Scriptiebank overzicht

DEEL 1: ATLAS VAN BROEDPLEKKEN:
In een continu veranderende maatschappij, lijkt een verlies van het
gemeenschapsgevoel op te treden. Om de uitdagingen die voor ons
liggen te lijf te gaan, lijkt er een nood aan een nieuwe maatschappelijke
infrastructuur. Een infrastructuur die erin slaagt mensen samen te brengen,
een concreet antwoord te bieden op hedendaagse vragen en wijken te
transformeren tegen ongewenste stedelijke tendensen in. Deze plekken
lijken te ontstaan, vaak bottom-up en kleinschalig maar met lokaal
een grote impact. Mensen werken samen op nieuwe manieren en gaan
inventief te werk om hun eigen leefwereld en die van andere mensen in
hun omgeving vorm te geven. Hetzij uit noodzaak, hetzij uit persoonlijke
motivatie, wordt er zo concreet gewerkt aan een nieuwe typologie binnen
de sociale infrastructuur.
Dit eerste luik van deze (tweedelige) thesis probeert een begrip te
maken van dit soort plek en bloot te leggen welke instrumenten en
strategieën erachter schuilen. Vooraleerst werd na een eerste verkenning
een afbakening gemaakt van geschikte cases, op basis van een aantal
kenmerken die wij als noodzakelijk aanvoelden. Deze filter werd uitgedrukt
aan de hand van het begrip ‘broedplekken’. Zich verhoudend ten opzichte
van anderen die dit begrip reeds gebruikten, formuleerden we een eigen
definitie voor het begrip aan de hand van drie pijlers: het concretiseren van
maatschappelijke thema’s, het vooropstellen van sociaal kapitaal en het
adaptief karakter.
Deze drie kenmerken omvatten alle bekeken cases maar leveren zeker
geen eenduidig resultaat op. In de manier waarop deze definitie tot uiting
komt, zit een grote verscheidenheid. Dit komt door de vele facetten waaruit
een broedplek bestaat. Om hier vat op te krijgen, bouwden we deze thesis
op in twee delen. Een eerste deel behandelt in zes afzonderlijke essays
een verschillend aspect omtrent broedplekken en bespreekt enkele
exemplarische cases, om zo te bouwen aan een bril om de broedplek te
bekijken. Deze werden geordend aan de hand van de drie kenmerken van
de definitie, om die gericht uit te diepen. In een 2de deel bekijken we dan
een selectie van zeven cases op alle facetten en maken we een grafische
vertaling van de inzichten die we kregen door verdere analyse. De twee
onderdelen samen brachten ons het besef dat ‘de ideale broedplek’ niet
te definiëren valt, maar dat we wel tot een waaier aan instrumenten,
strategieën en motieven komen die in wisselende samenstellingen achter
de cases schuilgaan.
Zo kunnen broedplekken testkamers zijn voor nieuwe aanpakken op bredere
maatschappelijke vraagstukken. Hun sterkte blijkt bovendien te liggen in
het verbinden van meerdere thema’s en zo testkamer te bieden richting een
duurzame transitie, zonder deze op zichzelf te proberen bewerkstelligen.
Het tweede en derde essay diepen de tweede pijler, het sociaal kapitaal,
uit. Zo blijkt een nauwe samenwerking met een stadsbestuur cruciaal
voor het duurzaam verder leven van een broedplek. Indien de verhouding
tussen de twee ontbreekt, lijkt de impact van korte duur. Daarnaast
lijken broedplekken ook een interessante piste voor stadsbesturen zelf,
aangezien ze een instrument kunnen zijn om aan gemeenschapsopbouw
te doen. Hiervoor is de toegankelijkheid van broedplekken cruciaal. Ze
willen zich enerzijds openstellen voor een breed publiek maar hebben
anderzijds nood aan drempels zodat bepaalde groepen zich er ook veilig
voelen. Een continue balans, waarbij zaken als de toegang, zichtbaarheid
en de symboliek van zowel het gebouw als de ingrepen hierop een rol
spelen. De derde eigenschap is die waarmee broedplekken zich het
meeste onderscheiden van bestaande typologieën: hun adaptief karakter.
We merken dat broedplekken vaak startten uit tijdelijke invullingen, wat
noopt tot een creatieve aanpak. Ze evolueren echter doorheen de tijd en
nemen zo meerdere gedaantes aan. Om hiermee om te gaan, is er een
bijzondere aandacht voor de infrastructuur die de brug maakt tussen de
vaak onaangepaste gebouwen en hun missie. Dit maatwerk zorgt voor een
flexibiliteit. Deze flexibiliteit uit zich in een multifunctionaliteit, zowel in tijd
als in ruimte, waarmee broedplekken zich onderscheiden van bestaande
publieke gebouwen. Deze kunnen zich hierdoor laten inspireren, al kunnen
ze de aanpak ook niet zomaar kopiëren.
Deze thesis legt zo veel bloot, al roept ze evenveel vervolgonderzoeken
op. Daarom werd er in drie vervolgonderzoeken dieper ingegaan op een
bepaald thema via ontwerpend onderzoek. Deze steunen op de lessen die
uit deze Atlas getrokken werden en proberen enkele bijkomende vragen te
beantwoorden.

DEEL 2: PLEIDOOI VOOR BROEDRUIMTE: De Herontwikkeling van het Maria-Magadalenaklooster naar een semi-permanente broedplek. Dit werk sluit aan op de ‘atlas van broedplekken’ een casuïstische analyse van broedplekken. Broedplekken zijn stedelijke laboratoria, die zowel sociale als ruimtelijke weefsels verdichten door maatschappelijke uitdagingen te concretiseren
op een plek. Ze stellen de ontwikkeling van sociaal kapitaal voorop en zijn constant in evolutie. Ze hebben een adaptief karakter waardoor ze kort op de bal kunnen spelen bij veranderingen in de maatschappij.
Uit de analyse in de atlas leerden we dat tijdelijkheid een handig middel kan zijn voor broedplekken. Een tijdelijke bezetting zorgt ervoor dat men flexibel moet zijn op ruimtelijk en organisatorisch vlak. Het geeft broedplekken het vermogen om snel te kunnen reageren op de urgente behoeften van de buurt. Een tijdelijke opzet heeft een sociaal-experimenteel karakter dat lokale buurtontwikkeling kan ondersteunen. Tegelijk dwingt tijdelijkheid een noodgedwongen afscheid af. Duurzame oplossingen vragen om stabiliteit, wat tijdelijke invullingen niet altijd kunnen bieden. Het maakt broedplekken
dus ook kwetsbaar. Gebruikers worden aan de deur gezet vanaf dat de renovatie of herontwikkeling van de site begint. Het engagement gaat zo verloren en sociale linken worden verbroken. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat dit niet gebeurt? ‘Een Pleidooi voor broedruimte: De herontwikkeling van het Maria-Magdalenaklooster naar een semi-permanente broedplek’ handelt over de paradoxale aspecten van tijdelijke buurtontwikkeling, toegepast op de case Mona van Toestand in het Maria-Magdalenaklooster. Het doel van Toestand is om de lokale partners en de buurt tijdelijk te begeleiden om een gezamenlijke plek te maken voor en door iedereen, met de hoop dat ze hierna op hun eigen benen kunnen staan. De sociale impact primeert in het project van intensieve maar kortstondige ondersteuning. Het model van Toestand, gefocust op
tijdelijkheid, heeft echter haar limieten. Wat gebeurt er na hun vertrek? Het moet sommige initiatieven alleen achterlaten, wat het succes van buurtontwikkeling en sociale ondersteuning ondermijnt. Kan deze tijdelijke invulling ook fungeren als een test voor
toekomstig gebruik van de ruimte die niet alleen de buurtontwikkeling ondersteunt, maar ook helpt bij de herontwikkeling van een site? Wat kunnen we leren uit deze tijdelijke
bezetting en welke aspecten nemen we mee om de toekomst van dit klooster vorm te geven?
Deze thesis zoekt via ontwerpend onderzoek naar manieren om een semi-permanente broedplek vorm te geven, die tijdelijkheid met stabiliteit combineert. We gebruiken deze tijdelijke invulling als hefboom om het Maria-Magdalenaklooster te
herontwikkelen. We verbeelden drie verschillende toekomstscenario’s voor
het Maria-Magdalenaklooster. De architecturale ontwerpen van de broedplek gaan om met de paradox van tijdelijkheid door de stabiliteit van een langetermijnvisie en de wendbaarheid van tijdelijkheid te combineren. Voortbouwend op het engagement van Toestand zoeken de toekomstscenario’s naar een balans tussen de belangen van de private eigenaar, de gebruikers en de buurt. De scenario’s focussen op de samen-
werking tussen actoren en programma’s en werken met minimale architecturale ingrepen. Ze zijn gestructureerd volgens een tijdlijn, een stappenplan dat het traject richting de toe-
komst bevattelijk probeert te maken. Vanuit de reflectie op de ontwerpen destilleren we tot slot de essentie. We maken een pleidooi, formuleren eisen die als advies kunnen dienen bij de herontwikkeling van het Maria-Magdalenaklooster.

Deze scriptie onderzoekt de impact van muziek op de gezondheid door middel van vertalingen van Franse teksten naar het Nederlands en vice versa. De studie behandelt vier belangrijke thema's:

De eerste tekst belicht hoe muziektherapie kan dienen als een krachtig alternatief voor medicatie bij het behandelen van mentale aandoeningen zoals stress en angst. Muziektherapeute Martina de Witte wordt geciteerd over de voordelen van muziek voor zowel lichamelijke als geestelijke gezondheid.

Een tweede tekst onderzoekt hoe muziek tijdens het autorijden ons rijgedrag beïnvloedt. Klassieke muziek kan leiden tot een ontspannende, maar onregelmatige rijstijl, terwijl snelle muziek het risico op gevaarlijk rijgedrag verhoogt door het aanzetten tot hogere snelheid.

De derde tekst behandelt de mentale druk op artiesten zoals Angèle en Stromae, die openhartig spreken over hun worstelingen met de balans tussen hun carrière en hun mentale welzijn. Dit benadrukt hoe muziek niet alleen vreugde brengt, maar ook stress kan veroorzaken voor de artiesten zelf.

De laatste tekst richt zich op de brede voordelen van muziek, zoals het verbeteren van familierelaties en cognitieve vaardigheden. Het benadrukt dat muziek veel meer is dan vermaak; het is een krachtig hulpmiddel voor welzijn.

Het vertaalproces van deze teksten bleek uitdagend, waarbij de balans tussen nauwkeurigheid en leesbaarheid cruciaal was. De bevindingen tonen aan dat muziek een veelzijdige invloed heeft op de gezondheid en benadrukken de noodzaak van zorgvuldige vertalingen om deze effecten correct over te brengen.

Industry plant is een negatieve term die wordt gebruikt om muzikanten te beschrijven die zogenaamd populair zijn geworden door nepotisme, erfenis, rijkdom of hun connecties in de muziekindustrie in plaats van op hun eigen verdiensten. (Wikipedia, 2024)

De doelstelling van deze bachelorproef is het onderzoeken hoe industry plants zijn ontstaan en hoe we ze kunnen identificeren in de muziekindustrie. Dit onderzoek wordt gedaan omdat het een complex en controversieel fenomeen is, en om een beter begrip en meer transparantie te bevorderen voor een eerlijkere muziekindustrie.

Na de dood van dictator Franco in 1975 begon in Spanje de Spaanse democratische overgang. Er is echter een schaduwzijde: ondanks deze democratisering ontvluchtten er nog Spanjaarden het land omwille van politieke redenen en gingen ze hun heil zoeken in België. Een problematiek die tot op de dag van vandaag actueel is.

Molly Spotted Elk (1903-1977) was een Penobscot danseres, schrijver en actrice die in 1931 naar Parijs trok. Daar gaf ze advies aan de directie van het Ethnografisch museum in het Trocadéro paleis en werd ze een belangrijk onderdeel van de artistieke scène.

De Franse Surrealisten hadden vanuit hun primitivisme grote interesse voor al wat Native-American was, maar niet voor de dansen van Spotted Elk. Uit deze fundamentele tegenstelling blijken de verschillende, maar diachrone modernismes die bestonden in interbellum Parijs.

Belgium had a turbulent electronic music scene during the 1990s, with a free, extravagant club scene and rocksolid music production. Unfortunately, this changed with repressive government actions against allegedly high drug consumption in nightclubs, Belgium's emerging electronic music festivals as competitors and increasingly difficult, obtainable party licences. Clubs are disappearing as fast as they were established, but something new is bubbling underground. As was the case earlier in Britain, France and the Netherlands, Belgian collectives are holding parties in forests, squats, fields, industrial estates and abandoned office buildings. These illegal raves or free parties are organised by soundsystem crews consisting of DJs, sound engineers, artists and music lovers. On the basis of interviews with five organisers and two partygoers, this study attempts to gain an insight into how these parties come about and what significance they acquire in the development of participants' individual and collective identities.

Wat trekt Europese jongeren aan op vlak van cultuur en hoe kan dit in het kader van culturele hoofdstad 2030 op een innovatieve manier geïmplementeerd worden in Brussel om er een duurzame meerwaarde van te maken voor de stad? Er bleek ruimte te zijn voor een routegebonden boekenevenement, dat ik uitwerkte als toeristisch-recreatief product.

Deze thesis beoogt om op basis van voornamelijk akoestisch theoretische toetsing van bestaande cases en hun erfgoedwaarden enkele algemene aandachtspunten mee te geven die een tool kunnen zijn bij het herbestemmen van monumenten tot concertzalen.

Deze scriptie onderzoekt, aan de hand van interviews, de smaakoordelen bij Gentse muzikanten. De nadruk ligt daarbij op de hiërarchie die ontstaat tussen soorten van oordelen. Bovendien wordt de impact van professionalisme in de wereld van de popmuziek in kaart gebracht.

In deze thesis wordt onderzocht hoe hiphopartiesten uit Brussel en New York reageren op terrorisme in hun stad.

Deze studie onderzocht enerzijds de drijfveren en anderzijds de denkprocessen van muzikale entrepreneurs die verschillende facetten in en rond de productie van hun muziek met een DIY-filosofie benaderen.

Digitalisering en dekolonisering lijken op het eerste gezicht met elkaar in lijn te liggen als innovatieve en inclusieve (r)evoluties. Onderliggend blijkt dat echter niet het geval, wat nadelig werkt voor landen ten zuiden van de Sahara en mensen van Afrikaanse afkomst in de diaspora. Een interdisciplinaire analyse en discussie geven inzicht en overzicht in de situatie vandaag en een constructief kader voor de toekomst.

Hoe archiveer je een vluchtige, efemere kunstvorm zoals performance? Het is een vraag die de theaterwetenschap en performance studies al decennialang bezighoudt. De bijzondere kunstenaar Otobong Nkanga werpt nieuw licht op het vraagstuk. Het M HKA zal haar concept van ‘het ademend archief’ realiseren.

Deze transhistorische scriptie onderzoekt het Nachleben van het motief van de Vestaalse maagd Tuccia en haar paradoxaal ondoorlaatbare zeef in de kunst. De scriptie bestaat uit drie delen. Het eerste deel gaat over Tuccia als een symbool voor het onbevlekte Rome. Het tweede behandelt het motief van Tuccia op het vlak van gender. In het laatste hoofdstuk wordt ingegaan op de 'Sieve Portraits' van Elizabeth I als moderne Tuccia.

Een onderzoek naar de esthetiek en filosofische waarden alsook de evolutie in gedachtewereld die te bemerken is in de performances en het beeldend werk van Marina Abramović.

In deze scriptie wordt de rol van K3-liedjes in de non-formele educatie van kinderen onderzocht aan de hand van drie kwalitatieve methoden, namelijk een thematische analyse van de teksten, een bevraging van de tekstschrijver en zangeressen van K3 en een focusgroep met kinderen.

In onze scriptie onderzoeken we een alternatieve manier van burgerschap, genaamd 'rechtmatige aanwezigheid'. In deze vorm van burgerschap krijgt iemand rechten op basis van zijn aanwezigheid. We stapten met een hoopvolle bril naar twee Brusselse praktijken.

Deze masterproef bestudeert in welke mate muziek kan worden gebruikt om jongeren die op straat leven aan te zetten een leven uit te bouwen weg van de straat.

Performing the Persona is een onderzoek dat drie hedendaagse muziekartiesten onder de loep neemt die exemplarisch zijn voor sociale media als nieuwe virtueel podium. Gebaseerd op zowel theater-, performance-, als mediatheorie, is dit onderzoek een aanzet om geassembleerde personaperformance online door te lichten. Het resultaat is een contemporain onderzoek dat zich buigt over het belang van de selfie, videoclips en Instagram in het bredere kader van een nieuwe publieke ruimte, de virtuele bühne van social media.

Het betreft een renovatie van een oude boswachterswoning, Scheyvaertshof in Blaasveldbroek waar momenteel een hele saaie tentoonstelling plaats vindt. De uitdaging van dit project was om zowel de naambekendheid als het hele interactieve interieur van dit gebouw te ontwerpen. Mijn concept brengt natuur en cultuur samen want zeer vernieuwend en verrassend werd ontvangen door de jury.

Het medium van film en het medium ‘architectuur’ zijn nauwer verwant dan aanvankelijk wordt gedacht. In dit werk beschrijf ik de spanningsopbouw in het werk van David Lynch in verband met de architectuur die eraan gelinkt is. Aan de hand van een terminologie die ik opbouw in het witte, theoretische boek, pas ik die toe in het zwarte, beeldende boek. Ik beschrijf het Huiselijk Theater voor het Huiselijk Drama aan de hand van het Déjà-vu, het Melodramatisch Object en het Portaal. De spanningsopbouw van een verhaal wordt mijn inspiratie voor de spanningsopbouw in mijn eigen architecturaal ontwerp. De aanzet van dat architecturaal ontwerp is te zien in het zwarte boek.

De studie gaat na hoe de Belgische kunsthandel zich tijdens de Eerste Wereldoorlog handhaafde. De verschillende oorzaken voor de heropleving van de kunsthandel worden hierbij stelselmatig toegelicht.

Beyoncé in het Voetspoor van Afro-Amerikaanse Feministen?“Feminist: a person who believes in the social, political and economic equality of the sexes” (“***Flawless”, Beyoncé 2013)Als kers op de taart van haar feministisch getint oeuvre, profileert de Afro-Amerikaanse zangeres Beyoncé zich expliciet als feministe op haar laatste album Beyoncé (2013). Dat album lokt echter veel kritiek uit bij het vrouwelijk publiek dat haar feministische identiteit in vraag stelt en de manier waarop zij het feminisme belichaamt afkeurt.

Huis Douchar, het notitieboek van een geduldige zoektocht.

“Waarom zou u, als duidelijk te zien is wat er gedaan moet worden, daar nog aan twijfelen? Als u het ziet, ga dan opgewekt en zonder omwegen aan het werk. Staat het u echter niet duidelijk voor ogen, houdt u dan in en raadpleeg u beste adviseurs. En wanneer iets u in de weg staat, ga dan door met u bezigheden en houdt u weloverwogen vast aan wat u als rechtvaardig beschouwt. Daarmee komt u het verst, want hierin kunt u ook falen.

« Il faut être ouvert comme une vieille pute. » Een quote van Arno. Of wat had u gedacht ?Wie Arno zegt, zegt muziek. In dit geval het « Franse chanson ». Maar, wat valt er in godsnaam nog te zeggen over het « chanson », nu de boegbeelden van dit genre, Piaf, Brel, Brassens en Gainsbourg, ons al lang hebben verlaten ? U zou versteld staan ! Ik ook, vandaar mijn thesis. In het Frans.De generatie van de jaren 2000 : wie zijn ze ?Wacht, niet weglopen : in het tweede luik stel ik ze u namelijk meteen voor, de artiesten van de « nieuwe Franse scène ». Kwestie van goesting te krijgen.

IK ZIE, IK ZIE, WAT JIJ NIET ZIET... PRODUCT PLACEMENT IN MUZIEKVIDEO'SLady Gaga stapt naar voren en zingt in haar controversiële muziekvideo de eerste zinnen van haar succesnummer Telephone… Met een blikje Coca Cola Light in haar kapsel… Daarvoor betaalde het bijhorende bedrijf grof geld.

The rise and fall of Wim De Craene“Voor zestienjarigen ben ik de zanger van vroeger.” Een citaat uit 1980 door de Vlaamse zanger Wim De Craene. De Craene stierf in 1990, maar zijn nummers spreken nog altijd tot de verbeelding. Bijna vijfentwintig jaar na zijn dood kunnen we zelfs spreken van een Wim De Craene-revival.Wim wie?Wim De Craene begon zijn muziekcarrière begin jaren zeventig. Met “Tim” en “Rozane” nestelde hij zich in het rijtje van Grote Vlaamse Kleinkunstenaars. Het zijn nummers die vandaag de dag nog steeds te horen zijn op onze radio.

Hoe kunstenaars verleiden tot deelname aan een evenement?‘Er zou juist één grote kunstenwinkel moeten zijn in de wereld, waar de kunstenaar zijn kunstwerk naar toe kan brengen en van waar hij kan meenemen wat hij nodig heeft. Zoals het nu is, moet je bijna een halve handelaar zijn.’ Zo stelde Ludwig Van Beethoven in conversaties in 1801.Meer dan 200 jaar later is dit citaat, weliswaar in andere context, nog steeds van toepassing.“Geef het volk brood en spelen.” De oude Romeinen wisten al hoe je mensen gelukkig moest maken.

Cultuur dient tot niets, maar kan het overleven zonder overheidssteun?Subsidies voor drie Vlaamse concertzalen blijken noodzakelijk om een gevarieerd en vernieuwend aanbod aan te bieden, maar minder om het financieel voortbestaan van de respectievelijke concertzalen te verzekeren.

Een gezonde Vlaamse festivalindustrie?De Vlaamse festivalzomer draait weer op volle touren en mede dankzij het mooie zomerweer lijkt de Vlaamse festivalwereld na lange tijd weer te floreren. Is dit slechts een sussende vinger op een ongeneeslijke wonde? In het voorjaar doken in de media namelijk verschillende verontrustende berichten op die stelden dat verschillende festivals het voor bekeken hielden of een sabbatjaar zouden inlassen. De grote boosdoeners bleken de economische crisis en het slechte zomerweer te zijn.