Scriptiebank overzicht

De Vlaamse Scriptiebank is een vrij toegankelijke online databank. Het bevat intussen al meer dan 8.000 artikels en volledige scripties van bachelor- en masterstudenten die sinds 2002 hebben deelgenomen aan de Vlaamse Scriptieprijs.

Communicatie tussen scholen en anderstalige ouders: een kwalitatief onderzoek naar de nood aan sociaal tolken in het onderwijs

KU Leuven
2025
Sofie
Knockaert
Ouderbetrokkenheid beïnvloedt de schoolprestaties en het welbevinden van leerlingen (Bakker et al., 2013; Fantuzzo et al., 2004; Menheere & Hooge, 2010; Quezada, 2024). Een beperkte kennis van de schooltaal vormt voor anderstalige ouders een barrière in de communicatie met de school (Baxter & Kilderry, 2024; Beks & Natris, 2008; Benoit et al., 2009; Lawal, 2021; Stassen et al., 2005).
Het recentste Vlaamse regeerakkoord voorziet niet langer een financiële tegemoetkoming voor de inzet van sociaal tolken op school. Het beleid wil inzetten op de kennis van het Nederlands van de ouders en legt het vereiste niveau voor inburgeraars op B1, wat heel ambitieus is. Dit masterproefonderzoek schetst een beeld van de praktijk in Nederlandstalig onderwijs in Vlaanderen: hoe verloopt de communicatie tussen anderstalige ouders en scholen nu? Worden er nog sociaal tolken ingezet en zo ja, hoe worden ze betaald?
152 respondenten van 69 verschillende scholen uit het Nederlandstalig onderwijs in Vlaanderen beantwoordden hierover een vragenlijst. Deze antwoorden werden getrianguleerd met 15 semigestructureerde diepte-interviews. Om een zicht te krijgen op de financiering is er tijdens de interviews navraag gedaan bij de geïnterviewde directieteamleden, bij lokale besturen en betrokken instanties zoals het OVSG (Onderwijsvereniging van Steden en Gemeenten).
Het onderzoek toont dat de taalbarrière een optimale communicatie in de weg staat. Ouders beheersen het Nederlands vaak niet of onvoldoende. Volgens de ondervraagde leerkrachten zijn ze daardoor vaker afwezig op contactmomenten en komen ze als minder betrokken over. Scholen zoeken daarom naar oplossingen.
Als er geen tolk is, gebruiken leerkrachten een lingua franca (Engels of Frans), (child) language brokering en vertaalapps. Dat maakt direct contact met de ouders mogelijk, maar de kwaliteit van de communicatie wordt door de respondenten als niet goed beoordeeld. Er is bij leerkrachten onzekerheid of de boodschap is begrepen én frustratie over het verlies aan nuance.
Communicatie met een tolk wordt vooral positief beoordeeld: er is meer vertrouwen dat de boodschap correct wordt overgebracht én begrepen. Tolken maken complexe en diepgaande gesprekken mogelijk en voor leerkrachten is dit bevredigend: de communicatie verloopt in twee richtingen én in het Nederlands.
De grootste belemmering voor het inschakelen van tolken door de scholen zijn de hoge kosten. Omdat de overheid niet meer tussenkomt, springen lokale besturen blijkbaar in. Gegevens van meer dan twintig Vlaamse steden en gemeenten geven blijk van een grote verschillen hierin en suggereren bijgevolg een ongelijke toegang tot tolkdiensten voor de Vlaamse scholen, wat de facto het gelijkekansenbeleid in het onderwijs aantast: voor meer dan één op vier leerlingen in het Vlaams onderwijs is Nederlands niet de thuistaal (Statistiek Vlaanderen, 2025).
Meer lezen

Excutieve functies in het buitengewoon onderwijs

Hogeschool VIVES
2023
Nina
Vermeulen
Kunnen de interpersoonlijke relaties bevorderd worden bij kinderen type basisaanbod door te werken aan de executieve functies emotieregulatie en reactie-inhibitie om zo te komen tot een betere klaswerking?
Meer lezen

Een gedifferentieerd contractwerk

Odisee Hogeschool
2023
Karlien
De Baere
In de literatuur vinden we heel weinig onderzoek naar het uitproberen van differentiatievormen die al vele jaren hun nut hebben bewezen in het basisonderwijs, in andere contexten. Kijk maar naar bijvoorbeeld contractwerk, het is een differentiatievorm die men vaak toepast in het basisonderwijs, maar bijna niet in het secundair onderwijs. Maar wat is nu het effect van zo’n gedifferentieerd contractwerk op het welbevinden, leerwinst en leermotivatie van leerlingen in het secundair onderwijs?
Meer lezen

Een wiskundig drama

Thomas More Hogeschool
2022
Robbe
Calcoen
Wiskunde wordt als saai en moeilijk voorgesteld in de maatschappij. Om deze misvattingen weg te werken, zou drama ingezet kunnen worden binnen de wiskundeles. Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen of dit mogelijk is en of dit het gewenste effect heeft.
Meer lezen

Welbevinden bij jongeren met autisme op school en het gebruik van de Junior-auti-goed-gevoel vragenlijst

Odisee Hogeschool
2021
Elise
Walschap
De slaagkansen op school van leerlingen met autisme zijn sterk afhankelijk van het autismevriendelijk leerklimaat. Het is dus belangrijk om na te gaan welke aspecten het gevoel van welbevinden van leerlingen met autisme op school of in de klas positief beïnvloeden. We ontwikkelden een instrument om tijdens een gesprek met de jongere na te gaan wat hem of haar een goed gevoel geeft op school of in de klas: de Junior-Auti-Goed-Gevoel vragenlijst. Deze vragenlijst is een aangepaste variant van de bestaande Auti-Goed-Gevoel vragenlijst van Autisme Centraal. De inhoud werd beter afgestemd op de doelgroep en op de specifieke schoolcontext.
Meer lezen

Het OKAN-onderwijs onder de loep: de schoolomgevingen en haar invloeden op de OKAN-leerling

Odisee Hogeschool
2020
Souad
Senhaji Mouhib
Binnen deze bachelorproef wordt er gekeken naar door wat en hoe de integratie van OKAN-leerlingen wordt beïnvloed. Gebruikmakend van een literatuurstudie wordt er vanuit holistische benadering naar de verschillende aspecten en factoren gekeken, die een rol spelen binnen het schooltraject van anderstalige nieuwkomers.
Meer lezen

Chemische veiligheid in middelbaar onderwijs: ondersteunende tools voor de chemieleerkracht

Universiteit Antwerpen
2019
Nick
De Wolf
De ontwikkeling van hulpmiddelen die voorkomen dat leerlingen in het secundair onderwijs in contact komen met verboden producten.
Meer lezen

Wat is de invloed van co-teaching op het welbevinden van de leerling en de leerkracht bij de uitvoering van een STEM-project in de 1ste graad secundair onderwijs?

Odisee Hogeschool
2019
Ellen
De Meerleer
  • Crijntje
    Vanacker
Voor onze bachelorproef stapten we af van de klassieke manier van individueel lesgeven. We wilden specifiek experimenteren met STEM en co-teaching door ze aan elkaar te koppelen en aldus in teamverband ons vakoverschrijdend ‘Vissen-STEM-project’ uit te voeren. Daarbij stelden we ons de vraag in hoeverre de combinatie van deze twee werkvormen het welbevinden van zowel leerlingen als leerkrachten zou verhogen. Om tot de beste studie te komen, hebben we dit project eerst alleen uitgevoerd en nadien in co-teaching met een grotere klas.
Meer lezen

Welbevinden wel bevonden?

AP Hogeschool Antwerpen
2018
Lin
Tulfer
Onderzoek naar het welbevinden van leerlingen met een 'label'. Hoe ervaren zij dit label in de klas en voelen zij zich voldoende ondersteund.
Meer lezen

De kracht van binnenklasdifferentiatie? Een kwantitatief onderzoek naar de relatie met het welbevinden van leerlingen in sociaal-etnisch gesegregeerde basisscholen

Universiteit Gent
2017
Elena
Van den Broeck
De centrale onderzoeksvraag van deze studie richt zich op het verband tussen de binnenklasdifferentiatie door de leerkracht en het welbevinden van de leerlingen in het vierde leerjaar in sociaal-etnisch gesegregeerde basisscholen.

Scholen met een hoge proportie sociaal-etnische minderheden verdienen extra aandacht aangezien zij als risicoscholen worden beschouwd. Daar waar in het verleden de meerderheid van onderzoek binnen deze context zich op de cognitieve uitkomsten bij leerlingen richtte, richt dit onderzoek zich op een non-cognitieve uitkomst, namelijk het welbevinden van deze leerlingen. Aangezien weinig geweten is over hoe het welbevinden van de leerlingen ondersteund en bevorderd kan worden is het belangrijk om in kaart te brengen welke factoren kunnen bijdragen aan het vergroten van het welbevinden van de leerlingen en welke rol de leerkracht via binnenklasdifferentiatie kan innemen.
Meer lezen

Kwalitatief onderzoek naar de positie van een zorgcoördinator vanuit een historisch perspectief

Universiteit Gent
2016
Lindsey
Lefevre
Deze scriptie tracht een beeld te schetsen van de positie van een zorgcoördinator in het Vlaamse basisonderwijs vanuit een historische invalshoek. Dit werd gerealiseerd aan de hand van verschillende perspectieven van zorgcoördinatoren die reeds meer dan 10 jaar actief zijn in de zorg op school.
Meer lezen

Het geïntegreerd onderwijs: onderzoek naar het welbevinden bij leerlingen met ASS, de leerkrachten en de GON-begeleiders

Hogeschool UCLL
2013
Fedra
Vos
You + me = us, ook met ASS ?!De autismespectrumstoornis, afgekort ASS, is lang geen onbekend begrip meer in het secundair onderwijs. Onderzoeken, resultaten hiervan en referentiële teksten hierover zijn schering en inslag. Hoogstwaarschijnlijk ken je wel een klasgenootje of een vriend met autisme. Gelukkig laten we hen niet meer aan hun lot over, zodat iemand met ASS vlot kan meedraaien in het gewoon onderwijs. Jij en ik zorgen er samen voor dat deze persoon zich welkom voelt in de groep.
Meer lezen

Hoe de kwaliteit meten van een interactieve museumrondleiding voor secundair onderwijs? Ontwikkeling van een aangepast observatieformulier.

Karel de Grote Hogeschool
2009
Dorine
De Vos
Dorine De Vos
 
 
Kwaliteitsvolle kunsteducatie in het museum: observeerbaar
(en daarom werkbaar!)
 
 
“Je moet kwaliteit herkennen als je ze ziet. Je voelt het […]”.
Een ‘klare’ uitspraak uit het rapport Bamford[1] maar hoe maak je voelbare, zichtbare kwaliteit nu observeerbaar en dus meetbaar? Tijdens mijn stage bij de publiekswerking van het M HKA (Museum voor Hedendaagse Kunst Antwerpen) ging ik op zoek naar een antwoord, onder de titel: ‘ Hoe de kwaliteit meten van een interactieve museumrondleiding voor secundair onderwijs?
Meer lezen

Leerlingenparticipatie in het secundair onderwijs.

Universiteit Antwerpen
2005
Maria Magdalena
De Vry
MARLEEN DE VRY UA- ONDERWIJSMANAGEMENT
DE WEG NAAR PARTICIPATIE MOEIZAMER DAN GEDACHT
"Participatie van leerlingen is meer dan vergaderingen organiseren. Het is een cultuur, een
ingesteldheid die ingebed is in het functioneren van onze school. Jongeren naar hun mening vragen
is bij ons een natuurlijke reflex geworden.", zo stelt directeur Annemie trots. De leerlingen rond de
tafel knikken energiek.
Meer lezen