Scriptiebank overzicht

De Vlaamse Scriptiebank is een vrij toegankelijke online databank. Deze bevat alle artikels en full text scripties van deelnemende bachelors en masters aan de

Een tactiele kijk op grotkunst – Onderzoek naar de rol van tastzin in het maak-, creatie- en belevingsproces van laatpaleolithische grotkunst in Europa

Vrije Universiteit Brussel
2024
Sarah
Deleersnyder
In de studie rond de creatie en beleving van grotkunst wordt er grotendeels aandacht besteed aan de visuele factoren. Andere zintuigen worden daarentegen nauwelijks mee betrokken, het onderzoek naar de creatie of van grotkunst in het algemeen kan hierdoor voornamelijk een eenduidige kijk verkrijgen. Het doel van deze masterproef is om aan te tonen dat er meer is dan alleen het visuele en dat de rol van de tastzin een eventuele cruciale rol speelt in het maak-, creatie- en belevingsproces van grotkunst. Waardoor de hoofdvraag van deze thesis luidt: “Wat is de mogelijke rol van tastzin in het maak-, creatie- en belevingsproces van grotkunst in het Europees laatpaleolithicum?”. Het heeft als doel om te onderzoeken hoe de tastzin op verschillende manieren iets meer kan vertellen over het cultureel gedrag van tijdens het laatpaleolithicum.

Om een antwoord te kunnen bieden op deze hoofdvraag ging het onderzoek van start met een grondige literatuurstudie. Hierbij wordt er eerst gekeken naar de tijd en ruimte waar de grotkunst van dit onderzoek betrekking op heeft. Alsook werd er beargumenteerd waarom deze thesis zich focust op de regio Europa, waarbij vast te stellen is dat de grotkunst meer divers onderzoeksmateriaal opleverde. Daarna werd er toegespitst op de tastzin zelf, om zo meer betekenis en aanvulling te kunnen geven waarom het van belang kan zijn om tastzin mee te incorporeren in onderzoek. Het is namelijk ons eerste primitieve zintuig dat zowel bewust als onbewust zijn invloed uitoefent doorheen het dagelijkse leven. De belangrijke en invloedrijke achtergrond van tastzin en zijn betrekking tot de kunst kan al een aanduiding geven waarom tast een rol kan gespeeld hebben bij grotkunst. Toeschouwers hebben namelijk de drang om kunstwerken aan te raken en van dichterbij te bestuderen, waarbij het vastnemen van objecten de standaard norm was in de 17e en 18e in musea, in tegenstelling tot vandaag de dag.

De literatuurstudie spitst zich hierna voornamelijk toe op de voorgaande vaststellingen en eigen verworven interpretaties. Waarbij verschillende aspecten van de grotkunst worden belicht. Gaande van de gebruikte technieken, de gewaarwording van de omgevingsfactoren en hypothesen rond de drijfveer voor de totstandkoming van de creaties en hoe tast hier een bijkomende invloed op kan gehad hebben. Hierbij werd er bijvoorbeeld gekeken naar hoe de omgeving al een betrekking had tot de tastzin, zoals het feit dat er nood was aan speciale fotografie om afgewerkte beschilderingen te bekomen, die voordien als onafgewerkt werden beschouwd. Waarbij het bestuderen en mee betrekken van de structuur van de wand als noodzaak wordt gevonden bij onderzoeken rond beschilderingen. Deze beschilderingen waren namelijk niet vast te stellen met het blote oog aangezien deze voortvloeide in het reliëf, waardoor de rol van de tastzin en dus het voelen van de wand hier eventueel mee een betrekking had op de creatie. Het is hierdoor dus van belang om onze moderne manier van denken en hulpmiddelen in deze onderzoeken op de juiste manier in te schakelen.

Het is bijkomend van belang om te ervaren hoe het was om zich toen in de grotten te begeven, waarbij dit kan gedaan worden door gebruik te maken van de lichtbronnen van toen zoals fakkels, haarden en vetlampen. Het heeft namelijk als doel om bepaalde aspecten van het cultureel gedrag naar de voorgrond te brengen. Het helpt ons zo ook om dichter te staan bij de verschillende denkprocessen van toen. In dit onderzoek is nagegaan hoe de tast dus eventueel een rol kan gespeeld hebben op grotkunst door gebruik te maken van onderzoekers hun vaststellingen tot de creatie van grotkunst en hun bijhorende methodes. De verschillende toebehorende technieken van creatie bevatten elk een vorm van tast die onbewust of bewust een invloed zullen gehad hebben op de verschillende processen die in deze thesis worden onderzocht. Zoals het feit dat het reliëf van de wand in relatie staat tot de creatie, doordat op wanden die verschillende structuren bevatten meer grotkunst te vinden is in tegenstelling tot vlakke ondergronden. Echter kan het construeren van graveringen, beschilderingen en het bewerken van de wand al gezien worden als een vorm van tast. Waarbij deze toepassingen van tastzin een rol kan gespeeld hebben in het creatief denken en de toebehorende beleving. Doorheen de literatuurstudie werden verschillende inzichten bekomen die resulteerden in het opstellen van verschillende bijhorende onderzoeksvragen. Deze vragen en hypotheses kunnen voor bijhorende diepgang zorgen, waardoor er een grondiger antwoord kan geleverd worden op de hoofdvraag.
Om de inzichten en de bijhorende onderzoeksvragen te beantwoorden die voortvloeiden uit de literatuurstudie werd er aan eigen empirisch onderzoek gedaan waarbij er via diepte-interviews resultaten uit verworven konden worden. Hierbij werden individuele interviews uitgevoerd met personen die zeer dicht staan tot hun kennis en gebruik van tastzin. Deze personen waren namelijk geboren of op latere leeftijd met blind- of slechtziendheid geconfronteerd. Hierbij was het van belang om vanuit hun eigen interpretatie en expertise te vertrekken rond de rol van tastzin. De resultaten die voortvloeiden uit dit kwalitatief onderzoek tonen aan dat de rol van tastzin niet mag vergeten worden in het verkrijgen van nieuwe inzichten met betrekking tot de grotkunst. Het is een zintuig dat van cruciaal belang is en waar eventueel in het laatpaleolithicum meer op werd gefocust. Het betreden van een grot is al een tastervaring op zich waardoor het niet onvermijdelijk is dat de tastzin een invloed heeft gehad.

De conclusie van deze thesis is dus opgesteld aan de hand van de literatuurstudie en de resultaten verworven vanuit eigen empirisch onderzoek. Waarbij er geconcludeerd kan worden dat het bestuderen van de tastzin en het mee incorporeren in onderzoek een breder scala aan inzichten kan geven met betrekking tot het maak-, creatie- en belevingsproces van grotkunst uit het laatpaleolithicum.
Meer lezen

Memories of congo: An autoethnographic exploration of how my grandparents’ generation in my Belgian family negotiate colonial memories using photo-elicitation

Universiteit Antwerpen
2022
Luka
Vandebroek
Een auto-etnografische verkenning van hoe mijn grootouders' generatie in mijn Belgische familie koloniale herinneringen onderhandelen met behulp van foto's.
Meer lezen

Clownen in de ouderenzorg. Wat maakt clownen therapeutisch bij personen met dementie?

Arteveldehogeschool Gent
2022
Emily
Ghekiere
Clowns doen hun interede in de dementiezorg en hebben effect op de levenskwaliteit. De onderzoeksvraag is: "Wat maakt clownen therapeutisch bij personen met dementie?".
Meer lezen

De evolutie van de Beneden-Durme door de interactie van fysische en antropogene factoren

Universiteit Gent
2021
Tim
Van den Branden
De thesis belicht de complexe mens-natuur interactie in het landschap. De recente evolutie van de rivier Durme vormt het perfecte voorbeeld om deze interactie te onderzoeken. Aan de hand van historische kaarten, oude foto's en luchtbeelden werd onderzocht wat de rol van menselijke activiteiten is in de opmerkelijke transformatie die deze rivier onderging.
Meer lezen

'Dubbelbloedjes' aan het woord: een exploratief, narratief en retrospectief onderzoek naar de (onderwijs)ervaringen van multi-etnische jongvolwassenen

Universiteit Gent
2020
Nikita
Exsteyl
Deze thesis tracht de (onderwijs)ervaringen van multi-etnische jongvolwassenen op een exploratieve, narratieve en retrospectieve in kaart te brengen. Dit aan de hand van zes verschillende kwalitatieve methodes.
Meer lezen

Portrettering van kinderen met moeilijk hanteerbaar gedrag

Odisee Hogeschool
2020
Margot
Van Landuyt
  • Kerlijne
    Van Den Eede
De bachelorproef gaat over de methodiek portrettering. Deze methodiek heb ik samen met een medestudente vertaald naar eenvoudig materiaal dat gebruikt kan worden binnen het lager onderwijs.
Meer lezen

De Menapii in Gallia Belgica. Onderzoek naar de grenzen van het Menapisch gebied

KU Leuven
2020
Sien
Demuynck
Deze masterproef gaat in op de problematiek rond de grenzen van het Menapisch gebied in de vroege Keizertijd (57 v.C. - 284 n.C.). Door alle literaire, documentaire en archeologische bronnen over de Menapii samen te brengen, was het mogelijk bestaande hypothesen over de grenzen tegen het licht te houden en zelf een nieuwe hypothese te formuleren.
Meer lezen

De invloed van CAD en CAM op de beeldhouwkunst

AP Hogeschool Antwerpen
2019
Bram
Rinkel
De hoofdvraag van deze scriptie luidt: wat is er nieuw en uniek aan digitale en machinale technieken en welke invloed hebben ze op de beeldhouwkunst?
Meer lezen

Wat maakt een stad kindvriendelijk? Op verkenning met kinderen

KU Leuven
2019
Céline
Ramioul
In deze masterproef wordt onderzoek gedaan naar een kindvriendelijke stad. Wat maakt nu net een stad kindvriendelijk? Daar blijkt nog geen helder antwoord op te bestaan en dikwijls wordt deze term ingevuld door volwassenen, in plaats van samen met kinderen zelf. Centraal in deze masterproef stond het onderzoek naar het perspectief van kinderen op kindvriendelijke steden. Aanvullend werden andere perspectieven onderzocht, zoals het perspectief van het Child Friendly Cities Initiative (1996) van UNICEF en de Vlaamse versie hiervan: Kindvriendelijke Steden en Gemeenten. Daarnaast werd het perspectief van de stad Leuven onderzocht, alsook dat van twee ouders. Ten slotte werden al deze perspectieven in verband gebracht met het perspectief van kinderen.
Meer lezen

The Perception of Painful Images: a closer reading of passport pictures

Universiteit Antwerpen
2019
Kaat
Somers
Fenomenologisch onderzoek naar de context en representatie van paspoortfoto's in vreemdelingendossiers van joodse slachtoffers van Wereldoorlog II. De som van vier casussen vormt een vraagstelling naar de perceptie en representatie van paspoortfoto's in het kader van de herdenking van de Shoah.
Meer lezen

De implementatie en vergelijking van wiskundige modellen in het kader van beeldverwerking

Universiteit Gent
2019
Bjarne
Dewilde
Een hardnekkig, wederkerend probleem in de digitale fotografie is beschadiging door ruis. Relatief eenvoudige technieken op basis van de lineaire warmtevergelijking zijn in staat de hoeveelheid ruis in een afbeelding aanzienlijk te verminderen maar kunnen geen onderscheidt maken tussen effectieve schade ten gevolge van ruis en belangrijke details. Dit probleem kan vermeden worden door a priori informatie op te nemen van structuren die behouden moeten blijven, een eigenschap die de niet-lineaire diffusievergelijking, zoals Perona-Malik, bezit.
Meer lezen

La violencia de género (el femicidio) y su representación en Chicas muertas de Selva Almada y Racimo de Diego Zúñiga

Universiteit Gent
2019
Eva
Van Hoey
In deze scriptie wordt aangetoond hoe de Argentijnse auteur Selva Almada en de Chileense auteur Diego Zúñiga het schrijnende probleem van femicide in Argentinië en Chili bespreken en onder onze aandacht brengen aan de hand van twee verschillende literaire genres: de kroniek (non-fictie) en de roman (fictie).
Meer lezen

Genderongelijkheid in de Vlaamse filmindustrie: een fabel of een feit?

Vrije Universiteit Brussel
2019
Vicky
Van Bellingen
In deze scriptie wordt genderongelijkheid binnen de Vlaamse filmindustrie onderzocht en vastgesteld. Aan de hand van cijfermateriaal wordt de ongelijkheid binnen verschillende segmenten weergegeven.
Meer lezen

FOTOGRAFIE ALS HULPBRON IN HET GROEIPROCES VAN JONGEREN TUSSEN 12 EN 20 JAAR

Hogeschool UCLL
2018
Lore
Dehertogh
Mijn scriptie gaat over de manier waarop fotografie een bijdrage kan leveren aan het groeiproces van jongeren tussen 12 en 20 jaar. Ik schreef deze zodat sociaal-agogisch werkers fotografie kunnen inzetten in hun werk met jongeren. Om dit te verwezenlijken kwam op basis van dit onderzoek een handleiding tot stand.
Meer lezen

"We, the Rom...": A study of Jan Yoors’s photography of Gypsies, from ca. 1934 to the 1970s.

KU Leuven
2018
Michel
D'hoe
Deze masterproef verkent de fotografie van de Belgische avant-gardekunstenaar Jan Yoors. Naast zijn artistieke motieven, was zijn fotografie eveneens antropologisch en persoonlijk gefundeerd. Hij bracht namelijk zijn jeugd door met een groep zigeuners, wat voor de rest van zijn leven een diepgaande invloed op zijn persoonlijkheid en oeuvre zou hebben.
Meer lezen

Through the Looking-Glass: Een onderzoek naar spiegels in de films van Scorsese, Aronofsky en Refn

Universiteit Antwerpen
2018
Ella
Esposito
Een diepgaande analyse van het gebruik van spiegels in film, met voorbeelden uit het oeuvre van Martin Scorsese, Darren Aronofsky en Nicolas Winding Refn.
Meer lezen

DIRIGEREN MET WOORD EN BEELD: Een intermediale analyse van Stefan Hertmans' 'Als op de eerste dag' (2001) en 'Oorlog en terpentijn' (2013)

Universiteit Gent
2017
Sofia
De Geest
In deze masterproef werd een onderzoek verricht naar de aanwezigheid van intermediale verwijzingen naar muziek, tekst en beeld in 'Als op de eerste dag' (2001) en 'Oorlog en terpentijn' (2013) van Stefan Hertmans. Door de gekozen romans in een multidimensionale kunst- en cultuurhistorische context in te bedden, trachtte Sofia De Geest tot een beter inzicht te komen in Hertmans’ poëticaal universum. De intermediale studie was het eerste onderzoek in zijn soort binnen het oeuvre van de auteur.
Meer lezen

Mama, puedes ayudarme con mis tareas? Kan de organisatie Añañau Peruviaanse ouders meer mogelijkheden bieden om de (onderwijs)ontwikkeling van hun kinderen te ondersteunen via sociaal-culturele interventies?

HOGENT
2016
Hanne
Maenhout
Binnen de organisatie Añañau, een onderwijsproject in Cusco, is er veel sprake van kansarmoede, analfabetisme en anderstaligheid. Hierdoor is het voor de ouders moeilijk om hun kind ten volle te ondersteunen. Na het bekijken van de Peruviaanse context, de gezinssituaties en een aantal theorieën en praktijken, werd een pilootproject opgezet waarbij een aantal gezinnen huiswerkondersteuning kregen. Dit pilootproject wordt uitvoerig beschreven in de bachelorproef, net zoals een grondige evaluatie.
Meer lezen

Citizens or Journalists? A study of Online Journalism in Palestine

Universiteit Gent
2015
Margot
Cassiers
“Mijn camera is mijn wapen” Palestijnen gebruiken online media tegen de Israëlische bezettingN.B. De namen in dit artikel werden aangepast.“Mijn camera is mijn wapen,” vertelt fotograaf Fadi Nafar, “en de artikels van journalisten zijn hun wapens.” Nafar, een voormalige inwoner van het vluchtelingenkamp Al’Amari in Ramallah, werkt als journalist en fotograaf in de Palestijnse Westbank. Daarnaast geeft de jonge Nafar fotografielessen aan kinderen in Al’Amari. Door fotografielessen te geven aan kinderen in het kamp, heeft Nafar het gevoel dat hij ze kansen geeft.
Meer lezen

Kunst als hefboom voor herinneringseducatie - Oorlog in een speelgoedkoffer

Hogeschool VIVES
2015
Maike
Vandendriessche
  • Sandrine
    Meulebrouck
  • Lotte
    Polet
Oorlog in een speelgoedkoffer“To prevent things like this from happening. To make people think twice before resorting to violence to resolve issues.” (Historic Royal Palaces, 2014)De Groote Oorlog is geen onbekend begrip in de basisschool. Elk schooljaar komt wel een aspect uit dit thema aan bod. Zeker nu, met de herdenking van honderd jaar Eerste Wereldoorlog, worden heel wat leerlingen in dit thema ondergedompeld. Zeer vaak worden de leerlingen met grote historische feiten, diverse data en belangrijke personen uit deze oorlog geconfronteerd.
Meer lezen

Geallieerde Luchtfotografie en Cartografie in de Eerste Wereldoorlog

HOGENT
2015
Guillaume
Opsomer
De link tussen de Landmeter en de Eerste WereldoorlogU zou zich kunnen afvragen: “Waarom schrijft een student Landmeten zijn eindwerk over de Eerste Wereldoorlog? Waar ligt hier de link tussen zijn opleiding en de oorlog honderd jaar geleden?”Alle periodes uit de geschiedenis bevatten boeiende gebeurtenissen en interessante ontwikkelingen. Aangezien ik opgegroeid ben in Ieper, is de Eerste Wereldoorlog voor mij één van de interessantste periodes.
Meer lezen

Een 'andere' kijk op de wereld door personen met het syndroom van Down

Universiteit Antwerpen
2014
Ella
Conard
Een ‘andere’ kijk op de wereld door personen met het syndroom van down“Ik ben een man, een suikerpatiënt, ook een mongool. Ik praat soms veel te snel en dan kunnen ze mij niet meer verstaan. Hoe kunnen wij zien of wij een mongool zijn? Aan mijn oren, aan mijn handen [Hij toont de rechte lijn in het midden van zijn handpalm] en ook aan de blik. Ik ben een man, maar ook een mongool. Mongolen kunnen er niets aan doen, hoe ze zijn” (Steven Gonnissen).
Meer lezen

Gruwelijke beelden choqueren niet? Onderzoek naar het fotografische beeld van de dood in de geïllustreerde pers, 1914-1918

Universiteit Gent
2014
Tamar
Cachet
 Een stapel soldatenlijken, vergezeld van vier mannen die strak in de camera staren. Je kan er niet naast kijken. Evenmin kon het lezerspubliek van het Franse magazine Le Miroir dat tijdens de Eerste Wereldoorlog, waarin bovenstaande foto toen verscheen. En hoewel de zwarte kant van de oorlog duidelijk naar voor komt, omschreef Le Miroir de foto niet als een gruwelbeeld. De titel boven de foto vertelde de Franse lezer immers dat de Duitsers enorme verliezen hadden geleden. Het doel was dus niet om de lezer dus niet choqueren, maar te overtuigen van de Franse overwinning.
Meer lezen

In the picture, a story about voyeurism

LUCA School of Arts
2014
Renée
Spronken
In de evolutie van de mens zijn veel ‘primitieve’ oergewoontes bedwongen door sociale conventies, van al deze sterke instincten is er een die men niet getemd krijgt.Ongeacht geslacht, leeftijd of cultuur de mens is een voyeur. We kunnen het simpelweg niet laten om mensen te begluren en te beoordelen, hoe gênant of gruwelijk de situatie ook er is een drang om even te kijken.
Meer lezen

Kunst als hefboom voor herinneringseducatie

Hogeschool VIVES
2014
Melissa
Vandenberghe
  • Bieke
    Naessens
  • Sara
    Vermarcke
 EEN DOEKJE VOL… CONFLICT, WOI EN VREDE IN DE KLASDit jaar is er heel wat te doen rond de herdenking van WOI. Het is dan ook honderd jaar geleden dat deze gruwel plaatsvond. Het is belangrijk dat er reeds op jonge leeftijd aandacht wordt besteed aan deze gebeurtenis, want deze mag nooit vergeten worden. De kleuterklas mag hierbij niet over het hoofd gezien worden.WOI is een gebeurtenis die heel wat losmaakt bij mensen, zowel jong als oud.
Meer lezen

A Picture is Worth a Thousand Words: Storytelling with Instagram

Universiteit Antwerpen
2013
Zane
Verdina
Achter de mistEven geleden, toen er nog werd gewerkt aan mijn scriptie, vroeg een vriend aan mij: Vertel me nu eens waarom Instagram zo populair is? Waarom is iedereen zo wild van die filters? Deze vraag bevatte de essentie, het meest wezenlijke onderdeel van instagram – de filters. De mogelijkheid om met één klik een foto door een filter te halen, maakte Instagram een nieuw, interessant en aantrekkelijk instrument.Maar draait het alleen om de filters? Neen, dit is enkel de top van de ijsberg, en er valt veel meer te verkennen, voldoende om een thesis te vullen.
Meer lezen

Hoe visualiseer je het verband tussen uiteenlopende verhalen?

Hogeschool PXL
2013
Mathieu
De Guchtenèere
Nazi’s deporteren een van de Drie Koningen naar een concentratiekamp Om Obelix te parafraseren: “Rare jongens, die kunstenaars!”. Wetenschapslui gaan multidisciplinair te werk. Politici streven naar een eengemaakt, multicultureel Europa. Iedereen die op een klavier kan tokkelen, is verbonden via het internet. Beeldende kunstenaars, die het nochtans vaak hebben over hun artistieke vrijheid, begrenzen echter uit vrije wil (!) zowel inhoudelijk als vormelijk hun werk. Het onderwerp is vaak slechts één bepaalde gebeurtenis.
Meer lezen

Legacies marching on: Vincent Dunoyers mediale bemiddeling van dansrepertoire

Universiteit Gent
2012
Karen
Schilders
Alors on danse – de vluchtigheid van dans Het muzieknummer “Alors on danse” van Stromae uit 2009 zal je nog erg bekend in de oren klinken en zal je waarschijnlijk nog kunnen meezingen. Maar kan je je de laatste danssolo uit het televisieprogramma So You Think You Can Dance 2011 nog voor de geest halen, laat staan mee- of nadoen? Dit is niet enkel voor jou maar ook voor professioneel geschoolde dansers allesbehalve vanzelfsprekend. Theaterwetenschapster Karen Schilders (Ugent) vroeg zich af wat dit betekent voor de toekomst van moderne dans.
Meer lezen

‘Waarom zou het vals zijn als je er zelf achter staat?’

Universiteit Antwerpen
2012
Marjolein
Van Bavel
Hoe bevrijd is het zelfverklaarde lustobject?Vrouwelijke seksualiteit is niet langer verwerpelijk en kan als troef worden uitgespeeld. Door zichzelf vrijwillig tot lustobject te maken, kan de vrouw haar eigen, bevrijde doelen bereiken. Dat deze gangbare overtuiging niet zonder problemen is, wordt duidelijk in de masterscriptie van Marjolein Van Bavel. Zij interviewde dertien vrouwen die naakt poseerden voor de Nederlandse Playboy in de jaren 1980. Sinds de jaren 1990 en series zoals Sex and the City leerden we de moderne vrouw kennen als zelfbewust en sexy.
Meer lezen

Volveld tijdsgeresolveerde digitale holografie: vierdimensionale beeldvorming van vibraties en vervormingen met nanometer resolutie

Universiteit Antwerpen
2011
Daniël
De Greef
 Grote stappen voorwaarts in de wetenschap gebeuren niet altijd door steeds dieper in te gaan op een steeds smaller wordend onderzoeksdomein - dit is wat we bedoelen met het begrip specialisatie. Vaak is het echter zeer nuttig door een stap terug te nemen en verschillende takken van de wetenschap met elkaar te combineren. Verschillende disciplines kunnen elkaar helpen en kunnen dezelfde problemen op een andere maar even juiste manier benaderen.Het werk in de Masterthesis van D.
Meer lezen