het gebouw om behoud te bepleiten?
Meer lezen

Huis Douchar, het notitieboek van een geduldige zoektocht

Universiteit Hasselt
2015
Sven
Stas


Huis Douchar, het notitieboek van een geduldige zoektocht.

“Waarom zou u, als duidelijk te zien is wat er gedaan moet worden, daar nog aan twijfelen? Als u het ziet, ga dan opgewekt en zonder omwegen aan het werk. Staat het u echter niet duidelijk voor ogen, houdt u dan in en raadpleeg u beste adviseurs. En wanneer iets u in de weg staat, ga dan door met u bezigheden en houdt u weloverwogen vast aan wat u als rechtvaardig beschouwt. Daarmee komt u het verst, want hierin kunt u ook falen.
Meer lezen

De herbestemming van het Théâtre des Variétés, een vergeten erfgoed uit het interbellum.

Universiteit Hasselt
2015
Dennis
Steeno
In deze scriptie heb ik getracht een geschikte herbestemming uit te werken voor het voormalige Théâtre des Variétés te Brussel. Het modernistische gebouw “Cinéma Variétés” aan de hand van Victor Bourgeois en Maurice Gridaine was in 1937 ontworpen als een Vaudeville theater, maar werd al snel verbouwd tot een bioscoop in 1960-1961 door Paul en Marcel Mignot. Door deze verbouwing is het belangrijke Art Deco interieur verloren gegaan. Ik stel een ontwerp voor waarin het gebouw opnieuw een culturele invulling krijgt, waarbij ik me liet inspireren door het originele ontwerp uit 1937 maar tegelijk rekening hield met de huidige waarden en normen.
Meer lezen

'Seacapes' voor hedendaagse bezoekers of toeristen: een uitdaging? Cases: Nederlandse en Belgische badplaatsen

KU Leuven
2015
Wesley
Gruijthuijsen
De Vlaamse en Nederlandse kust:Ten dode opgeschreven of de bestemming van de toekomst?Stel, u bent bezig met het boeken van u volgende zomervakantie. Of u dit online doet, of nog traditioneel via het reisbureau, de kans is niet bijster groot dat u denkt aan de Vlaamse of Nederlandse kust. U kiest wellicht eerder voor een bestemming aan de Middellandse Zee. Of misschien is een ‘culturele’ rondreis in Azië meer iets voor u? Ik geef u geen ongelijk en u bent zeker niet de enige. De Vlaamse en Nederlandse kust wordt door velen niet meer geschikt geacht voor de jaarlijkse hoofdvakantie.
Meer lezen

"Wilskrachtige mannen en medelijdende vrouwen" Een discoursanalyse van Vlaams-nationalistische genderconstructies in herdenkingen van de Eerste Wereldoorlog op de IJzerbedevaarten (1920-1944)

Universiteit Gent
2014
Lith
Lefranc
WOI: EEN VERHAAL VAN "WILSKRACHTIGE MANNEN EN MEDELIJDENDE VROUWEN”?De officiële herdenking van de Eerste Wereldoorlog ging in België van start op 4 augustus 2014, honderd jaar na de Duitse inval. Toch worden we al meer dan een jaar overladen met stapels boeken over de Eerste Wereldoorlog, affiches van musea die hun erfgoed voor de gelegenheid in een “Eerste Wereldoorlog-jasje” hebben gestoken, uitnodigingen voor musicals, reclame voor TV-series, tot zelfs interactieve websites en apps.
Meer lezen

"En, hoe was het op school vandaag?" Het beeld van de Eerste Wereldoorlog in schoolboeken

Universiteit Gent
2014
Freya
De Coster
 “En, hoe was het op school vandaag?” Het beeld van de Eerste Wereldoorlog in schoolboeken 
Niemand kan nog de straat oplopen zonder ergens de symbolische datum ’14-’18 op te merken. Ook het onderwijs zet de Eerste Wereldoorlog, zeker nu het zijn honderdste verjaardag viert, in om jongeren een grote mate van moraliteit bij te brengen. De herinnering aan de ‘Groote Oorlog’ laat de scholieren bewust nadenken over hun eigen houding ten opzichte van andere in de huidige samenleving.
Meer lezen

Het patriabeeld in het drukwerk van de Franstalige gewesten tijdens de Nederlandse Opstand (1579-1590)

KU Leuven
2014
Marijn
Vanhoutven
België en Nederland: van eenheid tot vervreemding?Zaterdag 5 juli 2014. België verliest op het WK in de kwartfinale van Argentinië. Verslagenheid in het ganse land. Dubbele gevoelens ook op het festivalterrein van Werchter. “Zolang de Hollanders maar niet winnen” hoor ik verscheidene Belgen zeggen. Ik moet toegeven dat ik één van hen was. België en Nederland hebben reeds lange tijd een haat-liefdeverhouding onder diens inwoners.
Meer lezen

Hoe kan ik de melkerij gebruiken om de fiets terug een belangrijkere plaats te geven in het leven van de mens?

Universiteit Hasselt
2014
Annelies
Putseys
Wie na twee eeuwen fietsen de balans opmaakt, zal ontdekken dat de fiets een belangrijke rol heeft gespeeld en nog steeds van veel betekenis is. In deze thesis zijn hierover verschillende aspecten naar voren gehaald.
Meer lezen

White slave trade en white slavery. De Belgische casus vanaf 1902.

Universiteit Gent
2013
Hannah
Corné
De genese van campagnevoering rond traite des blanches richt zich tegen prostitutie en immigratie tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw. Het beleid binnen de Belgische samenleving wordt gevormd door nationale en internationale factoren. Voor 1902 was er reeds sprake van samenwerking tussen staten, maar in dat jaar wordt de basis gelegd voor de verdere strijd tegen internationale handel in blanke slavinnen en aansluitend prostitutie.Uit de analyse van bronnen vallen interessante lobbygroepen op.
Meer lezen