Scriptiebank overzicht

Ziektes opsporen via temperatuurmetingen: weg met die koortsthermometer !Aan de hand van de evolutie van de temperatuur in de tijd kunnen ziektes gedetecteerd worden. De warmte dat wordt toegevoegd aan het lichaam, waardoor de temperatuur verandert, geeft voor gezonde en zieke mensen een verschillend patroon weer. Het vergelijken van beide patronen wijst op de aanwezigheid van een bepaalde ziekte, waardoor verdere stappen kunnen ondernomen worden in de juiste richting om de patiënt te genezen. Het patroon vertelt de patiënt onmiddellijk met welke ziekte hij te kampen heeft.

Nieuwe Europese wetgeving over ggo’s op komst: schuift de EU de hete aardappel door naar de lidstaten?Waar wil de EU naartoe als het gaat over ggo’s? Het Europees Parlement zal de komende maanden het strijdtoneel vormen voor een discussie over een voorgestelde wijziging in de wetgeving met betrekking tot genetisch gemodificeerde gewassen, ggo’s.

Een kleine stap richting gentherapie met DNA-bindende peptidenHet verstarren van peptiden, een methode waarbij de 3D-structuur van de molecule wordt vastgezet, gebruikt men al enkele jaren binnen de medicinale chemie om een betere binding aan eiwitten te verkrijgen en om het peptide te beschermen tegen enzymatische afbraak.

Ontrafeling en genezing van vroegtijdige veroudering: genetisch gewijzigde cellenDe vroegtijdige verouderingsziekte HGPS (Hutchinson-Gilford Progeria Syndroom) of simpelweg progeria zorgt ervoor dat je lichaam acht keer sneller oud wordt dan normaal. De ziekte wordt veroorzaakt door een kleine verandering in het DNA, een mutatie. Waarom dit leidt tot vroegtijdige veroudering is nog grotendeels onduidelijk. Om dit beter te kunnen onderzoeken wordt de ziekte nagebootst in dieren en cellen. In deze masterproef werden genetische veranderingen aangebracht in cellen met zeer moderne technieken.

Bepalende factoren voor adaptatie.Hoewel het leven op aarde altijd al veranderingen in tijd en ruimte onderging, worden heel wat organismen vandaag nog meer op de proef gesteld door de klimaatverandering. Om te kunnen overleven, is het voor deze organismen noodzakelijk zich aan te passen aan de heersende omstandigheden. Lokale adaptatie kan leiden tot meer biodiversiteit, één van de belangrijkste drijfveren voor de verschillende diensten die het ecosysteem levert aan de mens, zoals bijvoorbeeld drinkbaar water.

‘Baby D.’ en het juridische vacuüm rond draagmoederschap:de Verenigde Staten als leerschool voor het Belgische parlement?Het Belgische recht kent tot op de dag van vandaag geen specifieke wettelijke regeling voor draagmoederschap. Bij gebrek aan juridische omkadering dienen wensouders en draagmoeders zich onder meer te beroepen op het bestaande afstammings-, adoptie-, verbintenissen- en strafrecht. Het ontbreken van specifieke regels kan echter dramatische gevolgen hebben, zoals reeds gebleken is uit Belgische ervaringen.

Virussen in het wild: gevaarlijk voor (n)u en voor morgenMaar liefst 60.3% van de opkomende infectieziekten in de wereld (de zogenaamde ‘Emerging Infectious Diseases’) is afkomstig van dieren. Het merendeel daarvan is afkomstig van dieren in het wild. Hun opmars is te wijten aan toenemende mondialisering en veranderende sociaaleconomische factoren. Ook ecologische problemen, zoals houtontginning en opwarming van de aarde, hebben tot gevolg dat wilde dieren steeds minder beschikken over een geschikte habitat, waardoor het aantal contacten tussen mensen en dieren toeneemt.

Wat is het effect van zuurstofarmoede op je spiermassa?Stel je voor dat je twee weken in een omgeving vertoeft waar de ingeademde hoeveelheid zuurstof verminderd is tot twee derde van de zuurstofhoeveelheid aanwezig op zeeniveau. Heeft dat effect op je spiermassa? ZuurstofarmoedeLeven op aarde is voor de mens enkel mogelijk door de aanwezigheid van de atmosfeer. De atmosfeer is het luchtomhulsel rond de aarde en bestaat uit een mengeling van verschillende gassen (de belangrijkste zijn 78% stikstof, 21% zuurstof en 0.03% CO2).

De beleving van het ouderschap na eiceldonatie. Een kwalitatief onderzoek naar de wijze van communiceren door ouders na eiceldonatie en de beleving van de asymmetrie in het ouderschap.Promotor: prof. dr. Peter RoberTot op heden is er in de literatuur weinig onderzoek geleverd naar de beleving van de asymmetrie binnen het ouderschap na eiceldonatie. Objectief gezien schuilt er een asymmetrie tussen het genetisch (sociaal-biologisch) ouderschap van de vader en het sociaal-biologisch ouderschap van de moeder.

Ontdekking nieuw gen geeft hoop in ontrafeling pancreaskanker.Wat hebben Luciano Pavarotti, Steve Jobbs, Patrick Swayze en Joan Crawford met elkaar gemeen op hun bekendheid na? Ze stierven allen aan pancreaskanker. Hoewel pancreaskanker niet behoort tot de top 10 van de meest voorkomende kankergevallen in België, is het de 4de hoogste kanker-gerelateerde doodsoorzaak in de wereld. Kersvers VUB-alumnus Mathias Van Bulck legde zijn master thesis jaar af aan het gerenommeerde Australische ‘Garvan Institute of Medical Research’ waar hij onder leiding van Prof. Dr.

Wat is de houding van personen met mucoviscidose en hun ouders tegenover het uitvoeren van een dragerschapsonderzoek naar mucoviscidose voor de zwangerschap in de algemene bevolking?Mucoviscidose, ook wel gekend als taaislijmziekte, krijgt dankzij verschillende informatiecampagnes en films meer en meer naamsbekendheid. In België worden elk jaar ongeveer 50 kinderen geboren met deze aandoening. Vaak worden deze kinderen geboren in families die zich niet bewust zijn van hun dragerschap.

Vissen naar een nieuw proefkonijn: het zebravisembryoWereldwijd worden er duizenden chemische stoffen geproduceerd. Pesticiden, geneesmiddelen, plastics, parfums en nog veel andere chemicaliën komen in de omgeving terecht en kunnen ernstige gevolgen hebben voor het milieu en de menselijke gezondheid. Daarom is het belangrijk om de gevaren van deze chemische stoffen goed te kunnen inschatten. Met de huidige testmethoden zullen 2,6 miljoen proefdieren het leven moeten geven, willen we voldoende informatie verzamelen over de effecten van de vandaag gekende chemicaliën.

De kap van suikerbomen gaat onverbiddelijk door!“Ik heb nog nooit een suikerboom gezien, in welk sprookjesland komen deze voor?” hoor ik u al vragen. Deze bomen bezetten het oppervlak van eiwitten, dus niet meteen vergelijkbaar met een doordeweekse berk of beuk. Recent werd een technologie ontwikkeld om deze suikerbomen weg te maaien. Een vorm van ontbossing met vele voordelen, vooral in de farmaceutische industrie. Eiwitten zijn één van de voornaamste bouwstenen van ons lichaam, ze komen voor in en op elke cel en stromen rijkelijk in het bloed.

Kan leucine de gekende negatieve gevolgen van aandoeningen zoals bloedarmoede en chronisch longlijden op spiermassa verminderen?Iedereen weet hoe het voelt als je een inspanning doet op hoogte. Skiën, fietsen, wandelen of lopen voelt veel uitputtender aan op 3000m hoogte dan bij ons in België op zeeniveau. De hoogte zorgt er immers voor dat je minder zuurstof kan inademen.Patiënten die lijden aan bepaalde bloed- of longziekten kampen met zo’n chronisch tekort aan zuurstof, ook ‘hypoxie’ genoemd. Één van de belangrijkste symptomen van zulke ziektes is een zeer sterk verlies aan spiermassa.

Het bestuderen van een zenuwcel met licht.                                                                                                                       Jan WATTEYNEPromotor: Prof. Dr. L. SchoofsCo-promotor: Prof. Dr. Ir. S. HussonOns lichaam ontvangt voortdurend prikkels uit onze omgeving. Zo weet je na het horen van een belsignaal dat je zonet een nieuw berichtje ontvangen hebt en voel je reeds bij de eerste slok dat je soep nog net iets te warm is om er echt van te genieten. Eén van de belangrijkste prikkels in ons leven is inderdaad pijn.

Honingbij Royalactine – Bron van de eeuwige jeugd?In de bijenkolonie zwaait de koningin de scepter over enkele duizenden vrouwelijke werksters. Maar hoe komt deze bijenkoningin aan de macht? De sleutel tot een lang en gelukkig leven op de troon zit niet in haar genen, maar wel in de voeding die ze voorgeschoteld krijgt. Royalactine speelt hierin een centrale rol. Enkel larven die voortdurend gevoed worden met dit eiwit ontwikkelen tot koninginnen en kunnen zo tot tien maal langer leven dan werksterbijen.

Is gentherapie een wondermiddel of een loze belofte?Gentherapie. De moeilijk te verklaren term is gevallen.  De meeste mensen hebben er nog nooit van gehoord. Een kleinere groep heeft het woord ooit al eens in een medisch magazine gelezen maar weten helemaal niet waarover het gaat. Als er dan eens iemand is die de term wel kent, praat hij of zij over de futuristische droomscenario’s van gentherapie: hét wondermiddeltje om eeuwig te blijven leven, übermenschen, een pilletje tegen kanker enzovoort.  Ik werd meteen geconfronteerd met de brute realiteit van mijn onderwerp.

Heeft ieder levend wezen een streepjescode?We weten nog steeds niet hoeveel plant- en diersoorten er precies bestaan op aarde, vooral omdat de identificatie ervan zeer moeilijk en specialistenwerk is. Een nieuwe, veelbelovende moleculaire techniek – DNA barcoding – gebruikt een kort stuk van het genetisch materiaal (de DNA barcode), om soorten te identificeren. Maar is DNA barcoding wel zo doeltreffend als men denkt?

Tumoren lichten op in het donkerIn tegenstelling tot de meeste luminescente materialen, blijven persistent luminescente of ‘glow-in-the-dark’ materialen nog lange tijd licht uitzenden nadat ze blootgesteld werden aan licht met hogere energie. Veiligheidssignalisatie is de belangrijkste toepassing van deze materialen, maar ze worden ook gebruikt in allerlei speelgoed en gadgets. In principe zijn ze ook bruikbaar in de medische beeldvorming, mits de toxiciteit beperkt is en de emissiekleur zich in het rode tot infrarode gebied bevindt.

Nieuw licht op het ggo-debat: Is je mening wel je eigen mening?In publieke debatten spelen de media een belangrijke rol. Dat geldt in het bijzonder voor het debat over genetisch gemodificeerde organismen (ggo’s). Uit nieuw onderzoek blijkt dat één krantenartikel voldoende is om de mening van studenten over genetisch gemodificeerde gewassen te beïnvloeden. Wie er aan het woord is in zo’n artikel lijkt minder belangrijk te zijn.Onmiddellijk na het lezen van een krantenartikel dat de lof zingt van genetisch gemodificeerde gewassen kijken studenten er positiever tegenaan.

Hoe antilichamen leiden tot nieuwe ontdekkingen in de wetenschapEen defect enzym in ons bloed, ADAMTS13 genaamd, kan de dodelijke ziekte trombotische trombocytopenische purpura (TTP) veroorzaken. Via de ontwikkeling van antilichamen willen we ontdekken hoe ADAMTS13 werkt in ons bloed. Alleen als we weten hoe het enzym werkt, kunnen we manieren ontwikkelen om de werking van het defect enzym te herstellen. Zo kunnen we patiënten die lijden aan de ziekte TTP beter behandelen.

Op zoek naar de oorzaak van de broze bottenziekteToen de film ‘Unbreakable’ in de zalen kwam, had niemand verwacht dat hij zo succesvol ging zijn. Nu, vele jaren later, hebben reeds miljoenen mensen deze thriller gezien. Wat echter weinigen weten is dat de slechterik van dienst, gespeeld door Samuel L. Jackson, lijdt aan een zeldzame genetische aandoening genaamd Osteogenesis Imperfecta of kortweg OI.  Recent is er een enorme vooruitgang geboekt in het onderzoek naar de oorzaak van deze ziekte.

De ondergrondse redder van dennenbomen in Noord-LimburgVele zandgronden in het Noorden van Limburg zijn zwaar vervuild met zink, cadmium en lood door de jarenlange metaalverwerkende industrie in deze regio. Ondanks het feit dat de meeste van deze zinkfabrieken gesloten zijn of een betere milieukwaliteitszorg hebben aangewend, blijft de vervuiling een belangrijk probleem. Niet alleen wordt de plaatselijke fauna en flora door deze vervuiling aangetast, ook de menselijke gezondheid loopt gevaar.

 Drugmisbruik om verbeterde prestaties neer te zetten kent reeds een lange geschiedenis. Vooral binnen de professionele sportbeoefening komt het ‘verwerpelijke’ gebruik van prestatieverbeterende middelen om op onnatuurlijke wijze als eerste over de eindmeet te komen veel in het nieuws. Als de éne wielrenner zich niet heeft vergrepen aan doping, dan wel iemand anders. Eenzelfde fenomeen werd de laatste jaren nijpend zichtbaar op het vlak van academische studiemethodes.

Studie werpt nieuw licht op zwangerschapsvergiftiging.ZwangerschapsvergiftigingZwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) wordt gekenmerkt door een hoge bloeddruk en eiwitten in de urine. Het is een levensbedreigende aandoening die zich voordoet bij 2 tot 7% van alle zwangerschappen in het late 2de trimester en het 3de trimester van de zwangerschap en gepaard gaat met een verstoorde werking van alle orgaansystemen. Het is geassocieerd met een hoge moedersterfte en foetale sterfte. Tot op heden is er slechts één effectieve behandeling van zwangerschapsvergiftiging, namelijk de spoedbevalling.

Signaaloverdracht tussen zenuwcellen: onderzoek op de rondworm C. elegansHet belang van de vrijlevende rondworm Caenorhabditis elegans in wetenschappelijk onderzoek is niet te onderschatten, zoals blijkt uit de bekroning van zes C. elegans onderzoekers met maar liefst drie Nobelprijzen in de laatste elf jaar. Ook de onderzoeksgroep Functionele Genomics en Proteomics maakt dankbaar gebruik van de unieke eigenschappen van deze worm om meer inzicht te krijgen in de functies van neuropeptiden.

Wanneer “het zit in de familie” ontoereikend wordt: op zoek naar de oorzaak van erfelijk gehoorverliesHet budget voor de gezondheidszorg wordt steeds krapper. Het is dus ‘not done’ om als arts in het wilde weg diagnostische testen aan te vragen, zonder de economische implicaties en het nut van iedere aanvraag in overweging te nemen. Bij het zoeken naar de oorzaak van gehoorverlies bij slechthorende personen, blijkt dit principe moeilijk hanteerbaar.

InleidingHet instinct om van een zoete smaak te houden, is aangeboren. Deze zoete smaak wordt meestal bekomen door calorische suikers toe te voegen. Ze geeft ons een aangenaam gevoel en helpt om onaangename componenten te maskeren (Reedy en Krebs-Smith, 201. De primaire bron van calorische suikers zijn frisdranken (American Dietetic Association, 2004). Deze worden voornamelijk besproken in deze review.De laatste jaren is de consumptie van calorische suikers erg gestegen over alle delen van de wereld, waardoor men ook een stijging ziet in de obesitas epidemie (Popkin en Nielsen, 2003).

Tak, tik. Uit de maat maakt dikVele biologische processen in het menselijk lichaam verlopen automatisch volgens een bepaald ritme. Een inwendige 'klok' regelt de slaap-waak cyclus, de variaties in lichaamstemperatuur, bloeddruk en hormoonsecretie, alsook de snelheid en werking van ons metabolisme. De alomtegenwoordige levensstijl van weinig en onregelmatig slapen verstoort het intern ritme.

 Een wetenschappelijk verhaal over populaire mensen: lokale praktijken in een bosbeheer project in Agama, Ethiopië. For it is the nature of people to love, then destroy, then love again what they value most.(Neale Donald Walsh)De scene: van ontbossing tot gemeenschappelijk bosbeheer “But we are born here and relate to the forest. Yesterday we lived, today we live, and tomorrow we pass the forest to other generation. So we struggle, we survive. And from any direction, somebody comes to destroy this forest, we together lose our life.