Scriptiebank overzicht

Deze studie werd uitgevoerd om te bepalen hoe 2e-graads doorstroomstudenten het verband tussen dramalessen en hun mentaal welbevinden ervaren. Het zes dimensionaal mentaal welbevinden model, ontwikkeld door Ryff (1989), toont deels overlap met de in de literatuur gevonden effecten van drama en werd daarom als theoretische basis gebruikt in dit onderzoek. De onderzoeksgroep bestaat uit 6 jongeren die een 2e-graads doorstroomrichting volgen en die gedurende 40 weken 24 keer één uur per week dramales kregen als keuzevak. De studie werd uitgevoerd aan de hand van semigestructureerde diepte-interviews die aan het einde van het schooljaar bij de leerlingen werden afgenomen. Om de gegevens te verwerken en analyseren werd een thematische analyse volgens Braun & Clarke (2006) toegepast. Als resultaat van het onderzoek werd er een duidelijke, positieve invloed vastgesteld op de persoonlijke groei, positieve relaties met anderen en zelfacceptatie dimensies. De invloed op de autonomie is matig en op de omgevingsbeheersing is de invloed gering. Er ontbreken gegevens om een besluit te maken over de doelgerichtheid dimensie, maar de verwachting is dat deze laag is. Het algemeen mentaal welbevinden van de participanten lijkt te zijn toegenomen na het volgen van dramalessen. Uit het onderzoek blijkt dat de invloed groter is bij jongeren wiens mentaal welbevinden laag is dan bij jongeren met een matig tot hoog mentaal welbevinden, al dient verder onderzoek dit verder te staven. De belangrijkste, niet eerder gevonden resultaten zijn dat participanten aangeven zich minder aan te trekken van de mening van anderen, makkelijker hun mening te kunnen uiten, meer te durven, meer open te staan voor nieuwe ervaringen en meer onbekenden durven aan te spreken. Vele andere resultaten bevestigen wat eerdere literatuur al bewees. Het onderzoek sluit af met een pleidooi om educatief drama een standaardonderdeel te maken van het curriculum van de middelbare school of het ten miste als potentieel keuzevak aan te bieden.

Een onderzoek naar de rol van de gebouwde werkplek in het welzijn van leerkrachten op het autismespectrum.

De heisa in de media rond de afschaffing van de levensbeschouwelijke vakken houdt heel veel leerkrachten levensbeschouwing wakker. Dit heeft ervoor gezorgd dat deze bachelorproef tot stand gekomen is, met als centrale vraag: “Bevordert het geven van levensbeschouwelijke vakken in het secundair onderwijs het psychisch welzijn en studieprestaties bij tieners uit de tweede graad?”
Uit dit onderzoek blijkt dat de meeste directeurs pro afschaffing zijn van de levensbeschouwelijke vakken uit de scholen, terwijl de meeste leerkrachten levensbeschouwing juist het behoud van de vakken verdedigen. Tijdens het onderzoeksproces leek het ook moeilijk om in Vlaanderen gevoerde onderzoeken, inzake de invloed van levensbeschouwing in het onderwijs, te vinden. De meningen uit dit onderzoek zijn zeer uiteenlopend. De meesten die voor de afschaffing opteren, ervaren vooral organisatorische en praktische problemen bij het inroosteren van de leerkrachten. Vaak zijn deze leerkrachten ook moeilijk te vinden, omdat ze vaker op verschillende scholen tewerkgesteld zijn. Daarentegen houden de leerkrachten levensbeschouwing zich juist bezig met het welbevinden van de leerlingen, waarbij de levensbeschouwelijke vakken een grote rol spelen. Het is juist door deze vakken dat de leerlingen kans krijgen om te ventileren en hun harten te luchten doorheen het drukke schoolcurriculum. Eveneens blijkt uit dit onderzoek dat de leerkrachten vaker extra tijd uittrekken om de leerlingen een luisterend oor te bieden en om abstracte vragen of thema’s te bespreken.
Wanneer de directeurs het inroosteringsprobleem niet meer ervaren, zou het best kunnen zijn dat er meer naar het welbevinden van de leerlingen wordt gekeken en kan eventueel hier meer onderzoek naar gevoerd worden.

Deze masterproef onderzoekt, aan de hand van een kwalitatieve studie, op welke manier Vlaamse schoolleiders in het basisonderwijs omgaan met de spanningen tussen emotie-gestuurde en data-gedreven besluitvorming.

Mijn bachelorproef heeft als doel een antwoord te vinden op volgende hoofdvraag: ‘Hoe kunnen leerkrachten op de Vrije Basisschool Sint-Jozef in Temse het welbevinden van anderstalige leerlingen in het eerste leerjaar verhogen?’ Daarnaast wou ik ook een antwoord vinden op enkele bijvragen, namelijk: ‘Wat houdt de term ‘welbevinden’ in?’,
‘Hoe kan een leerkracht op de Vrije Basisschool Sint-Jozef in Temse een laag niveau van welbevinden bij anderstalige leerlingen herkennen?’ en ‘Welke noden hebben anderstalige leerlingen in het eerste leerjaar en hun leerkracht op de Vrije Basisschool Sint-Jozef in Temse op vlak van welbevinden?’.

Mijn bachelorproef is gericht op een heel actueel thema. Als gevolg van de toenemende globalisering, migratie en humanitaire uitdagingen, krijgen steeds meer lagere scholen met anderstalige nieuwkomers te maken. De aanpassingsperiode waarin anderstalige nieuwkomers te maken krijgen met taalbarrières en culturele verschillen, vormt een cruciale fase. Het welbevinden kan flink onder druk komen te staan. Anderstalige leerlingen hierin bijstaan en zo goed mogelijk begeleiden is geen eenvoudige opdracht.

Door verschillende methoden toe te passen zocht ik een antwoord op mijn deelvragen en hoofdvraag. Om te beginnen heb ik mij verdiept in verschillende soorten bronnen binnen de literatuur. Mijn literatuuronderzoek onthulde de cruciale rol van welbevinden op het leerproces van een leerling. Volgens Heylen & Laevers (2019) is de
meest algemene definitie van welbevinden: Welbevinden is een toestand waarin kinderen zich bevinden wanneer ze zich op en top voelen. Op dat moment
genieten ze volop. Ze stellen zich daarbij open en ontvankelijk op voor wat op hen afkomt. Ze zijn spontaan en durven zichzelf te zijn. Ze stralen energie en tegelijk ontspanning en innerlijke rust uit. Het identificeren van de signalen van welbevinden kan een waardevolle leidraad bieden voor leerkrachten om het welbevinden van anderstalige leerlingen in te schatten, te begrijpen en er correct op te reageren.

Naast de literatuurstudie heb ik ook een beeldende bevraging, een interview en observaties gebruikt als onderzoeksmethoden. De resultaten daarvan heb ik verwerkt in deze bachelorproef. Ik ontwierp een eindproduct, een toolbox, waarmee ik leerkrachten wil ondersteunen bij het bevorderen van welbevinden bij anderstalige
leerlingen.

We integreerden de herstelgerichte visie in VBS De Wijzer in Kanegem. Dit is een basisschool met peuters, kleuters en lagere schoolkinderen. De visie integreerden we op basis van een onderzoek; een literatuuronderzoek, een kwantitatief en kwalitatief onderzoek. We integreerden verschillende acties op de school en deden ook een aantal aanbevelingen om de school herstelgerichter te maken.

In haar bachelorproef Fantastic beasts and their value in youth work – The magic of animals on the resilience of vulnerable adolescents breekt Hanne Van Hoylandt een lans voor de implementatie van dieren als co-coaches of -therapeuten in het zorgtraject van kwetsbare jongeren, zowel in het onderwijs als in een begeleidingscontext.

Het onderzoek analyseert het gebruik van gestandaardiseerde toetsen om gelijke onderwijskansen voor leerlingen met een lage sociaaleconomische status te verbeteren. Het richt zich specifiek op hoe leerkrachten de gegevens uit netgebonden toetsen gebruiken bij het toekennen van getuigschriften in het basisonderwijs.

Onderzoek naar lagere urinewegsymptomen bij lagereschoolkinderen en de impact hiervan op het welbevinden.

De scriptie onderzoekt op welke manier een huisdier kan bijdragen aan het sociaal-emotioneel welbevinden van kinderen in een klas. Zowel de behoeften aan 'belonging', competentie en autonomie, beter gekend als de ABC-behoeften uit de zelfdeterminatietherie worden dankzij een klashond vervuld. Heel wat praktijkvoorbeelden staven dit onderzoek.

Kunnen de interpersoonlijke relaties bevorderd worden bij kinderen type basisaanbod door te werken aan de executieve functies emotieregulatie en reactie-inhibitie om zo te komen tot een betere klaswerking?

In de literatuur vinden we heel weinig onderzoek naar het uitproberen van differentiatievormen die al vele jaren hun nut hebben bewezen in het basisonderwijs, in andere contexten. Kijk maar naar bijvoorbeeld contractwerk, het is een differentiatievorm die men vaak toepast in het basisonderwijs, maar bijna niet in het secundair onderwijs. Maar wat is nu het effect van zo’n gedifferentieerd contractwerk op het welbevinden, leerwinst en leermotivatie van leerlingen in het secundair onderwijs?

Wiskunde wordt als saai en moeilijk voorgesteld in de maatschappij. Om deze misvattingen weg te werken, zou drama ingezet kunnen worden binnen de wiskundeles. Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen of dit mogelijk is en of dit het gewenste effect heeft.

Een empirisch onderzoek dat tracht te achterhalen of 'het hebben van sociale impact' een motivator is, of kan zijn, voor Vlaamse jongeren met een migratieachtergrond om zélf leerkracht te worden - hetgeen onrustwekkend weinig gebeurt en daardoor talloze negatieve gevolgen voortbrengt.

Er werd een online cross-sectioneel onderzoek uitgevoerd naar het welbevinden bij 187 leerlingen in het Vlaamse basisonderwijs met een vermoeden of diagnose van hoogbegaafdheid en hun ouders.
Onderzoeksvraag: “Is het welbevinden van cognitief sterke leerlingen die naar een gespecialiseerde lagere school (GS) gaan hoger dan dat van vergelijkbare leerlingen in traditionele scholen?” Aanvullend werd het verschil onderzocht in een gewone school: zonder extra ondersteuning (GO), individueel aangepast moeilijker leeraanbod (IA), deeltijds les met ontwikkelingsgelijken (‘peer grouping’) (PG) en individueel leeraanbod met ook ‘peer grouping’ (IP). Ten slotte werden leerlingen die één of meer leerjaren overgeslagen hebben vergeleken met niet-versnelde leerlingen.
Deze studie toont d.m.v. ANOVA en contrasten grote en positieve effecten aan van ondersteuningsmaatregelen (GS+IA+PG+IP) aan cognitief sterke leerlingen (versus GO) op algemeen welbevinden (d=2.369), tevredenheid algemeen (d=2.819), dingen die je hebt (d=1.825), waar je goed in wil zijn (d=2.616), die je dagelijks doet (d=1.42), relaties (d=1.589)) en schools welbevinden (welbevinden (d=2.977), tevredenheid (d=2.72), betrokkenheid (d=2.472), sociale relaties (d=1.823), pedagogisch klimaat (d=2.906)) en prestaties op rekenen (d=2.638). Volgens de ouders gaat meer aandacht naar kennis verwerven (d=1.623), sociaal emotioneel welzijn (d=3.187), differentiatie en persoonlijke aanpak (d=5.369) en creativiteit (d=2.179) dan in andere scholen.
Wanneer cognitief sterke leerlingen in een gespecialiseerde school (GS) les volgen, zijn er bijkomende positieve en grote effecten tegenover ondersteuning in gewone school (IA+PG+IP) op totaal schools welbevinden (d=.983), schoolse tevredenheid (d=.98), betrokkenheid (d=.994), sociale relaties (d=2.177) en pedagogisch klimaat (d=.98). Op academisch zelfconcept, prestaties voor rekenen (d=-1.354) en begrijpend lezen (d=-1.048) is er een negatief effect (referentiegroep verschilt). Er gaat meer aandacht naar kennis verwerven (d=3.402), sociaal emotioneel welzijn (d=3.916), differentiatie en persoonlijke aanpak (d=3.464) en creativiteit (d=2.820).
Er werden geen significante verschillen aangetoond tussen leerlingen in een gewone school met beide maatregelen versus één maatregel (IP vs IA+PG) en tussen versnelde leerlingen versus niet-versnelde leerlingen.

Dit onderzoek bij Vlaamse holebileerkrachten in het secundair onderwijs gaat dieper in op hun betekenisgeving aan zichtbaarheidsmanagement.

Door ervaren leraren uit de Brusselse context te bevragen, is er een brochure ontworpen die als doel heeft
startende leraren te ondersteunen bij de aanvangsbegeleiding. Via diepte-interviews, die zijn opgesteld
a.d.h.v. een literatuuronderzoek, wordt gericht bevraagd welke factoren ervaren leraren motiveren en hoe
deze startende leraren kunnen inspireren.

Een onderzoek naar de moeilijkheden die opduiken tijdens het vocaal musiceren in de eerste graad secundair onderwijs met als doel de kwaliteit van het zingen te bevorderen. Om dit te verwezenlijken maakten we een website vol concrete tips om succesvolle resultaten te boeken. Hiervoor gingen we ten rade bij allerlei vakexperts en verdiepten we ons in vakliteratuur. We finaliseerden dit onder de naam “De Troubadours” met als doel de zangproblemen in de klas op te lossen.

De coronacrisis trof vele sectoren, ook het onderwijs. Wij onderzochten de impact hiervan op de leerprogressie en het welzijn van leerlingen. Vervolgens ontwierpen we een tool die alle leerlingen, leerkrachten én ouders kan helpen tijdens afstandsonderwijs.

De slaagkansen op school van leerlingen met autisme zijn sterk afhankelijk van het autismevriendelijk leerklimaat. Het is dus belangrijk om na te gaan welke aspecten het gevoel van welbevinden van leerlingen met autisme op school of in de klas positief beïnvloeden. We ontwikkelden een instrument om tijdens een gesprek met de jongere na te gaan wat hem of haar een goed gevoel geeft op school of in de klas: de Junior-Auti-Goed-Gevoel vragenlijst. Deze vragenlijst is een aangepaste variant van de bestaande Auti-Goed-Gevoel vragenlijst van Autisme Centraal. De inhoud werd beter afgestemd op de doelgroep en op de specifieke schoolcontext.

Dit eindwerk laat zien dat huiswerk voor lichamelijke opvoeding perfect kan.

Teamteaching, met twee voor een klas staan van 30 leerlingen of toch liever parallelle klassen, twee aparte klassen met elk 15 leerlingen? Waar zou het welbevinden het hoogst zijn bij de leerkrachten? Wat zijn de conclusies van dit vergelijkend onderzoek?

Binnen deze bachelorproef wordt er gekeken naar door wat en hoe de integratie van OKAN-leerlingen wordt beïnvloed. Gebruikmakend van een literatuurstudie wordt er vanuit holistische benadering naar de verschillende aspecten en factoren gekeken, die een rol spelen binnen het schooltraject van anderstalige nieuwkomers.

De voordelen en wetenschappelijke onderzoeken omtrent spelend leren worden in deze scriptie besproken. Daaruit wordt er een volledig nieuwe educatieve escaperoom ontwikkeld. Deze bachelorproef kan u zien als een handleiding met concrete en praktische tips voor in de klas.

Het doel van mijn scriptie is het welbevinden van kinderen bevorderen a.d.h.v. talentontwikkeling in Zuid-Afrika. Om een antwoord te bieden op mijn onderzoeksdoel heb ik de leerlijn 'This is me!' ontwikkeld. Deze leerlijn helpt leerkrachten om in te zetten op talentontwikkeling in de klas, om zo het welbevinden van hun leerlingen te vergroten.

Er zijn twee soorten mindsets: een growth mindset (groeigericht denken) en een fixed mindset (vaststaand denken). Volgens Hymer & Gershon (2017) gaan mensen met een growth mindset veerkrachtiger om met tegenslag en staan ze meer open voor uitdagingen. Uit de gespecialiseerde literatuur blijkt dat ‘uitdagingen aangaan’, ‘doorzettingsvermogen, inzet & motivatie hebben’, ‘inspanningen leveren’ en ‘uit fouten leren’ de voornaamste kenmerken zijn die wijzen op een growth mindset. Deze kenmerken op een speelse manier stimuleren is een uitdaging, daarom heb ik ervoor gekozen om met dit onderwerp aan de slag te gaan.
Ik heb een innovatief product ontwikkeld dat bestaat uit een lessenpakket en ontdekkingskoffer. Het lessenpakket zet in op de werking van het brein in functie van het mindset-denken. De ontdekkingskoffer ondersteunt leerlingen verder in hun weg naar growth mindset aan de hand van activiteiten. Deze activiteiten stimuleren samenwerking, respectvol omgaan met elkaar en het gebruik van groeitaal. Volgens Raeijmaekers (2017) moedigt groeitaal (stimulerende taal) leerlingen aan en motiveert het leerlingen om door te zetten.
De doelgroep waarvoor ik dit uitgewerkt heb, is het vierde leerjaar van mijn stageschool omdat deze klasgroep weinig geloof heeft in eigen kunnen. Deze leerlingen zouden baat hebben bij een groeigerichte gedachtegang.
De klasleerkracht van het vierde leerjaar verwacht dat de leerlingen aangetrokken zullen zijn door mijn innovatief product. Ze verwacht bij de meeste leerlingen een positieve evolutie in growth mindset te zien. Ik had dit graag zelf uitgetest maar de uittestfase heeft niet kunnen plaatsvinden omwille van het coronavirus.
Deze bachelorproef biedt een meerwaarde omdat leerlingen gestimuleerd worden om met een groeigerichte gedachtegang hun weg te vinden naar een goed welbevinden. Dit sluit aan bij ‘inclusie’, het keuzetraject waarin ik mij verdiept heb.

Binnen de opleiding 'educatieve bachelor voor kleuteronderwijs' kreeg dit onderzoek het onderwerp transities toebedeeld. De transitie situeert zich op de overgang
van klas naar middag, met als focus het gebeuren in de eetzaal tijdens het middagmaal. De
ontwerpvraag luidde als volgt: ‘Hoe moet het eetmoment tijdens de middagpauze ingevuld worden
zodat er voor de kleuters ingezet wordt op zorg, leren en welbevinden?’

Deze scriptie onderzoekt hoe scholen kunnen bijdragen aan het verhogen van holebitolerantie. In dat licht worden de positie van wetgeving, onderzoek en didactisch materiaal ten aanzien van LGBTQ+ onderwerpen in het onderwijs besproken. Hoewel de literatuurstudie aanwijst dat zowel expliciete (top-down) als impliciete (bottom-up) aandacht vereist zijn om queer thema’s in secundaire scholen te promoten, stuurt dit onderzoek vooral aan op een impliciet-geïntegreerde aanpak van LGBTQ+ onderwerpen in de concrete lespraktijk.

Belonging als universeel ontwerp: het fundament voor een diverse school

Een onderzoek over mentaal welzijn en hoe je mentale problemen herkent bij kinderen, waaraan een lessenreeks van tien lessen uit is gevloeid over een jongen met mentale problemen die hulp zoekt via een klas.