Scriptiebank overzicht

Executieve functies hebben een grotere invloed in het onderwijs dan we zouden denken. Maar wat zijn executieve functies? Hoe kan ik deze inzetten in de klas? Hoe kan ik de executieve functies van kinderen trainen? Hier probeerde ik een antwoord op te vormen.

Woordenschatverwerving in een vreemde taal kan beïnvloed worden door verschillende factoren. Deze masterproef onderzoekt de Franse en Engelse woordenschatkennis van Vlaamse leerlingen in het zesde leerjaar en vierde middelbaar. Daarbij wordt het effect van cognaten en buitenschools contact met de vreemde talen bekeken.

In dit onderzoek werd voor het eerst Equine-Assisted Therapy (EAT) onderzocht als behandeling voor kinderen met leerstoornissen, aangezien de therapievorm in de praktijk al aangeboden en aangeraden wordt zonder enige wetenschappelijke onderzoek naar de effectiviteit ervan bij deze kinderen. Resultaten suggereren gemengde invloed op zelfregulatie en sociaal-emotioneel functioneren, maar geen significante verbeteringen in zelfconcept en executief functioneren. Het benadrukt het belang van meer rigoureus effectiviteitsonderzoek en voorzichtigheid bij het aanbevelen van EAT als behandeling voor leerstoornissen bij kinderen.

Het onderzoek analyseert het gebruik van gestandaardiseerde toetsen om gelijke onderwijskansen voor leerlingen met een lage sociaaleconomische status te verbeteren. Het richt zich specifiek op hoe leerkrachten de gegevens uit netgebonden toetsen gebruiken bij het toekennen van getuigschriften in het basisonderwijs.

Wat verhinderd het behalen van goede resultaten in het tweedekansonderwijs? Wat zorgt ervoor dat cursisten in het tweedekansonderwijs betere resultaten kunnen behalen? In deze masterproef werden 407 cursisten uit het tweedekansonderwijs in West-Vlaanderen bevraagd.

Met onze studie onderzochten we de impact van de geboortemaand en het geslacht op het academisch succes van toekomstige artsen en tandartsen tijdens het toelatingsexamen. We ontdekten significante verschillen, waarbij geboortemaand invloed heeft op deelname en slaagkansen en ook dat genderverschillen hierin een rol spelen. Onze missie is een eerlijke onderwijsomgeving te creëren door bewustwording en beleidsmaatregelen om het relatieve leeftijdseffect en de genderkloof aan te pakken.

In deze scriptie wordt er nagegaan welke ruimtelijke ontwerpparameters van belang zijn om aandacht aan te schenken gedurende een langdurige opname van kinderen tussen de 6 en 12 jaar (leeftijd lagere school) in een kinder- en jeugdpsychiatrie opdat ze de nodige ondersteuning krijgen en een gevoel van huiselijkheid ervaren. Met andere woorden hoezeer de architecturale vormgeving impact kan hebben op het verblijf van een kind in deze kwetsbare omgeving. Dit gebeurt enerzijds aan de hand van een literatuurstudie en anderzijds door het analyseren van twee concrete projecten, met name het Kinderpsychiatrisch Centrum in Genk (KPC) en De Korbeel in Kortrijk. Bijkomend wordt de inhoud ondersteund door het zelf ontwerpen van een fictieve kinderpsychiatrie voor kinderen van de lagere school in centrum Hasselt.

Onderzoek naar sociale ongelijkheid in oriënteringsadvies bij de overgang naar het secundair onderwijs in Vlaanderen. Specifiek werden achterliggende mechanismen voor deze ongelijkheid kwalitatief geëxploreerd.

Onderzoek naar lagere urinewegsymptomen bij lagereschoolkinderen en de impact hiervan op het welbevinden.

Binnen deze scriptie wordt het belang van een preventieve werking omtrent rouw en verlies bij lagere school kinderen weergegeven. Preventief werken rond rouw en verlies is niet vanzelfsprekend. Om die reden bevat deze scriptie een zelfgemaakt lespakket met als doel de leerkrachten in staat te stellen het onderwerp bespreekbaar te maken binnen de lagere school. Meer specifiek is er een handleiding voor de leerkracht, een werkschrift en verhaal voorzien.

Uit de literatuur is af te leiden dat in het hoger onderwijs weinig tot geen fysieke activiteit aan bod komt, dit ondanks de vele voordelen. In dit onderzoek wordt in kaart gebracht wat de totale fysieke activiteit van studenten beïnvloedt en wat het effect is van fysieke activiteit op een leerprestatie, rekening houdend met de motivatie en het engagement. Dit werd door cross sectioneel onderzoek nagegaan, waarbij een instructieactiviteit vooraf wordt gegaan door fysieke activiteit.

In dit onderzoek werd het effect van individuele factoren, sociale netwerken, fysieke omgeving, de macro omgeving, academische druk, studentenleven, examens, lessen en de schoolomgeving op de totale wekelijkse fysieke activiteit geanalyseerd. Het engagement van studenten is gebaseerd op verscheidene motorische theorieën over kennisconstructie, namelijk het constructivisme van Bruner (1966), de embodied cognition theory (Brouillet et al., 2010) en de theory of event coding (Hommel, 2015). Uit deze theorieën is af te leiden dat fysieke activiteit een motivator kan zijn voor kennisconstructie en meer engagement. De motivatie is binnen dit onderzoek de bevrediging van de basisbehoeften autonomie, verbondenheid en competentie (Ryan en Deci, 2017).

De individuele factoren en de sociale netwerken zorgen voor meer fysieke activiteit. Daarentegen zorgt het studentenleven voor minder fysieke activiteit. Fysieke activiteit zorgt ook voor hogere leerprestaties, rekening houdend met het engagement van studenten. Er is geen significant effect op de motivatie. De voordelen van fysieke activiteit, vastgesteld bij lagere en secundaire leerlingen, zijn zo ook aanwezig bij studenten van het hoger onderwijs. Meer fysieke activiteit kan bovendien een eerste stap zijn om de zitepidemie te doorbreken en de algemene volksgezondheid verder te stimuleren.

De verschillende visies op burgerschapseducatie van Vlaamse leerkrachten en hoe die een impact hebben op de politieke kennis, interesses en attitudes van leerlingen al naargelang de gevolgde onderwijsvorm en sociaal-economische positie.

Dit onderzoek baseert zich voornamelijk op de ervaringen van vrouwelijke Inheemse Witoto leiders afkomstig uit het Amazonewoud in Colombia. Hiervoor verrichtte ik een etnografisch veldwerkonderzoek tijdens de maanden februari, maart en april in 2022. Door de visie van deze vrouwen omtrent vrouwelijk leiderschap, de territoriale strijd en vrouwelijke versterking in beeld te brengen, tracht ik bij te dragen aan de dekolonisatie van de relatie tussen vrouwelijke leiders en hun bondgenoten. Daarnaast integreerde ik ook de visie van de socio-ecologische NGO 'Proterra' die als eerste een genderbenadering hanteerde in de samenwerking met deze gemeenschap.

De perceptie van leerlingen uit de derde graad van het secundair onderwijs tegenover de zorgsector. Hierbij werd een verschil gezocht tussen drie graden, het ASO, BSO en TSO.

In deze scriptie is onderzoek gedaan naar veilige schoolomgevingen en het ontbrekende kijkgedrag van kinderen bij het oversteken van de straat. Volgens het Intervention Mapping protocol is een korte verkeersles gemaakt om dit kijkgedrag te verbeteren, maar die lijkt zonder praktijkbegeleiding van ouders weinig zinvol. Ouders moeten dan ook meer met hun kinderen het verkeer ontdekken op de fiets of te voet.

In de klaspraktijk komen we steeds meer diverse klasgroepen tegen die ook op vlak van thuistaal van elkaar verschillen. Hiervoor heb ik een schooltaalwoordenboek ontworpen dat voor ondersteuning op vlak van instructietaal zal zorgen. Dit woordenboek is op mijn zelfontworpen site te vinden samen met enkele andere tools en niet-talige bewegingstussendoortjes en wachtplaten.

Actie op korte termijn voor verandering op lange termijn. Door middel van urban tactics wordt onderzocht hoe fietsmobiliteit in Paramaribo gestimuleerd kan worden.

Sport in ’t algemeen is gezond en kan een belangrijke invloed hebben op je gezondheid. Het zorgt
voor een betere conditie, een betere nachtrust, geeft ontspanning, en vermindert het risico op een
groot aantal fysieke en mentale aandoeningen.
We zien ook dat kinderen steeds minder buiten spelen en zitten in plaats daarvan veel vaker voor de
televisie of spelen op een tablet, smartphone of computer.
Daarom is het beter om van kleinsaf aan sporten te beginnen. En hoe kunnen we dit beter doen dat
via de naschoolse opvang.
Het leek mij dan ook interessant om uit te zoeken hoe we nog meer kinderen kunnen laten bewegen.
Het sporten in de naschoolse opvang kan daarbij helpen, dus ben ik op onderzoek uit gegaan om te
kijken of dit al voldoende geïntegreerd is en hoe dit nog beter kan uitgebouwd worden.
Om hierop een antwoord te krijgen, ben ik gaan kijken hoe ze dit in het buitenland doen en heb ik
geprobeerd om via een bevraging meer zicht te krijgen hoe dit in Vlaamse scholen al dan niet al
gebeurt.
Hieruit heb ik dan een aantal conclusies getrokken en ben ik zelf aan de slag gegaan om een
lesvoorbereiding te maken die zou kunnen gebruikt worden in een naschoolse opvang.
Bij deze kan ik besluiten dat er al heel wat scholen in Vlaanderen dit goed doen, waarvan andere
scholen zeker kunnen leren.

STEM-onderwijs kennen we intussen allemaal, maar hoe zit het met STEAM? Hoe wordt STEAM vandaag de dag geïmplementeerd in het Vlaamse onderwijs? En wat is de meerwaarde van de A? In deze scriptie geven verschillende leerkrachten een zicht op de werking met STEAM in ons huidige scholenlandschap.

Onderzoek naar de impact op lange termijn van de COVID-19 schoolsluiting op de leesontwikkeling van leerlingen uit het tweede leerjaar. Het lezen en fonemisch bewustzijn van de leerlingen werden vergeleken met de normgroep van de gestandaardiseerde testen en een controlegroep van het jaar 2013-2014. Daarnaast wordt de invloed van (een ondersteunende) omgeving op het leesniveau onderzocht.

Een empirisch onderzoek dat tracht te achterhalen of 'het hebben van sociale impact' een motivator is, of kan zijn, voor Vlaamse jongeren met een migratieachtergrond om zélf leerkracht te worden - hetgeen onrustwekkend weinig gebeurt en daardoor talloze negatieve gevolgen voortbrengt.

Omdat we merken dat de leerlingen in de eerste graad a- en b-stroom weinig leermotivatie hebben voor de lessen Frans, hebben we zelf een educatief bordspel ontworpen. We hebben duidelijk gekozen voor een bordspel en niet voor een online platform om de schermtijd te beperken en om de spreekvaardigheid, leesvaardigheid, luistervaardigheid en groepsdynamica in de klas te vergroten. Daarbovenop willen we de leerlingen ook warm maken voor de Franse cultuur. Na een test bij 51 leerlingen hebben we 49% meer motivatie kunnen registreren.

De rol die scholen kunnen spelen in het stimuleren van de ouderbetrokkenheid van hun anderstalige ouders. Een analyse van een lopend project in vijf Antwerpse basisscholen.

Aan de hand van de draw-a-scientist-test wordt er nagegaan welk beeld Vlaamse lagereschoolkinderen hebben over wetenschap(pers).

In deze literatuurstudie wordt onderzocht wat de invloed is van omgevingsfactoren op mondhygiënegewoonten bij adolescenten. Deze kennis kan gebruikt worden bij het ontwikkelen van preventieprogramma’s ter bevordering van de mondgezondheid bij deze doelgroep.

Het uiteindelijke doel van dit praktijkonderzoek bestond erin om de kennis bij kinderen rond het
ouder worden te verruimen en de huidige stereotypering te achterhalen. Om hier een antwoord op
te kunnen geven werd er gebruik gemaakt van de literatuurstudie, enkele opdrachten, het gezelschapsspel
‘Geborgen Zorgen’ en de aanvullende “inleefdag”. De onderzoekers fungeerden als coördinatoren
tijdens een opgedragen samenwerkingssessie of spelsituatie met kinderen en ouderen.

Leerkrachten informeren over wat AD(H)D is en wat ze kunnen doen om leerlingen hiermee beter te begeleiden in de klas door middel van geanimeerde video's. Wat is AD(H)D nu juist? Hoeveel weten ze hier al over? Wat doen ze al voor deze leerlingen? Welke noden hebben deze leerkrachten? In welke mate hielp de informatie?

Er werd een online cross-sectioneel onderzoek uitgevoerd naar het welbevinden bij 187 leerlingen in het Vlaamse basisonderwijs met een vermoeden of diagnose van hoogbegaafdheid en hun ouders.
Onderzoeksvraag: “Is het welbevinden van cognitief sterke leerlingen die naar een gespecialiseerde lagere school (GS) gaan hoger dan dat van vergelijkbare leerlingen in traditionele scholen?” Aanvullend werd het verschil onderzocht in een gewone school: zonder extra ondersteuning (GO), individueel aangepast moeilijker leeraanbod (IA), deeltijds les met ontwikkelingsgelijken (‘peer grouping’) (PG) en individueel leeraanbod met ook ‘peer grouping’ (IP). Ten slotte werden leerlingen die één of meer leerjaren overgeslagen hebben vergeleken met niet-versnelde leerlingen.
Deze studie toont d.m.v. ANOVA en contrasten grote en positieve effecten aan van ondersteuningsmaatregelen (GS+IA+PG+IP) aan cognitief sterke leerlingen (versus GO) op algemeen welbevinden (d=2.369), tevredenheid algemeen (d=2.819), dingen die je hebt (d=1.825), waar je goed in wil zijn (d=2.616), die je dagelijks doet (d=1.42), relaties (d=1.589)) en schools welbevinden (welbevinden (d=2.977), tevredenheid (d=2.72), betrokkenheid (d=2.472), sociale relaties (d=1.823), pedagogisch klimaat (d=2.906)) en prestaties op rekenen (d=2.638). Volgens de ouders gaat meer aandacht naar kennis verwerven (d=1.623), sociaal emotioneel welzijn (d=3.187), differentiatie en persoonlijke aanpak (d=5.369) en creativiteit (d=2.179) dan in andere scholen.
Wanneer cognitief sterke leerlingen in een gespecialiseerde school (GS) les volgen, zijn er bijkomende positieve en grote effecten tegenover ondersteuning in gewone school (IA+PG+IP) op totaal schools welbevinden (d=.983), schoolse tevredenheid (d=.98), betrokkenheid (d=.994), sociale relaties (d=2.177) en pedagogisch klimaat (d=.98). Op academisch zelfconcept, prestaties voor rekenen (d=-1.354) en begrijpend lezen (d=-1.048) is er een negatief effect (referentiegroep verschilt). Er gaat meer aandacht naar kennis verwerven (d=3.402), sociaal emotioneel welzijn (d=3.916), differentiatie en persoonlijke aanpak (d=3.464) en creativiteit (d=2.820).
Er werden geen significante verschillen aangetoond tussen leerlingen in een gewone school met beide maatregelen versus één maatregel (IP vs IA+PG) en tussen versnelde leerlingen versus niet-versnelde leerlingen.

Binnen de modernisering van het secundair onderwijs en de daarbij horende zestien sleutelcompetenties zien we dat duurzaamheid een prominente(re) rol krijgt toebedeeld. Hoe zit het precies met de duurzaamheidsattitude van onze Vlaamse scholieren in het algemeen en met onze toekomstige economen in het bijzonder?

STEM-workshops ondervinden problemen op het vlak van laagdrempeligheid en het bereiken van een groot publiek. Met deze bachelorproef willen we een antwoord bieden op deze uitdaging.