Scriptiebank overzicht

Het voeren van een rechtshistorisch onderzoek in het kader van een masterscriptie is des te interessanter wanneer het een onderwerp kan betreffen uit je eigen streek. Ieper is een duizendjarige stad met een rijke geschiedenis op het vlak van krijgskunde, handel, kunst en justitie. Als lokale hoofdplaats was het de zetel van kazernes, een bisdom, abdij en de Kasselrij. Aldus mogen we veronderstellen dat hier rechtsgeschiedenis werd geschreven op militair vlak, door kerkelijke rechtbanken en burgerlijke en strafrechtbanken allerhande.

Middeleeuwse literatuur waar u het warm van krijgt‘Om het menselijke gebeuren, om de diepte van den hartstocht, om de scherpe psychologische ontleding behoort deze vernieuwing van Pyramus en Thisbe tot de beste verhalen der middeleeuwen en kan zij als voorloper van den modernen roman worden beschouwd’, zo luidt het lovende oordeel van gerenommeerd literatuurhistoricus Jozef van Mierlo over het middeleeuwse verhaal De borchgravinne van Vergi.Dat verhaal gaat over een burggravin en haar minnaar, wier (overspelige) liefde op kwaadwillige wijze door de afgunstige hertogin van Bourgondië wordt onth

Met kop en schouders; over een bijzondere middeleeuwse begraafwijzeAl vanaf het begin van de mensheid hebben nabestaanden hun overleden dierbaren een laatste rustplaats gegeven. De vorm van die graven verschilt uiteraard in de loop van de geschiedenis. Vaak bestaan meerdere graftypes een tijdlang naast elkaar. De studie van begraafgewoonten kan ons iets leren over hoe mensen in een bepaalde periode tegen het leven en de dood aankeken. In Vlaanderen blijkt een specifiek graftype gedurende enkele eeuwen bestaan te hebben. Het gaat hier over het zogenaamde hoofdnisgraf uit de volle middeleeuwen.

Koppels in het Gentse lieten zich niet ‘doen’ door NapoleonDoor 266 huwelijkscontracten uit de periode 1778-1830 uit te pluizen, werd nagegaan welke contractuele rechten in het Gentse aan weduwes en weduwnaars gegeven werden. Er werd ook onderzocht hoe de wet de langstlevende echtgeno(o)t(e) tijdens die periode beschermde. Op die manier kon uitgemaakt worden welke ontwikkelingen zich voordeden en of deze ontwikkelingen elkaar beïnvloed kunnen hebben.Aanstaande echtgenoten denken ongetwijfeld na over hun toekomst samen.

Heupdysplasie en het genetisch onderzoek naar een blijvend probleem binnen de hondenpopulatie.In het ministerieel besluit van 3 maart 2015 werd een aanpassing doorgevoerd met betrekking tot de fokkerij van honden. Hieruit is gebleken dat steeds meer hondenrassen dienen getest te worden op heupdysplasie (HD) alvorens ze worden ingezet in de fokkerij. Dit omdat de erfelijkheidsgraad van HD wordt geschat op 40-50%. Maar wat is heupdysplasie? Hoe wordt deze aandoening het beste gediagnosticeerd? Is HD een aandoening dat genetisch bepaald wordt en welke genen zouden hierbij een rol kunnen spelen?

Hoe wormen ons helpen ons leergedrag te verstaanDit is Caenorhabditis elegans. Van een bescheiden bodemwormpje dat nauwelijks te zien is met het blote oog zou je misschien niet veel verwachten in het neurobiologisch onderzoek. Het ziet er niet echt uit als het soort beestje dat leergedrag zou vertonen. Wel, schijn bedriegt. Figuur 1: Door genetische manipulatie kan men verschillende cellen van C. elegans een fluorescente merker geven.

Methaanhydraten en de opwarming van het klimaat: zal een slapende reus ontwaken? Enorme hoeveelheden methaan zitten in de vorm van methaanhydraat opgeslagen onder de oceaanbodem en in permafrost. Gedurende de afgelopen decennia hebben wetenschappers de alarmbel geluid over de mogelijkheid dat deze ijsachtige vaste stof zal beginnen smelten onder invloed van de klimaatopwarming, en dit voornamelijk nabij de polen. Methaan, een sterk broeikasgas, kan op deze manier vrijkomen en in de atmosfeer belanden, wat een bijkomstige opwarming zou veroorzaken.

Beste sollicitant, bent u goed in samenwerken?“Omdat het moet en ik er door wil zijn.” Studenten zien vaak het doel van opdrachten niet in. Hoe komt dat? Ligt het aan de student of scheelt er iets met ons hoger onderwijs? En, bereiden we onze studenten voldoende voor op het werkleven? Wat moeten studenten écht kunnen wanneer ze aan het werk gaan?Multidisciplinaire samenwerking tussen studentenOp basis van deze vragen ging ik op zoek naar antwoorden in het hoger onderwijslandschap.

Analyse der Schreibfertigkeitsentwicklung im Deutschen bei Erstsemestern im Studiengang „Angewandte Sprachwissenschaft“ – Annelies De RuyckIn deze masterproef werd onderzocht hoe de Duitse schrijfvaardigheid van de studenten uit de eerste bachelor Duits zich tijdens het eerste semester ontwikkelt. Het onderzoek bestond daarbij uit zowel een kwantitatief als kwalitatief luik. Tijdens het eerste semester kregen de studenten op 3 verschillende momenten de opdracht om een tekst te schrijven.

Sanctioneren van radicalisme: jongeren versus beleidsmakersEr kan bijna geen dag naar het nieuws worden gekeken of er verschijnt een bericht dat te maken heeft met radicalisme. Vooral sinds de aanslagen in Parijs begin dit jaar, steeg de berichtgeving rond dit thema enorm. Daarbij werd er vooral veel aandacht gegeven aan de terroristische groepering "Islamitische staat". Wanneer je daarbij de reacties op het internet las kreeg je de indruk dat velen pleiten voor een zeer repressieve aanpak. Is dit werkelijk zo of moet dit genuanceerd worden?

Tumor geasscocieerde Macrofagen: de achillespees van een tumorInleidingWe zijn in staat het oppervlak van pluto te fotograferen, dodelijke infectieziektes uit te roeien met een simpel vaccinspuitje en nog steeds sterven jaarlijks 8.2 miljoen mensen aan kanker. Is kanker de onoverkomelijke prijs die we betalen als multicellulair organisme of is het gewoon tijd voor een andere aanpak?Kanker en het immuunsysteemKankercellen zijn lichaamseigen cellen die de controle over hun celdeling verloren zijn.

Naar een apologie voor humane wetenschappen?“Binnen het aso, dat voorbereidt op voortstuderen, zijn de verschillen groot. Van de studenten die uit de richting Grieks-wiskunde komen, halen meer dan zeven op de tien een academische bachelor (alle richtingen samen) in de normale drie jaar […] bij humane is het niet één op tien.” (Ysebeart, 16.05.2014, p. 1)Het is doorgaans geen positieve berichtgeving die ons bereikt wanneer de pers over de aso-studierichting humane wetenschappen bericht.

NEXT GENERATION LONG DISTANCE COACH: DE TOEKOMST VAN HET REIZEN PER BUS InleidingIn het project “Next Generation Long Distance Coach” werd onderzocht welke plaats lange-afstandsbussen kunnen innemen in de toekomstige samenleving. Aangespoord door verscheidene opkomende trends binnen de mobiliteit- en energiesector zorgde een uitgewerkt toekomstscenario voor het jaar 2030 voor een kader waarin het eindresultaat van deze thesis, een vernieuwend busconcept, volledig tot zijn recht komt.

Een nieuwe lever, een nieuw leven.“Is life worth living? It all depends on the liver.” Dokter William James wist het al lang. Elk jaar krijgen in België 220 mensen een nieuwe lever. De vraag is echter, in hoeverre deze mensen nog een toekomst hebben.Het orgaanDe lever van een volwassen mens weegt ruim anderhalve kilo en is een van de grootste organen van het menselijke lichaam. Hij wordt ook wel eens de afvalverwerker van het lichaam genoemd. De talloze functies van de lever omvatten onder  andere het afbreken van medicatie en alcohol, wat het bloed zuivert.Soms echter, wordt de lever ziek.

Golf van diefstallen overspoelt België tijdens de Eerste WereldoorlogRien de plus immoralisant que la Guerre?“Er zijn geen kolen meer. De bomen worden allemaal afgezaagd en gestolen. Wat gaat er nog allemaal gebeuren in deze wrede oorlog?”Waar Cortvrindt, april 1917.Diefstal. Het is een fenomeen dat altijd en overal voorkomt. In oorlogssituaties nog net dat tikkeltje meer dan in vredestijd, zo blijkt.

In naam van de wetenschap: op avontuur in de gevangenisDe gedachte aan wetenschappelijk onderzoek met gevangenen roept wellicht beelden op van duistere toestanden, zoals de medische experimenten die plaatsvonden in de concentratiekampen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Inderdaad, voornamelijk sinds toen werden gevangenen gezien als de ideale proefpersonen en vanaf de jaren ’50 vonden ook psychologische experimenten met gedetineerden hun opgang. Gelukkig werd er na verloop van tijd meer nagedacht over de ethische implicaties van zulke onderzoeken.

Van vondelingenluik tot wettelijke regeling? Geen anonieme bevalling, wel discrete.In februari was er baby Jules in het vondelingenluik, in augustus baby Marie in een berm. Ook dit jaar zijn er in de media reeds verschillende verhalen verschenen over pasgeboren kinderen die ergens worden achtergelaten. Waarom zijn er vrouwen die ervoor kiezen om ergens in het geheim te bevallen en hun kind te dumpen in plaats van naar het ziekenhuis te trekken? Het antwoord is simpel: wie in België van een kind bevalt, wordt door het Burgerlijk Wetboek automatisch als juridische moeder aanzien.

Vissen én vissen in de NoordzeeDe vooruitgang in de 21ste eeuw laat ook de Belgische visserij niet onberoerd :  grotere en krachtigere boten veroveren de sector en dit brengt bijgevolg ook grotere nadelen met zich mee. Strenge normen over de ‘juiste vis’ dicteren wat er uiteindelijk in de havens terechtkomt.De Noordzee is en blijft de belangrijkste visgrond voor ons land ; de gehele Belgische kustlijn is er immers mee verbonden. Van de vele verschillende vissoorten zijn de platvissen, met name de tong en de schol, het meest vertegenwoordigd in de vangsten.

SOCIALEZEKERHEIDSRECHTEN: EEN MENSENRECHT, OOK ACHTER DE TRALIES.Dit onderzoek focust op de gevangenis, dat toch wel een heel bijzonder deel van de samenleving is. Als we de inwoners van de gevangenis bekijken, zien we vooral maatschappelijk zwakkere groepen. Velen bevonden zich voor de detentie reeds in een moeilijke situatie: ze leven van een werkloosheidsuitkering of een leefloon, ze hebben schulden, ... Deze grote kwetsbaarheid voor de veroordeling, gaat bovendien gepaard met een grotere kwetsbaarheid door de vrijheidsberoving.

Een stukje ziekenhuis thuis …Midden tussen de apparaten, verbonden met allerlei draadjes en slangetjes, onder het waakzame oog van dokters en verpleegkundigen ligt een kind in een bed op de afdeling intensieve zorg. Dit kind is ziek, erg ziek en kan niet goed zelf ademen, daarom dus al die toestellen. Maar wat als een kind lange tijd hulp nodig heeft bij het ademen? Blijft het dan voor altijd in het ziekenhuis, vast aan al die kabeltjes?

Wat is de rol van de ontwerper in de geoliede machine van vergrijzing? Vergeet de klassieke logica en opdeling tussen onderzoek en ontwerp. Ze vervaagt en lost op samen met alle vooroordelen en veronderstellingen omtrent het rusthuisleven. Wat ons meteen bij het werkveld van deze masterproef brengt. Een instituut vastgeroest in schema’s en wetgevingen. Wat heeft een ontwerper daar in godsnaam te zoeken? Veel, want niemand anders zal het doen.Almost no buildings adapt well.

Het strafuitvoeringsonderzoek. Een meerwaarde?Straffen zijn pas effectief indien ze ook echt worden uitgevoerd. Bij de invordering van strafrechtelijke geldelijke sancties worden echter heel wat problemen ervaren. Om hieraan tegemoet te komen, heeft de Belgische wetgever in februari 2011 een vermogensonderzoek in de fase van de strafuitvoering mogelijk gemaakt: het strafuitvoeringsonderzoek of in het kort, het SUO. Dit SUO maakt verder onderzoek mogelijk naar het vermogen van de veroordeelde indien twee voorwaarden vervult zijn.

Tribaal Afrika, het cliché ontleed in Belgisch Congo.Een Afrikaanse maatschappij bestaat uit stammen. Dat is namelijk de pre-koloniale situatie die de kolonisator heeft aangetroffen. Vaak gehoorde clichés die echter minder dicht bij de realiteit liggen dan men zou denken. Ten eerste blijkt ‘dé kolonisator’ allesbehalve een homogeen geheel te zijn, en ten tweede was etniciteit in pre-koloniaal Afrika vermoedelijk iets heel anders dan wat we er vandaag de dag onder verstaan.

Een gouden toekomst voor Peru? – El Dorado anders bekeken‘Wat we niet nodig hebben is chaos. De staat moet strenger optreden en een einde maken aan deze manifestaties.

Water zuiveren met plastic afvalWatertekort is één van de belangrijkste wereldproblemen. Een veelbelovende oplossing is het zuiveren en direct hergebruiken van afvalwater. Membraanfiltratie is hiervoor een uitstekende techniek, maar de kostprijs van de membranen is nog te hoog om de techniek op grote schaal toe te passen. Dit thesisonderzoek stelt een technologisch vernieuwende oplossing voor: de ontwikkeling van goedkopere, ecologische membranen door ze te produceren uit … plastic afval.We’ve become a plastic societyPlastic is niet meer weg te denken uit deze wereld.

De vergeten psychiatrische patiëntAf en toe krijgen we het op ons bord via een documentaire: psychiatrische zorg in een ontwikkelingsland. Vorig jaar zond Vranckx een shockerende reportage uit over psychiatrische instellingen in Mexico. Later dat jaar toonden zijn nomades even schrijnende beelden over geestelijke gezondheidzorg in Oost-Congo. Het is de logica zelve: leven in een geweldadige, onzekere context kan angst, post-traumatische stress, depressie en zelfs psychose veroorzaken.

Urine: een goudmijn?PIPI!Zo, de aandacht is getrokken. Pipi, of iets beschaafder urine, geeft vaak aanleiding tot gegniffel en flauwe moppen, maar is ook het onderwerp van serieus wetenschappelijk onderzoek. Urine bevat namelijk allerlei nuttige elementen zoals fosfor en stikstof, die als meststof in de landbouw zouden kunnen dienen. Er worden veel inspanningen gedaan om methodes te ontwikkelen die de recyclage van deze stoffen mogelijk maken zonder te hoge kosten.

De paradox van Europa: racisme verboden, mensen uitsluiten verplicht!Als men spreekt over mensen zonder papieren, aan wie denkt u dan? Een Syrisch gezin dat IS ontvlucht via de Middellandse Zee? Een Erasmus-studente die ‘vergeet’ terug te keren na afloop van het programma? Een Soedanese jonge man die het Kanaal probeert over te steken? Een bedelend Roma-kind in de winkelstraat?“Mensen zonder papieren” is eigenlijk een foutieve term: vaak heeft men wel documenten, maar niet de juiste. Anno 2015 herbergt elke Europese stad mensen met een onwettig of irregulier verblijf.

De Europese Unie heeft de voorbije jaren te kampen met enkele bijzondere opeenvolgende crisissen. De interne markt en de gemeenschappelijke munt stonden onder aanzienlijke druk op het moment dat de financiële crisis in enkele Europese lidstaten een overheidsschuldencrisis veroorzaakte. Deze crisis legde enkele structurele en institutionele zwaktes die inherent zijn aan de economische en monetaire unie bloot. De manier waarop de Europese Unie omgaat met deze crisissituaties staan toe een inzicht te verkrijgen over de toekomst van de Unie als een geheel, een organisatie en als een ideaal.

Rekeningrijden als sociaal verantwoord beleidVan 2008 tot 2030 verwacht het Federaal Planbureau een toename in het verkeersvolume van personenwagens met 23%. Samen met het wegverkeer nemen ook de nadelen ervan zoals fileleed, luchtvervuiling, lawaai en ongevallen, toe. De overheid kan een aantal acties ondernemen om de negatieve impact van het verkeer op de samenleving te beperken. Het gaat hierbij o.a.