Scriptiebank overzicht

Een (socio)logischere invulling van noodzakelijke duurzaamheidstransities?Een leefbare maatschappij staat op ieders verlanglijstje naar geluk. Om dat na te streven worden denken en handelen in termen van duurzaamheid en duurzame ontwikkeling met de seconde crucialer. Het is daarom hoog tijd om intensief te investeren in structurelere wijzigingen die een langetermijnvisie uitdragen. Dat kan doorheen duurzaamheidstransities met systeeminnovaties.  Inzichten uit de sociologie kunnen heel wat bijdragen om deze te optimaliseren.

Straatkinderen: het concept ontbonden.“We are not trash, we are people. Don’t let them take you down. You have talents and qualities .”Straatkinderen. U kunt er zich vast wel iets bij voorstellen, want veel van onze favoriete toeristische bestemmingen zitten er vol mee. Maar wie zijn nu juist de jongeren en kinderen die worden gelabeld als straatkinderen?Zijn het kinderen die fulltime op straat leven en die geen ouders of familieleden ter beschikking hebben om voor hen te zorgen? Of moeten we spreken van weeskinderen, thuislozen, kinderen in een straatsituatie en gedetacheerde kinderen?

Computers tegen cyberpestenNiemand twijfelt er nog aan dat de opkomst van het internet een nieuw tijdperk heeft ingeluid. Zonder problemen voeren we gesprekken met vrienden of kennissen aan de andere kant van de wereld, kopen we via allerhande webshops alles wat we maar kunnen bedenken, of wandelen we dankzij Google Maps vanuit onze luie zetel door de gezellige straatjes van Quartier Latin. It’s all just a mouseclick away.Niet alles is echter rozengeur en maneschijn.

Leerlingen met ASS in de muzieklesMuziekles aan leerlingen met autisme, kan dat? Vele mensen hebben een typisch beeld over autisme of autismespectrumstoornissen (ASS). Is het voor leerlingen met autisme te moeilijk om in groep te musiceren? Zijn zij te gevoelig voor het lawaai en de chaos in muziekles? Is het wel verantwoord om hen xylofoonstokken in handen te geven? Misschien zullen zij elkaar daarmee slaan in plaats van muziek te maken! Zij willen alles steeds op dezelfde manier en in dezelfde volgorde doen… Hoe kun je dan veranderingen doorvoeren en nieuwe dingen aanleren?

Wat “springt in het oog” bij individuen met autisme?De visuele saillantie van de verschillende gezichtskenmerken in kaart gebracht.Personen met een autisme spectrum stoornis (ASS) – verder autisme genoemd – zijn anders. Misschien associeer je autisme met de eigenaardigheden van bekende film-personages zoals Forrest Gump, Rain Man of Ben X. Of misschien ken jij wel minstens één van de naar schatting 100.000 mensen in België die aan autisme lijden.

Mogelijkheden zoeken waar er geen meer lijken te zijnDe scriptie van Liese Berkvens vertaalt een theorie die menselijk welzijn centraal zet, in een all-in-one pakket, om het psychiatrische veld te helpen de huidige uitdagingen aan te gaan. De nood voor deze hervorming is hoog nu de zorg voor mensen met een psychiatrische kwetsbaarheid meer en meer in handen van de samenleving wordt gelegd. Het werk reikt een breder perspectief op zorg aan.

Zorgen om zorgen: onthaalmedewerkers uit CAW Halle-Vilvoorde aan het woord Michelle Greitemann voerde voor het behalen van haar diploma Maatschappelijk Werk een onderzoek binnen CAW Halle-Vilvoorde. Een CAW (Centrum voor Algemeen Welzijnswerk) is een eerstelijnsdienst die open staat voor veel vragen: relatieproblemen, woonproblemen, slachtoffer zijn, enzovoort. Binnen het CAW zijn er ook teams Algemeen Onthaal en Begeleidingen (kortweg AOB). Zij zien een breed scala aan vragen en cliënten, verduidelijken die vragen en kijken naar welke hulpverlening de juiste is.

Schilderen in navolging van Rubens, een sterk sociaal engagement en een museum te Elsene gewijd aan zijn oeuvre: het doet misschien een belletje rinkelen. De schilder en beeldhouwer Antoine Wiertz (1806-1865) werd in zijn tijd gezien als één van de grootste kunstenaars van de Belgische romantiek en staat vandaag voornamelijk gekend vanwege zijn heroïsche en mythologische taferelen op groot formaat (afb.1).

Zonder afbreuk te doen aan het belang van technisch lezen, kunnen we niet blind zijn voor het belang van begrijpend lezen. In de media bestaat de neiging om het belang van het technisch lezen, het louter decoderen van tekst, te overschatten. Toch kan goed leesonderwijs zich allerminst beperken tot het aanleren van de technische aspecten van het leren lezen. Het doel van goed leesonderwijs is overigens het ontwikkelen van gemotiveerde en begrijpende lezers.Echter boetten de lesuren leesvaardigheid in het secundair onderwijs de laatste decennia beduidend in.

De Geest in de Machine: Kan een Gamepersonage Aanvoelen als een Mens?“Ik weet nog dat ik Portal gespeeld heb in één namiddag,” vertelt Adam[1] gedurende ons gesprek, “dus pakweg tegen 7 of 8 uur ’s avonds was ik klaar. Ik was volledig mee in dat spel, in die wereld, ik was mee het personage. Chell, dat was ik.” Aan de oppervlakte lijkt het voor buitenstaanders allicht bevreemdend wanneer iemand een game-ervaring beschrijft. Hoe kan iemand immers het gevoel krijgen dat ze deel uitmaakt van een virtuele wereld, alsof deze écht bestaat?

Is ketamine de oplossing voor uw probleem?Hebt u chronische pijn en hebt u al van alles geprobeerd? Wilt u niets liever dan de draad van het leven terug opnemen? Probeer dan ketamine!Indien u al van ketamine gehoord hebt, of eerder van Kitkat of special K, vermoed ik dat u niet de onschuldigste van de klas was. Na het goedje gesnoven, gerookt of gespoten te hebben, komt u in een dromerige status. Indien u net iets te veel en te lang van het goedje naar binnen hebt gekregen, komt u elders terecht.

De transparante samenlevingTransparantie lijkt vandaag een vanzelfsprekend antwoord op maatschappelijke problemen zoals corruptie, misbruik en wanbeheer. Nooit eerder heeft men zelfs meer gesproken over een ‘plicht’ tot transparantie en nooit heeft men meer beroep gedaan op het ‘recht’ op transparantie. Toch zou men zich kunnen afvragen : waarom heeft transparantie een onbetwiste status in onze samenleving, en hoe terecht is dat eigenlijk? Het valt op dat transparantie van alle begrippen die we uit de periode van de Verlichting geërfd hebben niet fundamenteel in vraag is gesteld.

De Zorgverzekering, de Vlaamse Achilleshiel?De Vlaamse Zorgverzekering… . De zoveelste verzekering die moet worden betaald. Je hoort de gemiddelde Vlaming mopperen wanneer deze rekening opnieuw in de bus valt. Sterker nog, begin dit jaar werd de bijdrage zelfs verdubbeld! Doch staat er niemand stil bij het feit dat je ze in de toekomst wel eens nodig kan hebben. De Vlaamse Zorgverzekering is dan ook een verzekering die het merendeel van de bevolking aanbelangt. Deze surplus van 130 kan degelijk het verschil maken… .Na de Tweede Wereldoorlog breidde België prompt uit tot een verzorgingsstaat.

Oxytocine: De effecten van het ‘knuffelhormoon’ verder onderzocht.Oxytocine wordt wel eens het populairste neuropeptide genoemd van de laatste decennia. Op het internet levert een zoekopdracht gemakkelijk zes miljoen resultaten op waarbij websites gevonden worden die verwijzen naar de gunstige effecten van oxytocine op het aangaan van sociale interacties en relaties of het bewerkstelligen van vertrouwen en hechting met anderen. Oxytocine staat daarom ook wel gekend als het ‘knuffelhormoon’.

Wie verdient er steun van onze welvaartsstaat?Sinds de economische crisis van 2008 en de meer actuele vluchtelingenstroom, is het besef dat er steeds minder te verdelen valt over een almaar groeiende bevolking sterk doorgedrongen in het politieke discours en in de gedachtenwereld van de doorsnee burger. De vraag aan wie de schaarse publieke middelen het best toebedeeld worden, wint andermaal aan belang. U hebt er ongetwijfeld een mening over, en u hebt er allicht al menigmaal over gedebatteerd met vrienden en familie.

Mijn kind is ziek… en ik?!De copingstijl van ouders met een chronisch ziek kindDoelstelling van het onderzoek Uit Amerikaans onderzoek (Last, 2006) blijkt dat 30 tot 40 procent van de moeders met een chronisch ziek kind depressiegerelateerde klachten heeft. Daarnaast worden ook de vaders geconfronteerd met de gevolgen van hun chronisch zieke kind. Zo is het voor de vaders vaak moeilijk om hun werk te combineren met het zorgen voor hun zieke kind. Uit het onderzoek blijkt dan ook dat de vader vaak de enige kostwinner is.

TUSSEN KORAN EN KALASJNIKOVMijn buurjongen, Mo. Aardige knul, zegt altijd vrolijk gedag. Zo af en toe loopt hij wel eens door de straat. Al lijkt hij de laatste tijd wel wat minder buiten te komen. Eerst was hij ook nog regelmatig op de voetbalclub te vinden, nu vrijwel nooit meer. En waarom loopt ie eigenlijk opeens in zo’n jurk, zo’n djellaba-ding? Ach ja, ieder z’n hobby. Die baard vind ik hem overigens niet staan, maar dat zal er tegenwoordig wel bij horen.

Onthaalouders in crisis: het einde van een lange traditie of het begin van een nieuw verhaal?Eén van de oudste beroepen in de geschiedenis, de onthaalouder, is met uitsterven bedreigd. Anno 2015 lijken ze wel de Assepoesters van de kinderopvang: onthaalouders hebben een gebrekkig statuut, en kampen met een hoge werkdruk. De duurzaamheid van het beroep is quasi onbestaand en de uitval is groot.  Ook het nieuwe decreet kinderopvang van baby’s en peuters in Vlaanderen, lijkt deze teneur niet te kunnen keren. Wie wil vandaag nog onder zulke omstandigheden werken?

Is een hervorming van de Europese privacywetgeving noodzakelijk?Een case study: Facebook “Het nieuwe wurg-privacybeleid van Facebook, gaat Facebook zijn boekje te buiten?”[1] kopte De Morgen in januari 2015 na de bekendmaking van het vernieuwde gegevensbeleid van Facebook. Met de uitspraak “we decided that these would be the social norms now and we just went for it”[2], heeft Mark Zuckerburg enkele Jaren terug al toegegeven dat Facebook vrijelijk het lot van de privacy van Facebookgebruikers bestemd.

Kwaliteit van leven! Hoe wordt dit bereikt bij volwassen personen met een verstandelijke beperking?Kwaliteit van leven is een steeds belangrijker begrip binnen onze samenleving. Indien er aan personen wordt gevraagd wat voor hen kwaliteit van leven is, zullen zij elk een verschillend antwoord geven. Schalock beschrijft dat kwaliteit van leven bereikt wordt aan de hand van verschillende factoren. De mate waarin iemand zelfstandigheid, sociale participatie en welzijn ervaart, in combinatie met het belang dat een persoon hieraan hecht, bepaalt de kwaliteit van het leven (Schalock, 2010).

Leurt de overheveling van het strafprocesrecht om de hoek?De discussie over een overheveling van justitie in het algemeen – en het strafprocesrecht in het bijzonder – was al levendig tijdens de onderhandelingen in 2010 en 2011. De politieke partijen – die later de communautaire meerderheid achter de regering-Di Rupo vormden – achtten de tijd toen nog niet rijp om een overheveling van justitie te negotiëren. Tot op vandaag is er van deze zevende staatshervorming nog niets in huis gekomen.

Als studente gezinswetenschappen heb ik geprobeerd om een antwoord te vinden op mijn veranderingsdoel.  Mijn veranderingsdoel luidde als volgt:Hoe kan ik als gezinswetenschapster het gezin helpen met wat het voor hen als koppel betekent om een tweede kind te hebben of niet.  Daarnaast oog hebben voor signalen van hun eerste zoon wanneer deze met vragen zit in verband met de gezinsvorm waarin hij opgroeit.  Hoe je als een volwassenen hier een antwoord op kan geven.Brengt het eenzijdige verlangen naar een tweede kind het verantwoord ouderschap van Liesbet en Marie niet in gevaar?Deze probleemste

Golf van diefstallen overspoelt België tijdens de Eerste WereldoorlogRien de plus immoralisant que la Guerre?“Er zijn geen kolen meer. De bomen worden allemaal afgezaagd en gestolen. Wat gaat er nog allemaal gebeuren in deze wrede oorlog?”Waar Cortvrindt, april 1917.Diefstal. Het is een fenomeen dat altijd en overal voorkomt. In oorlogssituaties nog net dat tikkeltje meer dan in vredestijd, zo blijkt.

In naam van de wetenschap: op avontuur in de gevangenisDe gedachte aan wetenschappelijk onderzoek met gevangenen roept wellicht beelden op van duistere toestanden, zoals de medische experimenten die plaatsvonden in de concentratiekampen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Inderdaad, voornamelijk sinds toen werden gevangenen gezien als de ideale proefpersonen en vanaf de jaren ’50 vonden ook psychologische experimenten met gedetineerden hun opgang. Gelukkig werd er na verloop van tijd meer nagedacht over de ethische implicaties van zulke onderzoeken.

SOCIALEZEKERHEIDSRECHTEN: EEN MENSENRECHT, OOK ACHTER DE TRALIES.Dit onderzoek focust op de gevangenis, dat toch wel een heel bijzonder deel van de samenleving is. Als we de inwoners van de gevangenis bekijken, zien we vooral maatschappelijk zwakkere groepen. Velen bevonden zich voor de detentie reeds in een moeilijke situatie: ze leven van een werkloosheidsuitkering of een leefloon, ze hebben schulden, ... Deze grote kwetsbaarheid voor de veroordeling, gaat bovendien gepaard met een grotere kwetsbaarheid door de vrijheidsberoving.

“Vrijheid of Dood!” De herinnering aan de Geuzen in negentiende-eeuws BelgiëNa de onafhankelijkheid van 1830 voelde de nieuwe natiestaat België de nood zichzelf ten opzichte van zowel inwoners als buitenwereld te legitimeren. Toneel vormde het ideale medium, terwijl de toegeëigende vaderlandse geschiedenis de stof leverde.In de ogen van Vlaamse letterkundigen was België een samenvoeging van twee taalkundige en culturele sferen. Door het Vlaamse element extra in de verf te zetten, onderscheidde het Belgenland zich van het “Hollandse” Nederland en Franse invloed.

Een gouden toekomst voor Peru? – El Dorado anders bekeken‘Wat we niet nodig hebben is chaos. De staat moet strenger optreden en een einde maken aan deze manifestaties.

Jeugdruimte: Een kinderspel?Onderzoek naar jeugdruimte in AffligemIn deze bachelorproef wordt een overzichtelijk, volledig en actueel beeld gegeven van alle aspecten die met jeugdruimte in Affligem te maken hebben. Het huidige beleid wordt geanalyseerd, de jeugd van Affligem wordt bevraagd naar de mening die zij over hun jeugdruimte hebben en wat zij vinden dat de prioriteiten van de gemeente moeten zijn. Dit wordt vervolgens getoetst aan de huidige situatie.

“Hij heeft levenslang, maar wij hebben ook levenslang!” Joke is de moeder van Bart, een geïnterneerde man die na een langdurig verblijf in de gevangenis momenteel in de psychiatrie is opgenomen. Over de diagnose (schizofrenie), de maatregel (internering) en de mogelijke gevolgen, kreeg ze tekst noch uitleg. Ze ervoer heel wat stigmatisering en stootte meermaals op onbegrip en gebrek aan ondersteuning. Joke besloot zich daarom zelf actief in te zetten voor de toekomst van haar zoon. Jokes getuigenis illustreert de situatie van vele sociaal netwerkleden van geïnterneerden in Vlaanderen.

“De student gaat aan de slag met een nieuw communicatiemiddel, maar beseft ook dat een korte periode niet voldoende is om structurele veranderingen aan te brengen binnen een team” (H. Bleyenbergh, 21 juni 2015).De maatschappelijk werker als regisseur is een vernieuwende en praktijkgerichte bachelorproef. Dit werk heeft tot doel om de disciplines sociaal werk en management met elkaar te verbinden. Het lijkt alsof beiden een totaal verschillend referentiekader hebben, maar toch is er een gemeenschappelijk raakvlak: bij beiden draait het om mensen ontwikkelen.