Scriptiebank overzicht

Dit onderzoek gaat na hoe het schenkingsproces van het Kasteel van Gaasbeek door markiezin Arconati Visconti aan de Belgische Staat verliep aan het begin van de twintigste eeuw. De schenking hield naast het kasteel ook het park, de gronden, de collecties en een bijkomende som van 200 000 frank in. In dit onderzoek wordt bestudeerd welke motieven ze had om het landgoed aan verschillende mogelijke ontvangstpartijen aan te bieden.

Het karakter van de markiezin werd getekend door haar antiklerikale, patriottische en republikeinse waarden. Een groot deel van haar tijd spendeerde ze aan corresponderen, salons organiseren en het bevorderen van wetenschappen en kunsten, met bijzondere aandacht voor historische wetenschappen. Ze stond bekend als gulle weldoenster door haar uitgebreide verzamel- en schenkingspolitiek. Dit was mogelijk door de aanzienlijke erfenis, waaronder het Kasteel van Gaasbeek, die ze in bezit had gekregen na de dood van haar echtgenoot markies Giammartino Arconati Visconti in februari 1876. Vooral vanaf de jaren 1890 hield ze zich hier frequent mee bezig. Tijdens het Brusselse burgemeesterschap van Émile De Mot (1899-1909), kreeg de markiezin voor het eerst het idee om haar geliefde Kasteel van Gaasbeek weg te schenken. Het schenkingsproces stuitte echter op enkele obstakels. Pas na drie mislukte schenkingspogingen aan respectievelijk de stad Brussel onder De Mot, de Belgische Staat en koning Albert I, kon de werkelijke schenking kon plaatsvinden. Toen de markiezin de Belgische Staat voor een tweede keer benaderde om het kasteel aan te bieden, had ze namelijk meer succes. Uiteindelijk kon de schenkingsakte op 30 augustus 1921 ondertekend worden.

De schenking en haar motieven daartoe passen binnen de bredere schenkingspolitiek van de markiezin. Ten eerste waren haar kinderloze status als weduwe, haar fysieke verzwakking en haar confrontatie met vergankelijkheid door de dood van enkelen van haar dierbaren, drijfveren om bij haar schenkingspolitiek een versnelling hoger te schakelen. Daardoor paste haar schenking eveneens binnen de algemene schenkingspolitiek uit die tijdsgeest. Meer specifiek voor de schenking van het Kasteel van Gaasbeek was een eerste motief haar bewondering voor België door de dappere bescherming van Frankrijk tijdens de Eerste Wereldoorlog die ze daaraan toeschreef. Door bij te dragen aan de opbouw van het Belgisch nationaal patrimonium wilde ze haar sympathie uiten, hoewel ze België bleef bekijken met haar Franse blik. Ten tweede wilde ze het behoud van het kasteel op lange termijn verzekeren. Verder wilde ze bijdragen aan de bevordering van kunsten en wetenschappen. Daarnaast wilde ze de herinnering aan overleden geliefden eren, en hoopte ze ook dat het museum voor haarzelf attent bleef. Omwille van dit alles wenste ze dat de schenking zou leiden tot de creatie van een publiek museum, waar alle objecten van de collectie tentoongesteld zouden blijven.

De schenking leverde de markiezin veel dankbaarheid op. Tot op de dag van vandaag wordt ze herinnerd omwille van haar vrijgevigheid. Na de afronding van het proces doken er toch nog enkele problemen op. Zo maakten er nog enkele nazaten van de Arconati Visconti’s aanspraak op een deel van de schenking. De uitkomst daarvan is echter onduidelijk. Daarenboven vormde de benoeming van de eerste conservator ook voor discussies binnen de Ministerraad. Vooral een machtsstrijd tussen twee betrokken ministers lagen aan de basis van die spanningen. Ondanks die discussies was het uiteindelijk Georges Lockem die de eerste conservator werd en die functie dan ook bekleedde bij de opening van het kasteel-museum voor het publiek op 11 februari 2024.

De bevoegdheid van het hof van assisen inzake misdaden doorheen de Belgische geschiedenis sinds 1831.

De meeste volwassen nieuwkomers in Vlaanderen moeten verplicht een cursus Maatschappelijke Oriëntatie volgen in het kader van hun inburgeringstraject. Deze scriptie onderzoekt wat de rol is van geschiedenis, erfgoed en herinneringseducatie in deze lessenreeks en in welke mate dit mee vormgeeft aan een burgerschap.

De terrorismebestrijdingsstrategie van de Europese Unie voor en na de terroristische aanslagen in Parijs en Brussel (2015-2016).

Deze scriptie analyseert de geschiedenis van de Belgische dierenbeschermingsbeweging van 1897 tot 1914. De thesis focust op de casus van invloedrijk activist Jules Rühl, om zo de ethica, activisme en netwerken van de dierenbeschermers te bestuderen.

Een belangrijk deel van de Belgische geschiedenis en een uniek stukje architectuur, namelijk een verdedigingsfort, herbestemmen tot een begraafplaats en een locatie om afscheid te nemen van dierbaren. Het gaat over het integreren van een fort in de huidige samenleving.

Civiele settings zijn meer en meer het mikpunt van terroristische dreigingen. Dit stelt onze gemeenschap voor een belangrijke uitdaging gezien onze beperkte ervaring met de verwondingen als gevolg van explosies. Deze literatuurstudie wil de kennis omtrent de werking van explosieven en de pathofysiologie van explosie-gerelateerde verwondingen helpen toelichten om zo te kunnen bijdragen aan een optimale preventie en behandeling.

Kolonies voor zwakke kinderen: een vergeten onderdeel in onze Belgische geschiedenis. Dit onderzoek brengt in kaart hoe men keek naar kinderen in de model-heropvoedingskolonies van het Nationaal Werk voor Kinderwelzijn tussen 1919 en 1987, en concludeert dat onze kijk op kinderen helemaal niet zo sterk veranderd is als we denken.

Mark Twain schreef in 1905 het pamflet King Leopold’s Soliloquy als protest tegen het gruwelijke Congobeleid van koning Leopold II. Het werk verscheen in Nederlandse vertaling pas tientallen jaren later, in 1961, bij de communistische Nederlandse uitgeverij Pegasus. Deze uitzonderlijke vorm van plotse, vertraagde vertaling vertelt veel meer over de mogelijke geheimen die onze samenlevingen kunnen dragen dan op het eerste gezicht misschien lijkt.

Deze scriptie peilt naar de verschillende manieren waarop de Belgische overheid na de Eerste Wereldoorlog de voedselkwestie trachtte op te lossen. Lage en stabiele prijzen waren daarbij de hoofdbekommernis. Door middel van verschillende interventies werd daarbij komaf gemaakt met de vooroorlogse voedselpolitiek, en beslissingen genomen die tot op de dag van vandaag doorwerken.

Deze scriptie omvat een kwantitatieve inhoudsanalyse waarbij 1588 tweets werden bestudeerd na het plaatsvinden van de terreuraanslagen op 22 maart 2016. Hierbij werd er meer specifiek onderzocht welke actoren op Twitter aanwezig waren en voor welke doeleinden deze gebruik maakten van het medium. Op deze manier kan er inzicht worden verworven in de noden van het publiek met als doel responsstrategieën op een effectieve en efficiënte manier te kunnen afstemmen.

In volle Eerste Wereldoorlog richtte een deel van de Vlaamse Beweging met Duitse steun een Raad van Vlaanderen op. Deze instelling beoogde een parlement voor Vlaanderen te zijn. Lange tijd hebben historici de Raad weggezet als een marionettenbeweging. Deze scriptie kiest ervoor hiermee te breken door het te benaderen als zijnde een parlement. Aan de hand van een comparatief luik met de Belgische Kamer en Nederlandse Tweede Kamer wordt nagegaan wat voor parlement de Raad beoogde te zijn.

Mijn scriptie voerde onderzoek naar historische commissies in de Belgische politiek, specifiek de onderzoekscommissie naar de moord op Julien Lahaut en die voor de moord op Patrice Lumumba. Ik vergelijk deze twee commissies en plaats deze in het historische landschap, met oog voor de problematiek die verbonden is aan het samengaan van geschiedenis en politiek.

Deze masterproef handelt over één van de grootste na-oorlogse rampen van België: de brand in de Innovation. 251 mensen lieten er het leven. Er wordt onderzocht wat de impact van de brand op de Belgische maatschappij was en op welke manier deze Belgische casus een bijdrage kan zijn voor het nieuwe, interdisciplinaire onderzoeksdomein van de Disaster Studies.

Belgische bezetters: de lange schaduw van de Eerste WereldoorlogDe afgelopen twee jaar herdacht het Belgische volk de gruwel van de Eerste Wereldoorlog, nu honderd jaar geleden. Maar wat gebeurde er toen op 11 november 1918 de wapens zwegen? Toen de rook optrok van het slachtveld aan de IJzer en de partijen samen rond de tafel gingen zitten?

‘Poor Little Belgium’: de juridische verwerking van de Duitse oorlogsmisdaden in België na de Eerste Wereldoorlog“De menschen zijn opgewonden, Er dreigt geen revolutie, maar als zij de attendu’s van het vonnis lezen, dan kookt hun bloed.” – Een reactie op het proces tegen Max Ramdohr in Leipzig, De Standaard (13 juni 1921) ‘The Rape of Belgium’Wat zeggen de strafprocessen van Leipzig u? De kans is groot dat u op deze vraag ‘niets’ moet antwoorden.

‘De kleine oorlog om de Groote Oorlog’. Het politieke beleid in België omtrent de honderdjarige herdenking van Wereldoorlog I (2014-2018).Annelien NoppeIn de periode 2014-2018 zal in veel landen het honderdjarig bestaan van de Eerste Wereldoorlog herdacht worden. Anno 2013 draaien in België de voorbereidingen hiervoor op volle toeren. Wanneer we de geschiedenis erop nagaan, dan wordt deze herdenkingsperiode omwille van zijn diversiteit en grootschaligheid uniek in de Belgische geschiedenis.

Matthias B.V. Moortgat
Brouwerijcontracten: moordende clausules of hemels manna?
1. Vanuit politiek oogpunt wordt de noodzaak van brouwerijcontracten weleens betwist, om niet te zeggen dat criticasters uit politieke hoek en andere belangenverenigingen tot op heden de filosofie van dergelijke contracten geregeld onder vuur nemen.

 
 
Oriëntaties in Midden-Afrika
Cultuurhistorische studie rond beeldvorming van equatoriaal Afrika en de Arabische kwestie, via Belgische dagbladen en exploratieliteratuur. Ca. 1880-1900.
 
 
 
“This crusade, this war on terrorism is going to take a while.”Aan de vooravond van de Amerikaanse militaire invasie in Afghanistan drukt president G.W. Bush zich uit in middeleeuwse termen. Een kruistocht duidt op een missie, een onderneming met een hoger doel. Maar het roept eveneens beelden van blind fanatisme op.

“Les enfants anormaux” voor de lens

 “De beide handjes omvatten de greep. Ieder tracht zijn stok kaarsrecht te houden en in dien stand, naar omhoog te heffen, daarna doen dalen, enz. Nu de handen uit de mouwen, eens flink diep ingeademd, de pollekes in elkaar gewreven en opnieuw met moed aan den arbeid! Op de vraag: “Wie kan nog hooger?”, heft een kleine zich reeds op de teenen en weldra volgen zijn makkertjes dit voorbeeld na. Nu weer dalen en dan rijzen, om steeds hooger nog te wijzen…” (Br. Ebergiste, 1925, p. 38‐39)

‘Les enfants anormaux’ voor de lens.

Gerechtigheid is geschied/t?*
Mathieu Vanhaelewyn
 
In september was het exact 60 jaar geleden dat de bevrijders – Britten, Amerikanen, Canadezen of Polen – door de Belgen op bloemen en kussen werden onthaald. De bevolking herademde na vier jaar onder de knoet van de Duitsers en hun medewerkers te hebben geleefd. Maar zoals bij elke oorlog kwam er een nasleep. De bestraffing van de collaboratie met de vijand was tijdens de oorlog voorbereid door de hoge piefen in Londen en menig Belg keek er tijdens de bezetting handenwrijvend naar uit. “Toch krijgen we ze, de moffen!”, knarste Radio België.